Khoảng 90 tỷ USD rời khỏi nền kinh tế Nga, rủi ro lạm phát, Tổng thống Putin lo ảnh hưởng tranh cử

Rủi ro từ việc lạm phát tăng cao

Rủi ro từ việc giá cả tăng nóng làm xấu đi chất lượng cuộc sống của người dân khiến Tổng thống Putin lo lắng bởi ông đang trong nỗ lực ra tranh cử vào tháng 3/2024.

Cùng lúc đó, ngân sách của Nga hiện đang chịu nhiều áp lực từ các khoản chi tiêu liên quan đến căng thẳng Nga – Ukraine. Ngân hàng Trung ương Nga đã nâng lãi suất cơ bản đồng rúp trong tuần trước nhằm ngăn sự suy giảm của đồng tiền này.

"Quy mô và mức độ phức tạp của những nhiệm vụ chúng ta phải đương đầu và sẽ phải đương đầu là kết quả của yếu tố bất thường", Tổng thống Putin tuyên bố trong bài phát biểu trên truyền hình. Ông Putin khẳng định tình hình nói chung ổn định tuy nhiên cần đến sự giám sát thận trọng và đúng thời điểm.

Sau khi tăng 2 con số trong năm 2022, tốc độ tăng của giá cả tại Nga chững lại vào mùa xuân năm nay, tuy nhiên lạm phát hiện đang ở trên ngưỡng mục tiêu 4% của Ngân hàng Trung ương Nga và thậm chí vẫn đang tăng đều đặn.

Vấn đề thâm hụt ngân sách tăng cao và tình trạng thiếu lao động tệ hại tại Nga đã tạo ra nhiều áp lực lạm phát. Trong tuần trước, đồng rúp có lúc rơi xuống dưới ngưỡng 100 rúp/USD, khi đó Ngân hàng Trung ương Nga đã bị buộc phải hành động bằng cách nâng lãi suất 350 điểm cơ bản lên 12%.

Từ thời điểm đó đến nay, đồng rúp đã tăng giá mạnh, một phần bởi nhiều doanh nghiệp xuất khẩu tăng cường bán ra ngoại tệ sau khi có những đối thoại với giới chức cấp cao tại Nga.

Theo khẳng định của ông Putin, biến động trên các thị trường tài chính đã gây tổn hại đến quyết định đầu tư của nhiều doanh nghiệp và cần phải kiểm soát chặt chẽ hơn hoạt động trên thị trường này.

"Chính phủ và Ngân hàng Trung ương Nga cần phải tích cực sử dụng các công cụ cần thiết mà họ đang có để kiểm soát tình hình. Cần phải hạn chế bớt tình trạng đầu cơ, kiểm soát dòng vốn ra, giám sát hành vi của những thành viên thị trường tài chính", Tổng thống Putin nhấn mạnh.

Ông Putin cho rằng Nga cần duy trì được mức sản lượng công nghiệp cao.

Chi phí liên quan đến căng thẳng Ukraine tăng một phần hỗ trợ cho quá trình phục hồi của kinh tế Nga bởi sản xuất công nghiệp tăng trưởng, tuy nhiên tình hình ngân sách lại chịu ảnh hưởng tiêu cực với mức thâm hụt ước tính khoảng 29 tỷ USD.

Ông Putin cho biết theo tính toán mà ông có được, ngân sách sẽ thặng dư trong thời gian quý 3/2023: "Tính cả năm nay, mức chênh lệch giữa chi tiêu và thu nhập sẽ đúng theo kế hoạch, ước tính khoảng 2% GDP".

Kinh tế Nga đón nhận nhiều diễn biến tích cực

Chuyên gia kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu VEB – ông Andrey Klepach dự báo xuất khẩu nông sản của Nga nhiều khả năng có thể vượt 60 tỷ USD trong năm nay khi mà những vấn đề về chuỗi cung ứng được giải quyết.

"Tiềm năng xuất khẩu của Nga rất lớn. Tuy nhiên, nếu không giải quyết được những vấn đề còn tồn tại của chuỗi cung ứng, sẽ rất khó có thể tăng được xuất khẩu. Thị trường nhập khẩu tiềm năng sẽ là một số nước châu Á, Iran, Pakistan và châu Phi", ông Klepach nói.

Năm 2022, tổng xuất khẩu nông sản của Nga đạt ước tính 41,5 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2021.

Tổng dòng vốn rời khỏi Nga tính đến cuối năm nay ước tính khoảng 90 tỷ USD, thấp hơn 2,5 lần so với năm ngoái khi mà 217 tỷ USD, chuyên gia kinh tế trưởng tại viện VEB – ông Andrey Klepach cho hay.

Ông Klepach khẳng định: "Tính toán của chúng tôi ước tính khoảng 90 tỷ USD rời khỏi Nga, thấp hơn rất nhiều so với con số 217 tỷ USD của năm liền trước".

Tỷ giá giao dịch đồng USD/rúp Nga vượt mốc 95 rúp/USD trên sàn Moscow lần đầu tiên vào ngày 17/8/2023, theo các số liệu thống kê giao dịch. Tính đến gần cuối phiên chiều ngày thứ Sáu, tỷ giá này vẫn duy trì trên mức 95 rúp/USD. Chốt ngày giao dịch, tỷ giá hạ nhẹ một chút và đóng cửa ở mốc 95,1 rúp/USD.

Trong khi đó, tỷ giá đồng euro tăng nhẹ 0,22% lên 102,88 rúp/USD còn đồng nhân dân tệ tăng 0,52% lên 13,04 rúp/nhân dân tệ.

Trên sàn chứng khoán Moscow, chỉ số MOEX của thị trường tăng 0,64% lên 3.157,33 điểm, tuy nhiên giao dịch không mấy sôi động.

"Khối lượng giao dịch trên thị trường trong ngày thứ Sáu ở ngưỡng khá thấp, điều vốn thường xảy ra khi đang có những biến động địa chính trị. Đồng rúp đang có nhiều biến động còn giá dầu tăng ảnh hưởng tích cực đến thị trường", chuyên gia chiến lược đầu tư tại quỹ BCS World of Investments – ông Alexander Bakhtin phân tích.