Vụ MobiFone mua AVG: Bị cáo Phạm Đình Trọng lúng túng vì luật không rõ ràng?

"100% DNNN sẽ bị khởi tố như tôi vì luật không rõ ràng"

Trước đó, bị cáo Phạm Đình Trọng bị Viện kiểm sát đề nghị 5 - 6 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng.

Cáo trạng của Viện kiểm sát chỉ rõ, căn cứ quy định tại khoản 2 điều 31 luật Đầu tư ngày 26/11/2014 (viết tắt là luật số 67/2014/QH13) thì dự án có mức đầu tư 5.000 tỉ đồng trở lên thuộc thẩm quyền quyết định đầu tư của Thủ tướng. Đối với dự án đầu tư dịch vụ truyền hình của MobiFone có tổng mức đầu tư là 8.900 tỉ đồng phải được Thủ tướng quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, trong khi Thủ tướng chưa phê duyệt, nhưng Bộ TTTT đã ban hành quyết định đầu tư là trái quy định.

Bên cạnh đó, với vai trò, trách nhiệm của cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp và quản lý nhà nước về thông tin, truyền thông, Bộ TTTT chịu trách nhiệm xem xét, quyết định phê duyệt dự án đầu tư theo thẩm quyền.

Tuy nhiên, dự án thuộc nhóm A nhưng chưa được Bộ TTTT phê duyệt chiến lược, kế hoạch đầu tư phát triển 5 năm là vi phạm khoản 2 Điều 19 luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (viết tắt là luật số 69/2014/QH13);

Ngoài ra, dự án này cũng vi phạm điều 20 luật số 69/2014/QH13 về thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng; điều 21 luật số 69/2014/QH13 về trình tự thủ tục đầu tư vốn nhà nước để mua lại một phần hoặc toàn bộ doanh nghiệp.

Tự bào chữa trước toà trong phiên xét xử sáng nay bị cáo Trọng cho rằng, mình luôn băn khoăn, lúng túng trong cách hiểu về dự án nên đã có nhiều văn bản hỏi Bộ KHĐT, Bộ Tài chính…

"Bộ KHĐT, theo luật số 67, là cơ quan chủ trì thẩm định, phải trình Thủ tướng để phê duyệt chủ trương đầu tư dự án, nhưng lại không đứng ra thẩm định, không có bất cứ một yêu cầu nào. Bộ này lại đưa ra ý kiến tham mưu cho Thủ tướng chấp thuận chủ trương khiến Bộ TTTT hiểu nhầm và làm sai", bị cáo Trọng tự bào chữa.

"Sự hiểu và áp dụng pháp luật đến bây giờ còn rất khác nhau giữa cơ quan quản lý nhà nước, luật sư, cơ quan điều tra, viện kiểm sát. Tôi luôn cố gắng hiểu thấu đáo, đúng nhất về các quy định của pháp luật, khi còn băn khoăn xin ý kiến Bộ Tài chính (chủ trì luật số 69) và Bộ KHĐT (chủ trì luật số 67). Hai cơ quan này đều khẳng định việc phê duyệt là đúng. Thanh tra Chính phủ cũng có ý kiến và được Phó thủ tướng Trương Hoà Bình kết luận dự án thực hiện điều 20 và 21 của luật 69 là không sai", bị cáo Phạm Đình Trọng tiếp tục phân tích.

Trong cùng một luật làm theo điều này là đúng, còn làm theo điều khác lại vi phạm. Áp dụng theo luật số 67 thì đúng còn áp dụng theo luật số 67 lại là sai, thậm chí các bộ tham mưu là Tài chính, KHĐT khẳng định đúng, khiến Bộ TTTT ra quyết định đầu tư 236 cho MobiFone mua AVG… Với những lý do như vậy, bị cáo Phạm Đình Trọng phân trần khi làm dự án quá lúng túng, luật không rõ ràng dẫn tới cách hiểu khác nhau.

"Nếu không xác định rõ thì 100% doanh nghiệp nhà nước (DNNN) khi tiến hành hoạt động mua bán cổ phần, cổ phiếu sẽ bị khởi tố như tôi đứng ở đây. Bởi áp dụng điều 20 và 21 của luật số 69 thì các thương vụ mua cổ phần tương đương dự án nhóm B sẽ phải do cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định. Ví dụ, MobiFone mua AVG là nhóm B do Bộ TTTT quyết định, vậy tất cả DNNN khi mua cổ phần không được bộ, ủy ban tỉnh phê duyệt sẽ từ trước nay sẽ bị khởi tố hết", ông Trọng nói.

