Phim Tết Quý Mão 2023: Doanh thu cao nhưng chất lượng có cải thiện?

Doanh thu kinh ngạc

Sau những "thảm họa" trên màn ảnh rộng như Cù lao xác sống, Virut cuồng loạn hay Huyền sử Vua Đinh, khán giả chứng kiến cú "ngã ngựa" bất ngờ của Thanh Sói – bộ phim hành động được đầu tư kỹ lưỡng của nhà sản xuất kiêm đạo diễn Ngô Thanh Vân, khi chỉ thu về chưa đầy 23 tỉ, kém xa doanh thu của Hai Phượng (122 tỉ đồng).

Cây viết điện ảnh Thịnh Joey cho rằng, sự thất bại của Thanh Sói có thể kể tới những nguyên nhân như ngoài việc khán giả chưa có thói quen trở lại rạp thường xuyên sau dịch và thông điệp phim đen tối từ các băng nhóm thanh toán lẫn nhau. Điều này đã khiến cho phim có doanh thu không như kỳ vọng ban đầu.

Thị trường phim Tết 2023 chỉ vỏn vẹn 2 phim ra rạp là Nhà bà Nữ (đạo diễn Trấn Thành) và Chị chị em em 2 (đạo diễn Vũ Ngọc Đãng) đều mang về những thành tích ấn tượng.

Trấn Thành với thương hiệu riêng từ những câu chuyện gia đình, đã đem về cho Nhà bà Nữ 276 tỉ đồng sau hơn 10 ngày công chiếu. Còn Chị chị em em 2 dù thành tích khiêm tốn hơn nhưng cũng đã cán mốc 63 tỉ đồng tới thời điểm này. 

Theo đánh giá từ Box Offcice Việt Nam, doanh thu phim Tết Việt năm nay cao khoảng gấp 4 lần so với năm ngoái. Dĩ nhiên có cả phim ngoại nhưng chỉ riêng Nhà bà Nữ và Chị chị em em 2 đã chiếm 90% trong đó. Tuy nhiên, chất lượng có đi đôi với doanh thu?

Những đánh giá đối lập

Tết thường là dịp để gia đình quây quần, sum họp. Theo như nhà phê bình điện ảnh Lê Hồng Lâm, Trấn Thành đã đánh đúng vào yếu tố đó với bài học thấm thía về tình cảm gia đình qua Nhà bà Nữ. Anh cho hay: "Với tôi, hai kỷ lục phòng vé chưa từng có của Bố già và Nhà bà Nữ nói một cách ngắn gọn, là nhờ Trấn Thành khai thác được những chất liệu bình dân của đời sống xã hội Việt Nam đương đại, chạm vào được những vết thương kiểu "vô thức tập thể" rồi tìm cách chữa lành và để lại những bài học vừa vặn. Nói cách khác, phim của anh ta là dòng phim về thị dân và đưa ra được những triết lý bình dân gần gũi. Làm được điều này, tức là anh ta chạm vào được 80% người Việt Nam rồi. Thế nên khán giả cứ thế rồng rắn đến rạp xem phim thôi.

Cả hai phim đều có lối kể chuyện đậm chất tự sự, nói theo kiểu chuyên môn của Tây là "personal narratives"; cho phép kẻ dẫn chuyện được quyền thể hiện cái tôi cá nhân, góc nhìn đậm tính chủ quan. Bố già đơn giản chỉ là chuyện cha con, là tình phụ tử, Nhà bà Nữ là chuyện mẹ con/tình mẫu tử. Cả hai đều là góc nhìn của hai đứa con trong mối quan hệ bất hòa, xung đột thế hệ với bố, mẹ của chúng".

