Khoai rạng là củ gì mà xưa đói khổ ăn miết, nay là củ đặc sản thơm ngon, nấu canh khen bá cháy?

“Muốn ăn canh khoai rạng, tép rang

Thì về xứ nẩu ăn cho đã đời”

Đó là những ca từ mà bọn trẻ quê tôi ngân nga khi buồn miệng. Cứ thế, mỗi lần đến mùa khoai rạng, tôi lại nhớ mẹ, nhớ quê, nhớ bát canh khoai rạng thơm ngon, giản dị thấm đẫm tình đất, tình người. 

Canh khoai rạng là món ăn dân dã đã gắn bó với người dân quê tôi trong suốt thời kỳ đói khổ của thập niên 80 - 90 thế kỷ 20.

Dây Khoai rạng.

Dây khoai rạng già cho trái. Trái khoai rạng hình bầu dục to bằng ngón chân cái người lớn. người quê tôi thường hái trái rạng luộc ăn, vị bùi bùi dân dã thanh tao lạ miệng.

Củ khoai rạng.

Canh khoai rạng là món ăn đã gắn bó với người dân quê tôi.

Khoai rạng thuộc họ củ thân dây leo. Lá khoai rạng tựa như lá trầu. Người dân quê thường hái đọt rạng non luộc chung với đọt choại, rau sam rau dền, chấm mắm kho cho mỗi bữa ăn. 

Dây khoai rạng già cho trái. Trái rạng hình bầu dục to bằng ngón chân cái người lớn. người quê tôi thường hái trái rạng luộc ăn, vị bùi bùi dân dã thanh tao lạ miệng.

Khoai rạng tuy là loại khoai rừng dân dã, nhưng khi chế biến đòi hỏi người làm bếp phải tinh tế. Lựa củ khoai già gọt vỏ rửa sạch để ráo nước. 

Rồi để lên thớt đập dập cho nhuyễn. Canh ngon hay không, phụ thuộc vào công đoạn đập khoai, nếu đập mạnh tay thì khoai nát khi nấu chín sẽ thành “hồ” mà đập nhẹ hoặc không đều tay thì khoai sẽ bị sượng ăn mất ngon. 

Canh khoai rạng phải nấu với tép hoặc cá trê mới đúng điệu, còn nấu với thịt sẽ mất ngon, vì canh sẽ có vị chua và không giữ được mùi hương đặc trưng của canh khoai rạng nữa.

Trước khi nấu nên trộn ít nước mắm, muối, tiêu, hành, bột ngọt vào để vài phút cho thấm gia vị. Nước sôi vài dạo nhẹ tay thả cá vào, đợi cá chín vớt ra để riêng, sau đó cho khoai rạng vào nồi nước nấu lửa vừa đến khi khoai chín, lúc này cho cá vào lại lần cuối, đợi cho cá thấm với khoai rồi tắt bếp. 

Khi nấu canh khoai rạng tuyệt đối không cho muỗng hay đũa vào khuấy nếu không canh sẽ bị hư. Sẽ là thiếu sót nếu không thêm một ít rau ngò om. 

Rau ngò om xắt nhuyễn cho vào nồi, đậy nắp lại. Khi mùi rau tỏa trong nồi nên nhanh tay giở nắp ra ta đã có nồi canh tuyệt hảo.

Canh khoai rạng có vị bùi bùi, thanh nhạt, có vị cay cay của tiêu, tất cả tạo nên một mùi vị món ăn miền quê dân dã - mà ai ăn một lần là nhớ mãi.