Quân Nga bất ngờ tiến vào căn cứ quân sự Mỹ ở Niger, đồn trú cùng lính Mỹ, chuyện gì đang xảy ra?

Các quan chức quân sự điều hành Niger đã yêu cầu Mỹ rút gần 1.000 quân khỏi quốc gia Tây Phi này. Trước cuộc đảo chính năm ngoái, Niger vẫn là đối tác quan trọng của Washington trong cuộc chiến chống lại quân nổi dậy đã giết chết hàng nghìn người và buộc hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa.

Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ giấu tên cho biết, quân đội Nga không đóng quân lẫn với quân đội Mỹ mà sử dụng một nhà chứa máy bay riêng tại Căn cứ Không quân 101, nằm cạnh Sân bay Quốc tế Diori Hamani ở Niamey, thủ đô của Niger.

"Người Nga được bố trí trong một khu nhà riêng biệt và không có quyền tiếp cận lực lượng, không gian hoặc thiết bị của Mỹ. Chúng tôi tiếp tục theo dõi tình hình và thực hiện mọi biện pháp cần thiết và thận trọng để đảm bảo an ninh cho lực lượng, cơ sở và thiết bị của Mỹ", quan chức quốc phòng Mỹ nhấn mạnh.

Quan chức này lưu ý rằng lực lượng Nga đã đến Căn cứ Không quân 101 vài tuần trước. Ngày 12/4, phóng viên Sputnik đưa tin các chuyên gia Nga đã tới Niger để huấn luyện lực lượng địa phương chống khủng bố.

Reuters cho biết, động thái của người Nga đẩy binh sĩ Mỹ và Nga ở gần nhau hơn vào thời điểm sự cạnh tranh quân sự và ngoại giao giữa hai nước ngày càng trở nên khốc liệt vì cuộc chiến ở Ukraine.

Nhưng nó cũng đặt ra câu hỏi về số phận của các cơ sở của Mỹ ở Niger sau khi Mỹ rút quân. Mỹ và các đồng minh đã buộc phải rút khỏi một số quốc gia châu Phi sau các cuộc đảo chính khiến các nhóm quyền lực ở đây xa lánh các chính phủ phương Tây. Gần đây, quân Mỹ đã bị buộc phải rời khỏi Chad, quân Pháp bị trục xuất khỏi Mali và Burkina Faso.

Đồng thời, Nga đang tìm cách tăng cường quan hệ với các nước châu Phi, định vị mình là một quốc gia thân thiện, không mang gánh nặng thuộc địa trên lục địa này.

Ví dụ, Mali đã trở thành một trong những đồng minh châu Phi thân cận nhất của Nga trong những năm gần đây và Công ty quân sự tư nhân Wagner đã triển khai quân đội ở đó để chống lại quân nổi dậy giúp chính phủ Mali.

Một quan chức Mỹ thừa nhận, chính quyền Nigeria đã thông báo với chính quyền Tổng thống Joe Biden rằng khoảng 60 binh sĩ Nga sẽ được triển khai ở Niger, nhưng ông không thể xác nhận con số này.

Sau cuộc đảo chính, quân đội Mỹ đã chuyển một số lực lượng của mình ở Niger từ Căn cứ Không quân 101 đến Căn cứ Không quân 201 ở thành phố Agadez. Hiện chưa rõ loại thiết bị quân sự nào của Mỹ còn lại tại Căn cứ Không quân 101.

Mỹ xây dựng Căn cứ Không quân 201 ở miền trung Niger với chi phí hơn 100 triệu USD. Kể từ năm 2018, nó đã được sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) và chi nhánh al-Qaeda Jamaat Nusrat al-Islam wal-Muslimin (JNIM).

Niger đã yêu cầu quân Mỹ rút lui sau cuộc họp ở Niamey vào giữa tháng 3 năm nay bất chấp các quan chức cấp cao của Mỹ bày tỏ quan ngại, bao gồm cả sự xuất hiện của quân đội Nga và việc Iran đang tìm kiếm nguyên liệu thô, bao gồm cả uranium, ở nước này.

Một vị tướng Mỹ đã được cử đến Niger để cố gắng tổ chức một cuộc rút quân chuyên nghiệp và có trật tự.