Tuy vậy, cũng có ý kiến cho rằng, Nhà bà Nữ thiếu chất điện ảnh và có nhiếu yếu tố thừa thãi không cần thiết, theo như nhận định của tác giả Nick M với Dân Việt (tên thật Nguyễn Minh Ngọc): "Đây là phim đầu tiên Trấn Thành làm đạo diễn nên tôi cảm nhận rõ sự non tay của anh ta. Nửa đầu phim xem khá ổn, giống như xem phim hài Tết của Châu Tinh Trì, nhưng càng về nửa sau thì mới thấy những câu thoại mắng chửi rồi nhân vật gây gổ lẫn nhau được lồng vào một cách không hề tinh tế. Diễn biến tâm lý nhân vật nhanh, thể hiện sự non tay của đạo diễn. Bên cạnh đó những câu thoại, bản nhạc trend hay nhân vật vlogger của Lê Dương Bảo Lâm theo tôi cũng khá thừa và không làm cho bộ phim có thêm nhiều sức nặng".

Dĩ nhiên, Trấn Thành chưa thể hoàn hảo trong vai trò đạo diễn ở phim điện ảnh đầu tiên, nhưng theo như đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp chia sẻ với Dân Việt, phim đạt được sự hài hòa tối thiểu trong từng nhân vật: "Phim không có những màn độc diễn tỏa sáng, song các gương mặt trong phim đều diễn hài hòa, thể hiện "màu" của họ có kiểm soát. Nhiều người nói phim này kịch quá, nhưng sân khấu trong điện ảnh cũng là một thực hành nghệ thuật phổ biến".

Chị chị em em 2 của đạo diễn Vũ Ngọc Đãng lại có đề tài nhạy cảm hơn, xoay quanh cuộc sống của những cô gái làng chơi của xã hội cũ ở Sài Gòn. Phim gắn mác 18+ với nhiều cảnh nóng bỏng của hai mỹ nữ Ngọc Trinh và Minh Hằng.

Nhà sản xuất Ngô Thị Bích Hiền (công ty BHD) chia sẻ cảm nhận về phim: "Phim về thân phận của những cô gái làng chơi nhưng xem khá dễ chịu, đây là bộ phim tôi thích nhất trong tất cả các phim của Vũ Ngọc Đãng. Tôi vô cùng thích thần thái của Minh Hằng phim này. Hằng đủ độ chín, sâu, đẹp, đằm thắm và kiêu ngạo để vào vai của cô Ba Trà. Cái kết phim cũng rất thú vị".

Về ý kiến trái chiều, blogger Bùi An (hơn 23 ngàn người theo dõi) - chuyên gia nghe nhìn, đồng sáng lập HD Việt Nam - diễn đàn công nghệ, phim ảnh lớn nhất Việt Nam lại có những chỉ trích thẳng thắn dành cho bộ phim: "Nội dung phim thì khá dễ đoán với chuyện tham vọng của cô gái điếm (Ngọc Trinh) muốn vươn lên thành gái sang. Ngọc Trinh diễn khá tốt (so với mấy phim trước) nhưng khuôn mặt vẫn chưa ra được nét tham vọng nham hiểm của một kẻ từ bùn đen muốn vươn lên, ngoài ra đài từ cũng hạn chế trong việc truyền tải cảm xúc mà nhân vật cần có.

Nhìn chung, doanh thu phim Tết vượt trên 300 tỷ là điều vô cùng đáng mừng, phần nào đã khiến khán giả có thói quen quay trở lại sau dịch, cũng như sau khi phải chứng kiến một loạt phim dở ra rạp. Dù chất lượng phim còn nhiều ý kiến trái chiều, nhưng theo như nhận định của nhà phê bình Lê Hồng Lâm: "Phim Tết năm nay rôm rả, dù chỉ có 2 phim Việt nhưng đè bẹp tất tần tật phim Hollywood, phim Hàn, phim Thái - những kẻ ngang nhiên chiếm hết thị phần điện ảnh nội địa năm vừa rồi. Thị trường bùng nổ trở lại, khán giả xếp hàng dài mua vé, nhà rạp cười không khép được miệng, báo chí - mạng xã hội lên bài phân tích khen chê. Một thị trường điện ảnh như thế là thị trường sống!".