Trong chuyển đổi số, dữ liệu số nắm giữ vai trò quan trọng để phát triển

Tọa đàm "Khai mở tiềm năng dữ liệu số - Từ tầm nhìn đến thực thi" diễn ra sáng ngày 7/10 tại Hà Nội. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện của chương trình bình chọn, trao tặng Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam - Vietnam Digital Awards 2023 được Bộ TT&TT bảo trợ, do Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) chủ trì.

Hưởng ứng "Năm dữ liệu quốc gia", Tọa đàm có chủ đề "Khai mở tiềm năng dữ liệu số - Từ tầm nhìn đến thực thi", là nơi chia sẻ những chính sách về khai thác dữ liệu cho đến kinh nghiệm thực tiễn xây dựng hệ sinh thái dữ liệu, đảm bảo an ninh dữ liệu của các tổ chức, doanh nghiệp.

Tại toạ đàm, ông Nguyễn Trọng Khánh - Trưởng Phòng Hạ tầng và Dữ liệu số (Cục Chuyển đổi Số Quốc gia) đã đưa ra những điểm đáng chú ý về dữ liệu khi chuyển từ ứng dụng công nghệ thông tin, tin học hóa sang chuyển đổi số.

Việt Nam triển khai phát triển chính phủ điện tử được đánh dấu bởi đề án 112 từ năm 2000. Đúng sau 20 năm, đến năm 2020 chúng ta bắt đầu chuyển sang giai đoạn chuyển đổi số đánh dấu với Chương trình chuyển đổi số quốc gia, xây dựng chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Trải qua 23 năm phát triển với nhiều thay đổi, dữ liệu số luôn là một thành phần quan trọng và cốt yếu được chú trọng xây dựng và phát triển. Trong chuyển đổi số, dữ liệu số ngày càng được nhìn nhận về vai trò rõ nét hơn, quan trọng. Điều này thể hiện ở việc chúng ta đã chọn chuyên đề chuyển đổi số của năm 2023 là năm dữ liệu số quốc gia - ngay sau năm tổng tiến công thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số ở mọi ngành, mọi cấp, trên phạm vi toàn quốc, toàn dân và toàn diện về chuyển đổi số.

Theo ông Khánh, quá trình triển khai xây dựng dữ liệu số ở Việt Nam có thể chia thành 4 giai đoạn, gắn liền với mức độ trưởng thành phát triển dữ liệu làm nền tảng của các thời kỳ.

- Giai đoạn cơ sở dữ liệu xây dựng một lần.

- Giai đoạn cơ sở dữ liệu trong các hệ thống thông tin.

- Giai đoạn cơ sở dữ liệu làm nền tảng phát triển Chính phủ điện tử.

- Giai đoạn dữ liệu làm nền tảng Chuyển đổi Số quản trị công và phát triển Kinh tế Số, Xã hội Số.

"Hiện nay, chúng ta đã chuyển từ giai đoạn ứng dụng công nghệ thông tin hay tin học hoá sang giai đoạn chuyển đổi số. Cùng với sự thay đổi chóng mặt của công nghệ, nhiều công nghệ số mới ra đời, những nhìn nhận, cách tiếp cận về dữ liệu trong chuyển đổi số cũng có sự thay đổi nhất định", Trưởng Phòng Hạ tầng và Dữ liệu số cho biết.

Theo ông Nguyễn Trọng Khánh, ở thời điểm hiện tại, Việt Nam đã chuyển từ giai đoạn ứng dụng công nghệ thông tin hay tin học hóa, sang giai đoạn chuyển đổi số.

Cùng với sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ và sự ra đời của nhiều công nghệ số mới, những nhìn nhận, cách tiếp cận về dữ liệu trong quá trình chuyển đổi số cũng có sự thay đổi nhất định.

Trong buổi toạ đàm, Trưởng Phòng Hạ tầng và Dữ liệu số cũng chỉ ra 18 điểm đáng chú ý cơ bản đối với dữ liệu khi chuyển từ Ứng dụng công nghệ thông tin/tin học hoá sang Chuyển đổi Số:

- Chuyển từ dữ liệu là phương tiện sang dữ liệu là nguyên liệu, là sản phẩm, là hàng hóa.

- Chuyển từ vai trò dữ liệu là để lưu trữ, tìm kiếm sang dữ liệu làm cho thay đổi cách nghĩ cách làm việc, cách tạo ra giá trị.

- Chuyển từ trọng tâm xây dựng dữ liệu sang trọng tâm khai thác dữ liệu.

- Chuyển từ dữ liệu là kết quả số hoá của hoạt động quản lý sang dữ liệu định hướng hoạt động quản lý và ra quyết định.

- Chuyển từ dữ liệu phục vụ kinh tế sang kinh tế dữ liệu.

- Chuyển từ sử dụng dữ liệu cho một mục đích cụ thể sang sử dụng dữ liệu đa mục đích.

- Chuyển từ các cơ sở dữ liệu riêng lẻ sang đám mây dữ liệu.

- Chuyển từ xây dựng dữ liệu phục vụ một nhóm nguời, một hệ thống sang Xây dữ liệu làm nền tảng, dùng chung.

- Chuyển từ dữ liệu phát sinh từ hoạt động của cơ quan nhà nước sang dữ liệu phát sinh trên toàn xã hội.

- Chuyển từ số hóa sang dữ liệu hóa.

- Chuyển từ hoàn thiện dữ liệu mới đưa vào sử dụng sang vừa thu thập, vừa khai thác, vừa sử dụng.

-Chuyển đổi Số mở rộng hoạt động từ tự thu thập dữ liệu, bổ sung thêm thuê dữ liệu, mua dữ liệu.

- Chuyển từ đóng kín sang mở dữ liệu, dữ liệu mở.

- Chuyển từ tập trung vào dữ liệu nghiệp vụ sang dữ liệu nghiệp vụ + dữ liệu hành vi, dữ liệu lớn, dữ liệu học máy.

- Chuyển từ chia sẻ theo cơ chế xin-cho sang cung cấp dữ liệu theo dịch vụ.

- Chuyển trọng tâm từ cán bộ quản trị dữ liệu sang cán bộ phân tích dữ liệu.

- Chuyển từ thiết kế cơ sở dữ liệu thế nào để đáp ứng nhu cầu sang thiết kế cách thức xử lý, khai thác dữ liệu hướng mục đích.

- Dữ liệu số cần được hiểu là dữ liệu + công nghệ số kết hợp khoa học dữ liệu để giá trị.

Dữ liệu số nắm giữ vai trò quan trọng trong chuyển đổi số được chú trọng xây dựng và phát triển tại Việt Nam. Chuyển đổi số đã nâng cao vai trò của dữ liệu, không chỉ giúp ta nhớ nhanh, nhớ lâu, nhớ chính xác mà còn tác động, định hướng đến cách nghĩ, cách làm việc và tạo ra các giá trị mới.