Huawei tặng hàng triệu khẩu trang y tế cho Châu Âu và Mỹ: nước cờ thương mại mới?

Gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Huawei từ lâu đã bị cuốn vào cuộc chiến tranh thương mại giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới là Mỹ và Trung Quốc. Nhà Trắng trong nhiều tháng qua đã nỗ lực thuyết phục các đồng minh bao gồm Canada và Pháp cấm cửa Huawei khỏi dự án phủ sóng 5G quốc gia do hàng loạt mối quan ngại gián điệp cho Bắc Kinh, rủi ro an ninh quốc gia.

Tuần vừa qua, Huawei đã lặng lẽ vận chuyển 6 triệu khẩu trang và một số thiết bị vật tư y tế khác tặng cho Canada trong bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành trên toàn cầu. Ít nhất 1 nghị sĩ Mỹ đã cáo buộc công ty Trung Quốc sử dụng biện pháp quyên tặng như vậy để giành được sự ưu ái của Chính phủ Canada, cho phép Huawei tham gia thị trường mạng 5G.

Tuy nhiên, Thủ tướng Canada Justin Trudeau mới đây đã lên tiếng cho rằng việc Huawei quyên góp khẩu trang cho Canada phòng dịch sẽ không có bất cứ ảnh hưởng nào đến quyết định của Canada về việc có cho phép Huawei tham gia cung cấp thiết bị mạng 5G hay không. “Chúng tôi không hy vọng những đóng góp của Huawei có bất cứ tác động nào đến quyết định của Toronto. Trên thực tế, (việc Huawei quyên tặng khẩu trang) sẽ không ảnh hưởng đến quyết định của chúng tôi về bất cứ vấn đề nào” - ấn phẩm Global News của Canada dẫn lời ông Trudeau.

Gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc hồi tháng trước cũng tặng hàng trăm ngàn khẩu trang y tế cho các quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của dịch Covid-19 tại Châu Âu như Italy, Tây Ban Nha, Hà Lan. Huawei cũng tặng 12.000 khẩu trang y tế cho Ba Lan, tờ Politico cho hay.

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mỹ Mark Green cuối tuần trước tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn với Fox News rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang cố vận động các quốc gia cho phép Huawei vào thị trường 5G để đổi lại việc tài trợ khẩu trang y tế. Ông Mark Green tiết lộ Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đề nghị Chủ tịch Tập Cận Bình tài trợ 1 triệu khẩu trang y tế để chống lại dịch bệnh, nhưng ông Tập Cận Bình ra điều kiện sẽ vận chuyển khẩu trang cho Pháp nếu Pháp quyết định sử dụng thiết bị viễn thông Huawei trong cơ sở hạ tầng mạng 5G nước này. 

Hiện chưa rõ Huawei có quyên tặng khẩu trang y tế cho Pháp hay không. Đại sứ quán Pháp tại Mỹ sau đó phủ nhận thông tin Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Chủ tịch Tập Cận Bình từng thảo luận về chủ đề Huawei và khẩu trang y tế. Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Zhao Lijian cũng cáo buộc những bình luận của Nghị sĩ Mỹ là “dối trá và phá hoại nỗ lực hợp tác quốc tế chống lại đại dịch”.

Ông Fergus Ryan, một nhà phân tích tại Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) cũng trả lời phỏng vấn tờ CNBC rằng “Thật ngây thơ khi nghĩ rằng những nỗ lực (quyên tặng khẩu trang y tế của Huawei) hoàn toàn xuất phát từ lòng vị tha nhân ái.... Chắc chắn gã khổng lồ Trung Quốc - cũng giống như các tập đoàn lớn ở bất cứ quốc gia nào - đang gắn nỗ lực to lớn này với các mục tiêu thương mại của riêng họ”.

Nhà phân tích Fergus Ryan lưu ý rằng Huawei cũng có thể gia tăng tầm ảnh hưởng ở Hà Lan, nơi gã khổng lồ công nghệ viện trợ số lượng lớn khẩu trang y tế trước đó. Hà Lan dự kiến sẽ tổ chức cuộc đấu giá băng tần 5G vào tháng 6 để quyết định các nhà cung cấp viễn thông nào tham gia mạng lưới cơ sở hạ tầng 5G quốc gia.

Còn tại Ba Lan, ông Fergus Ryan chỉ ra rằng không nghi ngờ gì, Huawei hy vọng việc quyên tặng khẩu trang y tế sẽ giúp phục hồi hình ảnh của gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc sau khi một giám đốc bán hàng của Huawei bị bắt ở nước này vì tội danh gián điệp cho Bắc Kinh. 

Thống đốc tiểu bang New York Andrew Cuomo thừa nhận Huawei đã tặng hàng loạt khẩu trang y tế và thiết bị y tế cho New York bất chấp lệnh hạn chế thương mại khắc nghiệt từ Nhà Trắng.

Huawei không phải là đại gia công nghệ duy nhất của Trung Quốc quyên tặng thiết bị y tế cho các quốc gia. 2 quỹ từ thiện là Jack Ma Foundation và Alibaba Foundation cũng quyên tặng hơn 7 triệu khẩu trang y tế cho gần 20 quốc gia Châu Á cùng hàng trăm ngàn bộ kit xét nghiệm Covid-19 và quần áo bảo hộ. 

Anton Malkin, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm đổi mới quản trị quốc tế cho rằng khó có thể tìm thấy động cơ chính trị từ hành động quyên tặng khẩu trang của Huawei, vì rất nhiều công ty công nghệ cũng đang làm như thế. “Huawei đã bị đặt dưới tầm ngắm trong nhiều năm qua, nên dù hãng này có quyên tặng khẩu trang hay không, nó cũng sẽ trở thành tin tức đáng chú ý”.