Quảng Nam: Lưới điện do các HTX quản lý xuống cấp trầm trọng khi bàn giao cho ngành điện
Đầu năm 2022, Công ty Điện lực Quảng Nam tiếp nhận bán lẻ điện đến hộ dân của 2 HTX Hương An (huyện Quế Sơn) và HTX Điện Phương (thị xã Điện Bàn). Khi tiếp nhận, lưới điện và công-tơ điện tại các HTX này đã xuống cấp trầm trọng, gây tổn hao về điện, nhiều sự cố và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn điện.
PC Quảng Nam cho biết, qua kiểm tra sau tiếp nhận, lưới điện hạ thế tại các HTX Điện Phương và Hương An có dây dẫn với tiết diện nhỏ, nhiều chủng loại, chắp vá và hư hỏng do vận hành đã lâu năm; một số khu vực kéo điện rất xa. Công tơ điện đang dùng là loại cơ khí, được sản xuất từ những năm 2003, 2004… Nhiều thùng công tơ làm bằng sắt đã hư hỏng, không được sửa chữa thay thế. Phần dây dẫn đấu nối từ lưới điện hạ thế đến công tơ cũng như dây về các hộ sử dụng điện chắp nối nhiều, gây nguy cơ tai nạn điện trong dân và tổn hao điện rất lớn.
Lưới điện tại thôn Triêm Nam nằm cuối xã Điện Phương, thị xã Điện Bàn là điển hình của tình trạng đó. Ông Dương Văn Trai (thôn Triêm Nam) phàn nàn: "Công tơ cũ, lâu quá rồi. Dây sau công tơ chằng chịt, ngã lên ngã xuống, nhiều chỗ từ trụ điện chính về tới nhà xa quá, không đủ điều kiện để dân lo".
Ông Phạm Kiên - Trưởng thôn Triêm Nam cho biết, trước đây do điều kiện khó khăn, nhiều hộ dân dùng trụ tre để kéo dây điện từ sau công tơ về nhà, đến giờ vẫn chưa thay thế được."Đây cũng là vùng lũ lụt, đi ghe gặp dây điện nằm trên mặt nước nên rất phức tạp. Tuy HTX cũng có khắc phục nhưng nằm trong mức giới hạn. Qua kiến nghị của bà con trong nhiều cuộc họp, tiếp xúc cử tri, đến chừ lưới điện của HTX đã được chuyển cho bên ngành điện quản lý nên đỡ lo hơn", ông Kiên nói.
Ngoài những thực tế chung đó, trên lưới điện tại địa bàn HTX Hương An (huyện Quế Sơn), nhiều xà đỡ cáp bị gỉ sét, không đảm bảo vận hành; một số vị trí dây dẫn hạ thế nằm rất thấp, không đảm bảo độ cao an toàn. Nhiều chỗ, cây cối va quẹt vào đường dây, đặc biệt khu vực có dây trần, cầu đồng đấu nối dễ dẫn đến rò điện gây tổn hao điện năng và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn điện trong nhân dân.
Ông Ông Văn Xu (tổ dân phố Hương An Đông, thị trấn Hương An) cho biết: "Trước đây hàng ngày cúp điện không biết bao nhiêu lần, chừ qua ngành điện không còn chuyện đó nữa. Ngành điện tiếp nhận lưới điện của HTX, bà con mong nhất hiện nay là lưới điện làm sao cho an toàn… Về công tơ điện thì để bà con tin tưởng nhất, đề nghị cơ quan chức năng thay đổi bằng công tơ của ngành điện".
Ông Võ Văn Đào - Tổ trưởng Tổ dân phố Hương An Đông cũng bộc bạch: "Đời sống nhân dân bây giờ cao rồi, nhà nào cũng có máy máy giặt. Hồi xưa chưa có máy điều hòa nên việc cấp điện của HTX cũng tạm ổn rất lâu, nhưng mấy năm gần đây nhiều nhà dùng rồi thì lưới điện không đủ điều kiện. Dây điện chằng chịt; trụ điện nghiêng ngả, không chất lượng, chiều cao cũng không đạt nữa, xe đi qua đi lại, lưu thông hàng hóa của người dân không đi được".
Qua kiểm tra mới đây của PC Quảng Nam, trong 7 trạm biến áp tại 2 HTX Điện Phương và Hương An thì 6 trạm có tỷ lệ tổn thất điện năng rất cao (từ 8,8% đến 11,6%). Nguyên nhân chính là do công tơ quá cũ, hoạt động không chính xác; dây dẫn hạ thế xuống cấp, nhiều mối nối, kéo rất xa; tình trạng cây vạ quẹt vào đường dây khá nhiều.
PC Quảng Nam cho biết, do mới tiếp nhận, việc đầu tư sửa chữa, nâng cấp lưới điện tại các HTX nói trên chưa được bố trí trong hoạch năm 2022. Trước mắt, thực hiện chỉ đạo của PC Quảng Nam, các Điện lực Quế Sơn và Điện lực Điện Bàn đã nhanh chóng thực hiện sửa chữa tối thiểu lưới điện hạ thế để đảm bảo an toàn cấp điện đến khách hàng cũng như giảm tổn hao trên lưới điện.
Ông Trần Phước Một - Phó Giám đốc phụ trách Điện lực Điện Bàn cho biết: "Để đảm bảo an toàn cũng như giảm tổn thất trên lưới điện, ngay từ khi lập hồ sơ tiếp nhận, Điện lực đã khảo sát lập đề xuất sửa chữa tối thiểu lưới điện để xử lý kịp thời các vị trí có nguy cơ mất an toàn cao, lập đề xuất cải tạo toàn bộ hệ thống đo đếm sử dụng công tơ điện tử để áp dụng các hình thức chăm sóc khách hàng qua kênh điện tử".
PC Quảng Nam cho biết đã có kế hoạch từ tháng 6 năm nay triển khai lắp mới công tơ điện tử đo xa thay cho toàn bộ công tơ cơ khí hiện tại đã xuống cấp tại các HTX Hương An và Điện Minh để đảm bảo ổn định ghi nhận chỉ số tiêu thụ điện, tạo sự yên tâm cho người dân. Công ty cũng xây dựng kế hoạch năm 2023 tiếp tục đầu tư cải tạo, xây mới, nâng cấp hệ thống lưới điện, với mục tiêu giảm đến mức thấp nhất các sự cố, nâng cao chất lượng điện và dịch vụ khách hàng tại các HTX này.