Ngân hàng "ồ ạt" giảm lãi suất tiết kiệm

Tăng trưởng tín dụng và huy động tiếp tục giảm tốc

Tại báo cáo "Đi tìm câu chuyện tăng trưởng", CTCP Chứng khoán VNDirect (VnDirect) cho biết, tăng trưởng tín dụng tiếp tục giảm tốc trong những tháng đầu năm 2023 do ảnh hưởng của môi trường lãi suất cao, thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) còn nhiều khó khăn cũng như triển vọng kinh tế nói chung vẫn tương đối ảm đạm.

Trong khi đó, tiền gửi từ cá nhân có sự phục hồi do môi trường lãi suất cao đã tiếp tục thu hút khách hàng cá nhân. Ngược lại, tiền gửi của các các tổ chức kinh tế tiếp tục suy giảm do nhiều doanh nghiệp thu hẹp tỷ lệ đòn bẩy tài chính trong bối cảnh lãi suất cao, nhà đầu tư đáo hạn trước hạn TPDN và môi trường kinh doanh ảm đạm.

VnDirect nhận định tăng trưởng tín dụng vẫn chưa cho thấy sự khởi sắc. Do đó, thanh khoản hệ thống vẫn tương đối dồi dào. Vì vậy, kỳ vọng lãi suất tiết kiệm có thể tiếp tục giảm trong thời gian tới.

VNDirect dẫn số liệu từ các ngân hàng cho thấy, cuối tháng 4, lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng của ngân hàng quốc doanh tiếp tục duy trì ở mức 7,2%/năm. Trong khi đó, lãi suất huy động 12 tháng của các ngân hàng tư nhân dao động từ 7,1% đến 8,4%/năm với mức trung bình ở khoảng 7,5%/năm, giảm 0,2% so với cuối tháng 3.

Ở kỳ hạn 12 tháng, có 2 ngân hàng lớn MBB và VPB giảm mạnh lãi suất lần lượt 0,6%/năm và 0,4%/năm trong tháng 4. Ngoài ra một số ngân hàng nhỏ hơn như LPB, SSB, NAB, MSB cũng giảm đáng kể lãi suất tiết kiệm ở mức 0,3-0,4%/năm.

Ở những kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng, lãi suất tiết kiệm giảm mạnh trung bình khoảng 0,5%/năm ở nhóm các ngân hàng tư nhân sau khi NHNN hạ trần lãi suất áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng từ 6,0%/năm xuống 5,5%/năm.

Tổng dư nợ TPDN khoảng 152,7 nghìn tỷ đồng

Về thị trường TPDN, theo thống kê của VnDirect, tính từ đầu tháng 4 cho đến ngày 24/04 không có đợt phát hành TPDN riêng lẻ mới nào được thực hiện.

Trong khi hoạt động mua lại trước hạn cũng có sự chững lại, với hơn 4.833,1 tỷ đồng TPDN riêng lẻ được mua lại trước hạn trong tháng 4, tổng giá trị mua lại trước hạn trong 4 tháng đầu năm 2023 đạt hơn 39.388 tỷ đồng.

Theo VnDirect, hoạt động đàm phán thay đổi điều khoản và điều kiện trái phiếu giữa các tổ chức phát hành (TCPH) và các trái chủ diễn ra tích cực trong tháng 4, đã có nhiều TCPH đạt được kết quả đàm phán gia hạn thời hạn trái phiếu với các trái chủ. Tổng hợp của VnDirect cho thấy, hiện đã có trên 20 TCPH đạt được thỏa thuận gia hạn thời hạn TP với trái chủ và đã có báo cáo chính thức lên HNX.

Áp lực TPDN riêng lẻ đáo hạn tiếp tục gia tăng trong tháng 5, trong khi danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán theo công bố của HNX tiếp tục tăng lên.

Theo ước tính của VnDirect, trong tháng 5/2023 sẽ có khoảng 17,9 nghìn tỷ đồng TPDN riêng lẻ đáo hạn, tăng 12,6% so với tháng 4/2023 (số liệu đã loại trừ các TP được mua lại trước hạn đến ngày 24/04/2023).

Theo tổng hợp của VnDirect, tính đến ngày 24/04/2023 có khoảng 57 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc TPDN theo thông báo của HNX. VnDirect ước tính, tổng dư nợ TPDN của các doanh nghiệp này vào khoảng 152,7 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 13,9% dư nợ TPDN riêng lẻ toàn thị trường. Khoảng hơn 45,2 nghìn tỷ đồng TPDN của các doanh nghiệp trong danh sách sẽ đáo hạn trong năm 2023, chiếm khoảng 19,4% tổng giá trị đáo hạn toàn thị trường cả năm.