Nghệ An: Bất an ở nơi tái định cư

Từ dự án ý nghĩa ...

Trước tình trạng hàng chục hộ dân ở bản Pật, xã Châu Tiến và Bản Quắn, xã Liên hợp, huyện Qùy Hợp (Nghệ An) thường xuyên ảnh hưởng, gặp nguy hiểm bởi lũ ống, lũ quét, ngập nhà cửa, năm 2010, UBND tỉnh Nghệ An có quyết định số 379/QĐ-UBND đầu tư dự án di dân khẩn cấp vùng thiên tai sạt lở đất xã Châu Tiến và xã Liên Hợp, huyện Quỳ Hợp. Mục tiêu của dự án là di dân tái định cư ổn định cuộc sống cho 31 hộ bản Quắn xã Liên Hợp và 42 hộ bản Pật xã Châu Tiến.

Dự án tái định cư ở bản Quắn xã Liên Hợp chưa có nước, điện, trường học. Ảnh: Cảnh Thắng

Đến năm 2011, UBND tỉnh Nghệ An ra quyết định số 2297/QĐ-UBND phê duyệt tổng mức đầu tư và kế hoạch đấu thầu với giá trị được duyệt là 36,347 tỷ đồng. Nội dung đầu tư san lấp mặt bằng, đường giao thông nội bộ, điện, nước, nhà trẻ, nhà văn hóa. Tuy nhiên sau đó do khó khăn về nguồn vốn nên tổng mức đầu tư của dự án được cắt giảm xuống còn 17,4 tỷ để thực hiện giai đoạn 1 của dự án. Giai đoạn 2 của dự án sẽ được tiếp tục thực hiện hoàn thiện hệ thống giao thông, điện, nước, nhà trẻ, nhà văn hóa... 

Đến năm 2015, UBND huyện Qùy Hợp đã đốc thúc các nhà thầu đã hoàn thành giai đoạn 1 của dự án bao gồm san lấp mặt bằng, một số hệ thống cống tràn… mặc dù nguồn vốn vẫn chưa được chủ đầu tư bố trí. 

Tại bản Quắn xã Liên Hợp, huyện Qùy Hợp mặc dù hệ thống giao thông chưa hoàn thiện, hệ thống điện, nước, nhà trẻ, nhà văn hóa vẫn chưa được xây dựng tuy nhiên do nhu cầu quá bức thiết hàng chục hộ dân đã chuyển về đây sinh sống.

Trao đổi với Dân Việt, anh Vi Văn Đợi (SN 1983) dân tộc Thái, trú tại bản Quắn, xã Liên Hợp cho biết: “Ở đây nhiều cái thiếu lắm, điện rồi nước không có, đường cũng chưa làm nên hàng ngày hai vợ chồng phải thay nhau chở con hơn 15 km để ra xã Châu Lộc học. Hôm nào mưa, đường không đi được thì các con phải ở nhà. Khổ nhưng ở chỗ cũ thì sợ lũ cuốn nên lên đây được hơn 3 năm rồi…”

Dự án tái định cư khẩn cấp chưa làm đường người dân đi lại rất khó khăn. Ảnh: Cảnh Thắng

Đến điểm tái định cư sinh sống, ruộng nương cũng ít nên thu nhập của gia đình cũng chỉ dựa vào một số ngày công đi làm thuê của anh Đợi. Thoát được nguy cơ có thể bị lũ cuốn bất cứ lúc nào đe dọa đến tính mạng cả gia đình nhưng sống trong cái điều kiện thiếu thốn đủ đường anh Đợi và những hộ dân tại đây cũng rất vất vả. Những hộ dân tại đây phải tự dẫn nước từ khe suối về để dùng. Mỗi khi mùa mưa đường trơn trượt là cả bản hầu như bị cô lập.

Gia đình chị Lô Thị Hoa (SN 1991) chồng là anh Vi Văn Cà (SN 1993) cũng dọn về đây sống nhưng không có ruộng để làm: “Có ai thuê gì thì mình làm thôi. Ngày nào không có người thuê thì ở nhà, con đi học mẫu giáo nhưng xa lắm… ở đây cũng khổ nhiều cái lắm. Mong nhà nước làm cho con đường để dân lại, rồi xây cho cái trường để các cháu nhỏ không phải đi xa học nữa…” - chị Hoa cho hay.

Làm xong để “hoang”

Thiếu điện, khát nước, bị cô lập mỗi lúc mùa mưa đến đó là thực trạng của hàng chục hộ dân đã chuyển đến điểm tái định cư tại bản Quắn, xã Liên Hợp.

Trong khi đó, sau khi được “động viên” nhà thầu của dự án đã tự bỏ vốn để hoàn thành giai đoạn 1 của dự án cũng là giúp dân sớm thoát được vùng nguy hiểm, đảm bảo tính mạng. Nhưng nhiều năm qua, chủ đầu tư vẫn nợ nhà thầu hàng tỷ đồng đẩy họ vào cảnh khốn khổ.

Khu tái định cư là một bãi đất hoang tại bản Quắn, xã Liên Hợp. Ảnh: Cảnh Thắng

Tại điểm tái định cư Bản Pật xã Châu Tiến, sau khi giai đoạn 1 được hoàn thành, nơi đây vẫn chưa có dân đến ở. Toàn bộ khu vực chỉ là một bãi đất trống. Hệ thống hạ tầng, đường giao thông, điện, nước... vẫn chưa được đầu tư nên dù đây có vị trí cao đảm bảo an toàn nhưng người dân vẫn chưa chuyển đến ở. 

Hàng chục hộ dân trên địa bàn xã Châu Tiến vẫn phải sống gần những khe suối chấp nhận nguy hiểm “đánh cược“ mạng sống của mình với những cơn lũ ống, lũ quét có thể ập về bất kỳ lúc nào.

Trao đổi với Dân Việt, chị Vi Thị Niên trú tại bản Na Buốm, xã Châu Tiến một trong những hộ thuộc diện di dời khẩn cấp cho biết: "Không ai đến ở thì gia đình mình cũng không dám đến, ở gần suối cũng nguy hiểm nhưng ít ra còn có nước mà dùng chớ lên đây cái gì cũng không có thì sao mà ở được...".

Đường xá đi lại khó khăn ở khu tái định cư khẩn cấp ở huyện Quỳ Hợp. Ảnh: Cảnh Thắng.

Ông Trương Văn Nam - Giám đốc Ban quản lý Dự án xây dựng cơ bản huyện Quỳ Hợp (Nghệ An) cho biết: "Tại điểm tái định cư ở xã Châu Tiến hiện tại đã bố trí nguồn vốn để thực hiện giai đoạn 2 của dự án. Trong khi đó, tại điểm tái định cư ở xã Liên Hợp dù thừa nhận thực trạng dân nơi đây còn gặp nhiều khó khăn nhưng bản thân tôi cũng chưa nhìn thấy nguồn tiếp tục triển khai giai đoạn 2 của dự án”.