Cuộc giằng co giữa “biểu đồ dot plot” chính thức của Fed và thực tế lạnh lùng từ thị trường hợp đồng tương lai đang tạo nên một bối cảnh đầy biến động cho năm mới. Tình hình càng trở nên phức tạp bởi “làn sương dữ liệu” để lại sau đợt đóng cửa chính phủ kéo dài kỷ lục 43 ngày, khiến bộ máy Washington gần như tê liệt vào mùa thu vừa qua.

Ngã rẽ then chốt cuối năm 2025

Đến ngày 22/12/2025, các nhà đầu tư đang đứng trước một bước ngoặt quan trọng. Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) gần đây đã hạ lãi suất quỹ liên bang xuống biên độ mục tiêu 3,50%–3,75%. Tuy nhiên, thông điệp đi kèm với quyết định này lại không hề “bồ câu”.

Trong khi Fed chỉ phát tín hiệu sẽ cắt giảm thêm đúng một lần 0,25 điểm phần trăm trong toàn bộ năm 2026, thì thị trường trái phiếu dường như không tin vào kịch bản đó. Giới đầu tư đang định giá khả năng có ít nhất từ hai đến ba lần cắt giảm, nhằm đối phó với thị trường lao động đang hạ nhiệt và những dư chấn kéo dài từ cuộc khủng hoảng tài khóa cuối năm 2025.

Chia rẽ tháng 12: FOMC rạn nứt và “vùng tối dữ liệu”

Cuộc họp FOMC ngày 10/12/2025 được đánh giá là một trong những cuộc họp gây tranh cãi nhất trong nhiều năm, với kết quả bỏ phiếu chia rẽ sâu sắc 9-3. Sự chia rẽ này phản ánh bất đồng ngày càng lớn về triết lý điều hành chính sách tiền tệ trong nội bộ Fed.

Phe “diều hâu”, bao gồm các Thống đốc Austan Goolsbee và Jeffrey Schmid, cho rằng với lạm phát vẫn ở mức 2,7% - cao hơn mục tiêu 2% - Fed nên tạm dừng để tránh nguy cơ lạm phát bùng phát trở lại. Ngược lại, ông Stephen Miran, nhân vật mới được bổ nhiệm, đã dẫn đầu phe “bồ câu”, kêu gọi cắt giảm mạnh hơn 50 điểm cơ bản nhằm ngăn chặn nguy cơ “hạ cánh cứng” sau cú sốc từ đợt đóng cửa chính phủ kéo dài trong tháng 10 và 11.

Đợt đóng cửa chính phủ - dài nhất trong lịch sử Mỹ - đã khiến bức tranh kinh tế trở nên mờ mịt. Nhiều dữ liệu quan trọng về việc làm và năng suất không được công bố đúng hạn, buộc Fed phải đưa ra quyết định trong tình trạng “thiếu tầm nhìn”. Dù tăng trưởng GDP năm 2025 được ước tính đạt mức khiêm tốn 1,7%, riêng quý IV đã bị kéo giảm khoảng 1,5% do bế tắc ngân sách liên bang.

Chủ tịch Fed Jerome Powell mô tả bối cảnh hiện tại là “dò đường bằng các vì sao trong màn sương dày đặc” - một hình ảnh ẩn dụ cho sự bất định, nhưng lại không đủ để trấn an thị trường trái phiếu, vốn cho rằng các dự báo của Fed cho năm 2026 quá lạc quan.

Thị trường thách thức Fed

Phản ứng ban đầu của thị trường trước triển vọng “lãi suất cao trong thời gian dài” mà Fed đưa ra cho năm 2026 diễn ra rất nhanh. Lợi suất trái phiếu Kho bạc ngắn hạn tăng vọt trong thời gian ngắn khi giới giao dịch tiêu hóa mức lãi suất cuối kỳ trung vị 3,4% từ dot plot, nhưng đà tăng này nhanh chóng đảo chiều.

Đến cuối tháng 12, thị trường hợp đồng tương lai lãi suất Fed cho thấy xác suất 78% Fed sẽ tạm dừng trong tháng 1/2026, trước khi bắt đầu chu kỳ cắt giảm từ tháng 3. Việc thị trường định giá mức lãi suất cuối kỳ chỉ khoảng 3,1% vào cuối năm 2026 cho thấy niềm tin rằng Fed cuối cùng sẽ buộc phải ưu tiên tăng trưởng kinh tế hơn là hoàn thành “chặng cuối” trong cuộc chiến chống lạm phát.

Kẻ thắng - người thua trong bối cảnh đường cong lợi suất dịch chuyển

Sự chênh lệch giữa định hướng của Fed và kỳ vọng của thị trường đang tạo ra một bức tranh phân hóa rõ nét đối với các doanh nghiệp niêm yết.

