Nhà máy Sản xuất và Chế tạo động cơ ô tô Kim Long (một trong những nhà máy chế tạo động cơ hiện đại nhất thế giới) tại Khu công nghiệp Chân Mây- Lăng Cô vừa chính thức khánh thành, mở ra tin vui của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.

Sự kiện còn là một dấu mốc chiến lược, cho thấy Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn làm chủ các công nghệ lõi trong lĩnh vực cơ khí- chế tạo, thay vì dừng lại ở khâu lắp ráp.

Nhà máy Sản xuất và Chế tạo động cơ ô tô Kim Long.

Đây là nền tảng để giảm nhập siêu, tăng cao giá trị xuất khẩu, đồng thời phát triển ngành cơ khí chính xác - nền móng của công nghiệp hóa hiện đại.

Ngành ô tô Việt Nam trong nhiều năm qua, phụ thuộc lớn vào nhập khẩu linh kiện, đặc biệt là động cơ- bộ phận phức tạp nhất và quyết định giá trị sản phẩm.

Việc Nhà máy Động cơ Kim Long đi vào hoạt động, với dây chuyền tự động hóa hơn 90% và khả năng truy xuất dữ liệu theo từng mã động cơ, đánh dấu một bước chuyển quan trọng: Việt Nam bắt đầu chạm tới khâu lõi của chuỗi giá trị ô tô.

Khi thân máy, trục khuỷu, nắp máy và nhiều cấu phần cốt lõi được sản xuất trong nước, nâng tỷ lệ nội địa hóa mới thực sự có ý nghĩa. Đây là nền tảng để giảm nhập siêu, tăng giá trị gia tăng, đồng thời phát triển ngành cơ khí chính xác, nền móng của công nghiệp hóa hiện đại.

Nhà máy đặt tại Khu kinh tế Chân Mây- Lăng Cô, vùng cửa ngõ có cảng nước sâu, nằm trên hành lang Bắc- Nam. Đây không chỉ là vị trí đẹp cho một nhà máy, mà là điểm khởi đầu cho một cụm công nghiệp cơ khí- ô tô.

Khi một nhà máy động cơ quy mô lớn vận hành, nó sẽ kéo theo các doanh nghiệp cơ khí chính xác, các doanh nghiệp đúc- rèn- gia công, các trung tâm R&D và kiểm định chất lượng, hệ thống logistics công nghiệp, mạng lưới đào tạo nghề và kỹ sư và một khu đô thị công nghiệp mới.

Trong khu vực ASEAN, công nghiệp ô tô từ lâu đã được phân hóa rõ rệt: Thái Lan trở thành "Detroit của châu Á", Indonesia giữ lợi thế về quy mô thị trường và lắp ráp đại trà, còn Malaysia phát triển theo hướng thương hiệu quốc gia. Việt Nam, dù đi sau hàng chục năm, lại đang đứng trước một cơ hội hiếm có để bước lên một nấc thang giá trị mới.

Điểm khác biệt của giai đoạn hiện nay nằm ở sự dịch chuyển chiến lược của các chuỗi cung ứng toàn cầu. Xu hướng giảm phụ thuộc vào một nguồn duy nhất, yêu cầu linh hoạt hóa chuỗi sản xuất đang buộc các tập đoàn đa quốc gia phải tái bố trí năng lực sản xuất, đặc biệt trong các ngành cơ khí- chế tạo, bán dẫn, ô tô và thiết bị điện tử.

Nhà máy sản xuất & chế tạo động cơ YUCHAI được đầu tư xây dựng với quy mô lớn và hiện đại nhất Việt Nam, trên tổng diện tích 6,5 ha vận hành theo mô hình quản trị thông minh, dây chuyền công nghệ hiện đại và quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn Tập đoàn YUCHAI. Nhà máy đáp ứng khả năng sản xuất đa dạng các dòng động cơ phục vụ ngành ô tô và các lĩnh vực công nghiệp khác.

Trong giai đoạn 1, nhà máy đã hoàn thiện 2,5 ha với tổng vốn đầu tư 260 triệu USD, đạt công suất hơn 40.000 động cơ/năm, tương đương chỉ 3 phút để hoàn thiện một động cơ. Với mục tiêu đạt mức tự động hóa lên đến 90%, nhà máy ứng dụng hàng loạt công nghệ hiện đại: Công nghệ JIS (Just-in-Sequence) kết hợp AGV tự động cấp phát vật tư, linh kiện chính xác theo đúng trình tự quá trình lắp ráp.

Hệ thống robot lắp ráp chính xác (Precision Assembly Robot) đầu tiên được đưa vào vận hành tại Việt Nam, tích hợp cảm biến, thị giác máy, điều khiển và truy xuất dữ liệu, đảm bảo độ ổn định và chính xác gần như tuyệt đối. Toàn bộ dây chuyền được vận hành trên nền tảng Smart Factory (MES – IIoT – Robot Traceability), cho phép truy xuất 100% dữ liệu kỹ thuật theo từng mã động cơ, đồng thời ứng dụng công nghệ mô phỏng số (Twin Simulation) để tối ưu hóa quy trình và quỹ đạo vận hành của robot trước khi đưa vào hoạt động thực tế.

Bước sang Giai đoạn 2, KIM LONG MOTOR và Tập đoàn YUCHAI sẽ tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào các hệ thống dây chuyền tự động hóa để gia công các linh kiện cốt lõi của động cơ, đồng thời nội địa hóa các linh kiện giá đỡ, pát liên kết. Nhà máy sản xuất và chế tạo phôi với công nghệ rèn – dập hiện đại cũng sẽ được đưa vào vận hành, từng bước hoàn thiện hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ quy mô lớn tại Khu công nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô KIM LONG MOTOR HUẾ.