Thứ củ có hai sừng sống dưới nước không ngờ lại là 'thần dược', y học Trung Quốc phát hiện có chất chống ung thư

Công dụng của củ ấu

Theo trang thông tin của Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec, củ ấu có tên gọi khác như ấu trụi, ấu nước, lãng thực... Tên khoa học của củ ấu: Trapa bicornis thuộc họ củ ấu Trapaceace.

Củ ấu thuộc loại cây sống dưới nước, thân cây ngắn có lông. Cây ấu có hoa màu trắng, mọc đơn lẻ ở kẽ lá. Quả thường gọi củ ấu có hai sừng, đầu sừng có hình mũi tên và sừng của củ ấu do các lá đài phát triển thành.

Trong củ ấu có hàm lượng tinh bột chiếm khoảng 49% và hàm lượng protein chiếm 10,3%. Theo tài liệu Trung Quốc, trong 100g củ ấu chín có 4.5gam albumin, 0.1gam chất béo, 19.7gam chất đường các loại, 0.19gam vitamin B1, 0.06gam B2, 1.5mg PP, 13mg C, 7mg Ca, 0.7mg sắt, 19mg Mn, 93mg P. Hợp chất AH13 được biết đến như chất được dùng hỗ trợ điều trị chống ung thư.

Củ ấu chứa nhiều chất xơ giúp thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn probiotic giúp sản sinh enzyme tiêu hoá đối với đường ruột. Củ ấu còn có thể bổ sung máu cho những người thiếu máu, canxi và photpho. Hơn nữa, thành phần magie cũng như mangan có chứa trong củ ấu có thể sản xuất enzyme làm giảm tình trạng stress, đồng thời còn bổ sung thêm kẽm để tăng cường hệ thống miễn dịch cũng như nhiều thành phần kali giúp cải thiện tình trạng tim mạch và huyết áp

Trong củ ấu còn chứa iod có tác dụng ngăn ngừa bệnh bướu cổ và các bệnh liên quan đến tuyến giáp khác. Bên cạnh đó hàm lượng vitamin C và vitamin B có tác dụng cải thiện tăng cường sức đề kháng.

Theo y học cổ truyền, củ ấu có vị ngọt, tính mát, vào tỳ, tác dụng ích khí kiện tỳ, thanh thử giải nhiệt lương huyết, trừ phiền chỉ khát. Củ ấu còn giúp cơ thể thanh lọc giải độc đặc biệt đối với gan. Khi sử dụng củ ấu sẽ giúp mang lại sức khỏe tốt hơn cũng như điều trị hiệu quả với bệnh tiêu chảy.

Củ ấu còn được sử dụng trong điều trị bệnh eczema với hỗn hợp củ ấu nấu chín cùng với nước. Bổ sung thêm một ít nước chanh vào hỗn hợp này và thoa lên vùng da nhiễm bệnh của bệnh nhân.

Củ ấu còn có khả năng kháng khuẩn mạnh mẽ, giúp làm lành các nhiễm trùng do vi khuẩn, đồng thời củ ấu cũng giúp loại bỏ đờm, chữa cảm lạnh và cúm. Hay củ ấu cũng giúp giảm viêm khớp, đau sưng và tấy đỏ. Hơn nữa, một vài nghiên cứu cũng cho kết quả ăn củ ấu có khả năng mang lại hiệu quả cho những bệnh nhân loét dạ dày.

Cách sử dụng củ ấu

Sử dụng củ ấu ở dạng tươi: với liều lượng ấu thích hợp, rửa sạch và bỏ vỏ. Sử dụng củ ấu sống trong các trường hợp say nóng, say nắng, sốt và mất nước, kích thích, bồn chồn. 

 Ép củ ấu để lấy nước làm thành siro: dùng 250 gam củ ấu, làm sạch và mang đi nấu trong khoảng thời gian 1 giờ, sau đó lọc lấy nước và bổ sung thêm đường tiếp tục đun sôi lại và chia làm 2 lần uống trong ngày. Sử dụng hỗn hợp này cho các trường hợp huyết nhiệt, kinh nguyệt ra quá nhiều, hoặc trĩ xuất huyết, có triệu chứng đau rát hậu môn. 

 Sử dụng củ ấu đã được luộc chín: dùng 150gr củ ấu già, luộc chín. Sau đó, bóc bỏ vỏ và ăn mỗi ngày 2 lần. Ăn củ ấu luộc này trong các trường hợp tỳ hư, tiêu chảy, mệt mỏi hay bị mất sức. 

 Sử dụng củ ấu được bung nhừ: lấy 20 gam đến 30 gam củ ấu đã được bóc vỏ. Cho thêm nước và đun nhỏ lửa để củ ấu chuyển sang dạng canh cháo. 

Cháo củ ấu: sử dụng 30 gam củ ấu tươi bỏ vỏ, 30 gam gạo nếp, cùng với một hàm lượng đường vừa đủ. Sau đó đem hỗn hợp này đi nấu thành cháo và sử dụng cháo 2 lần trong ngày. Tác dụng điều trị của hỗn hợp này sử dụng cho đối tượng có triệu chứng tỳ vị hư suy ở người cao tuổi, ăn uống khó tiêu, viêm ruột.

Trồng củ ấu cho thu nhập cao

Vài năm gần đây nhờ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nông dân một số địa phương ở Quỳnh Phụ (Thái Bình) đã chuyển sang kết hợp mô hình trồng lúa, trồng ấu. 

Ông Nguyễn Văn Khánh, thôn Hoàng Xá, xã Châu Sơn (Quỳnh Phụ, Thái Bình) chia sẻ, ấu là loại cây dễ trồng, việc chăm sóc không vất vả, chi phí ít hơn cấy lúa, thời gian trồng ngắn, khoảng gần 3 tháng cho thu hoạch. Ấu trồng chủ yếu vào mùa lạnh sẽ ít sâu bệnh. Năm nay ấu sai củ, mỗi sào cho thu hoạch từ 6 - 7 tạ, hiện tại giá bán từ 12.000 - 15.000 đồng/kg. So với trồng lúa, trồng ấu cao gấp từ 4 - 6 lần. Trồng ấu vừa hiệu quả kinh tế lại cải tạo được chất đất.

Toàn huyện Quỳnh Phụ có khoảng 50ha trồng ấu tập trung ở các xã: Châu Sơn, An Quý, An Thái, Quỳnh Hội...