Trong lĩnh vực ngân hàng, các “ông lớn” như JPMorgan Chase và Bank of America phải đối mặt với năm 2026 đầy phức tạp. Việc Fed duy trì lãi suất trên 3% giúp bảo vệ biên lợi nhuận lãi ròng (NIM), nhưng JPMorgan đã cảnh báo chi phí hoạt động gia tăng và nguy cơ tín dụng chậm lại nếu “làn sương dữ liệu” kéo dài. Với Bank of America - ngân hàng nhạy cảm với lãi suất ngắn hạn - kỳ vọng cắt giảm mạnh hơn từ thị trường có thể gây áp lực lên lợi nhuận, dù phần nào được bù đắp bởi khả năng phục hồi của thị trường thế chấp.

Ở chiều ngược lại, các ngành thâm dụng vốn và doanh nghiệp công nghệ tăng trưởng cao có thể hưởng lợi nếu kịch bản “bồ câu” của thị trường trở thành hiện thực. Nvidia tiếp tục chứng kiến nhu cầu bùng nổ đối với hạ tầng AI, và lãi suất thấp hơn trong năm 2026 sẽ giúp giảm đáng kể chi phí tài chính cho các “hyperscaler” - những khách hàng lớn mua chip của hãng. Đồng thời, mức chiết khấu thấp hơn có thể tiếp tục đẩy định giá của nhóm “Magnificent Seven” đi lên.

Các quỹ tín thác đầu tư bất động sản (REITs) như Prologis cũng là bên hưởng lợi rõ rệt, khi chi phí vay giảm và chênh lệch giữa lợi suất cổ tức và trái phiếu Kho bạc trở nên hấp dẫn hơn, có thể kích hoạt dòng vốn lớn quay lại ngành này.

Ngược lại, các doanh nghiệp phòng thủ giàu tiền mặt như Apple và Alphabet có thể chịu tác động bất lợi nhẹ. Trong nhiều năm qua, họ đã kiếm hàng tỷ USD lợi nhuận “không rủi ro” từ việc gửi tiền mặt. Khi lãi suất tiến về mốc 3%, nguồn thu này sẽ suy giảm, buộc các tập đoàn công nghệ phải đẩy mạnh mua lại cổ phiếu hoặc hoạt động M&A để duy trì tăng trưởng lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu.

Việc thị trường định giá cú “xoay trục” năm 2026 không chỉ đơn thuần là câu chuyện vài chục điểm cơ bản lãi suất, mà còn đánh dấu sự kết thúc rõ ràng của chu kỳ kinh tế hậu đại dịch. Suốt bốn năm qua, thị trường toàn cầu bị chi phối bởi biến động cực đoan, cú sốc chuỗi cung ứng và chu kỳ thắt chặt tiền tệ mạnh nhất trong 40 năm.

Cuộc tranh luận hiện nay về “lãi suất trung tính” – mức lãi suất không kích thích cũng không kìm hãm nền kinh tế – cho thấy thế giới đang bước vào giai đoạn “bình thường hóa”, nơi kỷ nguyên lãi suất 0% đã chính thức lùi vào dĩ vãng.

Triển vọng 2026: Hai kịch bản đối lập

Bước sang năm 2026, hai kịch bản chính đang chi phối kỳ vọng thị trường.

Trong kịch bản “Theo con đường của Fed”, nền kinh tế Mỹ tỏ ra đủ sức chống chịu sau cú sốc đóng cửa chính phủ, thị trường lao động vẫn thắt chặt. Fed sẽ giữ lãi suất quanh 3,5% trong phần lớn năm, khiến phe đặt cược vào trái phiếu thất vọng và có thể kéo theo điều chỉnh ở các cổ phiếu tăng trưởng định giá cao.

Ngược lại, kịch bản “Theo con đường của thị trường” giả định rằng đợt đóng cửa chính phủ đã gây tổn thương sâu hơn so với những gì đang thể hiện. Nếu tỷ lệ thất nghiệp tiến dần về 4,5% trong đầu năm 2026, Fed có thể buộc phải từ bỏ cách tiếp cận “thận trọng” và thực hiện ba đến bốn lần cắt giảm liên tiếp. Kịch bản này có thể kích hoạt một “đợt tăng giá trên diện rộng”, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro lạm phát quay trở lại.

Theo Financial Content, bước vào năm 2026, điều cốt lõi không còn là liệu Fed có xoay trục hay không, mà là xoay trục nhanh và mạnh đến mức nào. Đợt đóng cửa chính phủ năm 2025 đã để lại dấu ấn lâu dài, khiến nửa đầu năm 2026 trở thành giai đoạn then chốt để thị trường kiểm chứng sức khỏe thực sự của kinh tế Mỹ.

Dù lãi suất cuối kỳ dừng ở 3,1% hay 3,4%, một điều gần như chắc chắn: kỷ nguyên “tiền rẻ” đã chấm dứt. Thay vào đó là một môi trường kỷ luật hơn, nơi phân bổ vốn hiệu quả và chất lượng lợi nhuận doanh nghiệp sẽ trở lại là yếu tố quyết định vận động của thị trường chứng khoán.