4 lần đề xuất đều bị ông Nguyễn Bắc Son gạch bỏ

Tại phần bào chữa cho bị cáo Phạm Đình Trọng  luật sư Nguyễn Văn Dũng trình bày, ông trăn trở, ông sợ rằng diễn biến của vụ án toát lên nội dung rằng tất cả chứng cứ tài liệu trên, ở đâu đó có thể mọi người nghĩ Phạm Đình Trọng là đạo diễn toàn bộ dự án này.

Theo luật sư Dũng, ông Phạm Đình Trọng đến toà không phải là để rũ bỏ trách nhiệm của mình, những giọt nước mắt, sự nghẹn ngào trước hội đồng xét xử đã thể hiện sự hợp tác của bị cáo này.

Luật sư Dũng phân tích, ông Trọng tham gia dự án là nhiệm vụ công chức hành chính, mệnh lệnh của cấp trên.

Điều này thể hiện qua sự thừa nhận của cựu Bộ trưởng Thông tin Truyền thông Nguyễn Bắc Son, cựu Bộ trưởng Trương Minh Tuấn. Theo đó, các hành vi của Trọng đều có sự chỉ đạo từ cấp trên.

Luật sư bào chữa cho rằng, ông Trọng không biết dự án hiệu quả thấp, hoặc không có hiệu quả, hồ sơ vụ án thể hiện ông Trọng không biết đến hiệu quả của dự án. Ông Dũng đề nghị toà xem xét lại vai trò hết sức mờ nhạt, thứ yếu của Phạm Đình Trọng.

Bên cạnh đó, trong phần trình bày của mình, luật sư Dũng cho biết, ông Trọng luôn băn khoăn về giá mua, hiệu quả của dự án Mobifone mua 95% cổ phần Công ty AVG.

Cụ thể, đã 4 lần ông Nguyễn Bắc Son gạch bỏ các nội dung đề xuất của ông Phạm Đình Trọng liên quan đến giá mua, hiệu quả của dự án. Cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son cho rằng các nội dung này đương nhiên Mobifone phải chịu trách nhiệm.

Bào chữa cho thân chủ của mình, luật sư Nguyễn Văn Dũng đề nghị toà xem xét tới 1 số tình tiết giảm nhẹ của ông Trọng.

Cụ thể, ông Trọng đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải. Khi vụ án ra toà, ông Trọng luôn thành khẩn, thừa nhận hành vi, nhiều lần chủ động khai nhận nhiều tình tiết để cơ quan điều tra sớm tìm ra sự thật khách quan.

Ông Trọng đã tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, tích cực thu thập hồ sơ, chủ động cung cấp cho cơ quan điều tra. Thậm chí, ông Trọng đã 4 lần đề xuất gửi tới lãnh đạo liên quan đến giá mua, hiệu quả dự án Mobifone mua 95% cổ phần AVG.

Hơn nữa, luật sư Dũng đề nghị toà xem xét cho ông Trọng được hưởng tình tiết giảm nhẹ là tích cực ngăn chặn hậu quả xảy ra.

Luật sư trình bày, sau phiên họp tháng 1/2016 tại Văn phòng Chính phủ, sau khi việc mua bán cổ phần được ký kết, khi có ý kiến của Thứ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư Đặng Huy Đông cho rằng cần xem xét lại thủ tục phê duyệt dự án, ông Trọng đã gọi cho ông Son có ý kiến đề xuất liên quan, ông Son yêu cầu ông Trọng gọi cho Mobifone.

Lúc này ông Trọng đã gọi cho Mobifone và yêu cầu dừng thanh toán tiền cho cổ đông AVG. “Rất tiếc lúc đó người của Mobifone thông báo lại cho ông Trọng là tiền đã được chuyển đi ra khỏi ngân hàng” – luật sư bào chữa cho Phạm Đình Trọng trình bày.

Ngoài ra, việc tích cực khắc phục hậu quả, luật sư Dũng cho biết, riêng ông Trọng là người đưa ra đề xuất huỷ bỏ thương vụ. Cụ thể, ngày 28/9/2017, bị cáo này đã có phiếu trình gửi tới Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, nêu rõ chấm dứt hợp đồng mua, khôi phục lại nguyên trang ban đầu.

Lúc này Bộ trưởng Trương Minh Tuấn quyết liệt chỉ đạo để khắc phục hậu quả. Ông Trọng cũng được xác định là có phiếu trình và soạn thảo các văn bản để Mobifone và AVG kết thúc hợp đồng, từ đó Mobifone đã nhanh chóng thu hồi toàn bộ số tiền, ông Trọng là người xứng đáng được hưởng tình tiết tích cực ngăn chặn hậu quả xảy ra.

Ngoài luật sư Dũng, 1 luật sư khác bào chữa cho bị cáo này cũng đề nghị toà xem xét cho bị cáo Trọng hưởng chính sách khoan hồng đặc biệt.