Trung Quốc tiêm loại vaccine Covid-19 chưa thử nghiệm xong cho hàng trăm nghìn dân

Hàng trăm nghìn người tham gia thử nghiệm đã được tiêm một trong hai loại vaccine Covid-19 được phát triển bởi Tập đoàn Công nghệ sinh học Quốc gia Trung Quốc, một chi nhánh của công ty dược Nhà nước Sinopharm . Một công ty dược phẩm khác của Trung Quốc là Sinovac Biotech mới đây cũng tuyên bố đã tiêm vaccine cho khoảng 3.000 nhân viên và gia quyến làm việc tại đây, bao gồm cả CEO công ty.

Bắc Kinh đã cho phép các công ty dược phẩm tiến hành tiêm vaccine Covid-19 thử nghiệm trong một chương trình khẩn cấp được phát động hồi tháng 7. Theo đó, các nhân viên y tế tuyến đầu và quan chức hải quan sẽ được ưu tiên sử dụng vaccine Covid-19 trước từ khi các vaccine này trong giai đoạn thử nghiệm thứ 3. Thử nghiệm giai đoạn 3 giúp xem xét hiệu quả vaccine trong việc ngăn chặn virus SARS-CoV-2 lây lan trong cộng đồng. Đáng lưu ý, các công ty dược phẩm Trung Quốc như Sinopharm chỉ vừa bắt đầu thử nghiệm giai đoạn này trong tháng 7 và tháng 8 qua.

Tại các quốc gia phát triển trên thế giới, một loại vaccine thường chỉ được phép tiêm rộng rãi sau khi hoàn tất các thử nghiệm về độ an toàn. Hiện một số nước phương Tây như Mỹ, Anh và Đức chưa cho phép tiêm vaccine Covid-19 cho những đối tượng không nằm trong phạm vi thử nghiệm. Gần đây nhất, 9 nhà phát triển vaccine hàng đầu phương Tây đã ký cam kết không xin phê duyệt vaccine chừng nào thử nghiệm giai đoạn 3 hoàn tất và vaccine đáp ứng mọi tiêu chuẩn an toàn, hiệu quả. Nhưng không có công ty Trung Quốc nào ký cam kết như vậy.

Phía Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ FDA cũng tuyên bố sẽ chỉ cấp phép cho loại vaccine Covid-19 nào đạt tiêu chuẩn an toàn và hiệu quả. Ngay cả khi chúng chứng minh được hiệu quả nhưng không đảm bảo an toàn, FDA cũng sẽ không phê duyệt sử dụng. Các quan chức cấp cao FDA còn khẳng định sẽ không để yếu tố chính trị ảnh hưởng đến tiến trình phê duyệt vaccine Covid-19. Cam kết được đưa ra sau khi Tổng thống Trump hứa hẹn sẽ có vaccine Covid-19 ngay trước thềm Bầu cử Mỹ 3/11 tới đây.

Trung Quốc chưa báo cáo bất kỳ vấn đề nghiêm trọng nào trong chương trình tiêm vaccine Covid-19 khẩn cấp với hàng trăm nghìn người nói trên, nhưng các chuyên gia khoa học nhận định việc bỏ qua hoặc rút ngắn thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 là rất rủi ro.

Như trường hợp của AstraZeneca, một công ty phát triển vaccine của Anh quốc gần đây đã phải tạm ngưng thử nghiệm lâm sàng loại vaccine Covid-19 tiềm năng sau khi một phụ nữ có những biểu hiện tác dụng phụ chưa rõ nguyên nhân. Thử nghiệm hiện vẫn chưa được nối lại chừng nào chưa có kết quả đánh giá về tính an toàn của loại vaccine này. 

Ông Yanzhong Huang, giáo sư y tế toàn cầu tại Seton Hall nhận định: “Họ (Trung Quốc) có động lực mạnh mẽ phải đẩy nhanh tốc độ phát triển vaccine nhằm thể hiện năng lực công nghệ cao của quốc gia”.

Nhiều chuyên gia khác thì nhận định Trung Quốc cũng muốn sử dụng vaccine Covid-19 như một công cụ gia tăng quyền lực mềm trên thế giới. Nước này hiện đã hứa hẹn chia sẻ vaccine Covid-19 nếu thử nghiệm thành công với những đồng minh chiến lược như Philippines, Brazil…