Trạm BOT quốc lộ 5: Trình Chính phủ 2 phương án giảm giá vé 

Liên quan đến sự việc các lái xe dùng tiền mệnh giá 200 đồng, 500 đồng mua vé qua trạm thu phí BOT quốc lộ 5 – đoạn qua huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên để phản đối trạm BOT đặt “sai” vị trí và thu giá vé cao hơn nhiều lần so với trước đây, trao đổi với PV, đại diện Tổng Công ty Phát triển Hạ tầng và Đầu tư Tài chính Việt Nam (Vidifi) - chủ đầu tư cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đồng thời khai thác thu phí hoàn vốn trên QL5) - cho biết, vừa trình Chính phủ 2 phương án giảm phí cho tất cả các phương tiện lưu thông qua tuyến quốc lộ này trong thời gian tới.

Trạm thu phí số 1 quốc lộ 5 – đoạn qua huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên. Ảnh: Thành An

Cụ thể, theo Vidifi, với phương án thứ nhất, loại xe nhóm 1 (xe dưới 12 chỗ ngồi, xe tải dưới 2 tấn, xe buýt) sẽ giảm từ 40.000 đồng xuống 35.000 đồng. Xe loại 2 (từ 12-30 chỗ ngồi, xe tải 2-4 tấn) giảm từ 55.000 đồng xuống 45.000 đồng. Xe loại 3 (trên 31 chỗ ngồi, xe tải 4-10 tấn) giảm từ 75.000 đồng xuống 65.000 đồng. Xe loại 4 (xe tải từ 1-18 tấn, container 20 fit) giảm từ 125.000 đồng xuống 110.000 đồng. Xe loại 5 (xe tải trên 18 tấn, container 40 fit) giảm từ 180.000 xuống 160.000 đồng.

Tuy nhiên, phương án này sẽ phát sinh 2 kịch bản. Thứ nhất, nếu áp dụng mức giảm giá này trong 3 năm (2018 - 2020), sau đó tăng giá trên cơ sở mức giá này theo lộ trình như quy định tại phương án tài chính năm 2016 đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ (3 năm tăng 1 lần, mỗi lần 18%) thì Nhà nước phải cấp bù thêm 5.200 tỷ đồng cho giai đoạn 2021 - 2025.

Thứ hai, nếu việc giảm giá sau 3 năm (2018 - 2020), đến năm 2021 tăng lại đúng như phương án tài chính hiện nay (xe loại 1 vào thời điểm năm 2021 là 47.200 đồng/lượt), dòng tiền dự án thâm hụt 456 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc tăng giá đột ngột từ 35.000 đồng lên 47.000 đồng vào năm 2021 sẽ khó khả thi.

Đại diện Vidifi cho biết vừa trình Chính phủ 2 phương án giảm phí cho tất cả các phương tiện lưu thông qua tuyến quốc lộ này trong thời gian tới. Ảnh: Thành An

Với phương án thứ hai, Vidifi đề nghị Nhà nước đưa phí đối với xe loại 1 từ 40.000 đồng hiện nay xuống 30.000 đồng. Xe loại 2 từ 55.000 đồng xuống 45.000 đồng, loại 3 từ 75.000 đồng xuống 65.000 đồng, loại 4 từ 125.000 xuống 110.000 đồng, loại 5 từ 180.000 xuống 170.000.

Phương án này cũng có 2 kịch bản tương tự. Trong đó, mức cao nhất Vidifi đề nghị Nhà nước cấp bù đến 5.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2021 - 2025.

Được biết, ngoài hai phương án trên, Vidifi đã thống nhất với Tổng cục Đường bộ Việt Nam đưa ra phương án miễn hoặc giảm cho các chủ phương tiện có xe không kinh doanh vận tải trong phạm vi cách trạm 5 km. Xe hoạt động vận tải trong phạm vi này sẽ giảm 20%.

Với mức phí trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Vidifi cho biết vừa qua đã tiến hành giảm giá đối với các xe loại 4 và loại 5 nên sẽ không đề nghị giảm phí vì lo vỡ phương án tài chính.

Các lái xe dùng tiền mệnh giá nhỏ mua vé qua trạm thu phí số 1 quốc lộ 5 – đoạn qua huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên. Ảnh: Thành An

Theo đại diện Vidifi, hiện chưa có cơ sở ước tính số tiền thiếu hụt nếu thực hiện miễn giảm giá nên sau khi triển khai nếu dòng tiền thiếu so với phương án tài chính thì doanh nghiệp sẽ đề nghị Nhà nước cấp bù.

Trường hợp Bộ GTVT có chỉ đạo về việc giảm giá dịch vụ với các trạm quốc lộ 5 và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Vidifi kiến nghị Bộ Giao thông báo cáo Chính phủ hỗ trợ các khoản theo quyết định của Thủ tướng, cấp bù khoản thiếu hụt do giảm giá trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.

Đại diện Vidifi cho hay, từ năm 2015, Chính phủ giao doanh nghiệp này dùng nguồn tiền thu phí quốc lộ 5 để sửa chữa, bảo trì tuyến đường này và bổ sung vốn cho cao tốc Hà Nội - Hải Phòng. Hiện nay, doanh nghiệp đã chuyển cho Bộ GTVT 500 tỷ đồng sửa chữa quốc lộ 5 giai đoạn trước năm 2015 và đang sửa chữa tổng thể tuyến quốc lộ với kinh phí gần 2.000 tỷ đồng đến năm 2020. 

Mỗi năm Vidifi thu được khoảng 500 tỷ đồng phí quốc lộ 5. Việc thu phí này thực chất là phần vốn góp của Nhà nước vào dự án chứ không phải là thu phí BOT. Nếu không giao cho Vidifi thu thì Nhà nước sẽ thu phí quốc lộ 5 và lấy tiền đó góp cùng Vidifi làm cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.