Ai Cập đòi bồi thường 1 tỷ USD sau vụ tắc kênh Suez, ai sẽ là người trả?

Ai Cập muốn đòi bồi thường 1 tỷ USD sau vụ tắc kênh Suez

Osama Rabie, chủ tịch và giám đốc điều hành của Cơ quan quản lý kênh đào Suez thuộc sở hữu nhà nước trả lời kênh truyền thông Sada El Balad của Ai Cập vào tối thứ Tư cho hay: “Chúng tôi sẽ nhận được hơn 1 tỷ USD tiền bồi thường”. Số tiền này dựa trên những thiệt hại về doanh thu của kênh đào cũng như chi phí thiết bị, máy móc, nhân lực để giải cứu con tàu, theo ông Rabie.

“Chúng tôi sẽ yêu cầu một số tiền bồi thường hợp lý” - ông Rabie nói thêm, nhưng không đề cập đến việc bên nào sẽ chịu trách nhiệm thanh toán khoản bồi thường lớn như vậy. “Chúng tôi đã làm lợi cho họ rất nhiều khi giải cứu con tàu mà không có bất kỳ thiệt hại hay tổn thất lớn nào… Toàn bộ con tàu đã có thể bị mất hết”.

Siêu tàu container Ever Given với sức nặng 220.000 tấn và sức chứa 20.000 container đã được giải cứu thành công hôm Thứ Hai đầu tuần vừa qua sau 6 ngày bị mắc kẹt ở kênh đào Suez. Việc tắc nghẽn kênh đào suốt 6 ngày đã gây ra một cuộc khủng hoảng trong vận tải biển quốc tế, bởi kênh Suez là nơi thông qua 12% kim ngạch thương mại toàn cầu bằng đường biển. Ước tính mỗi ngày kênh đào tắc nghẽn sẽ khiến khối lượng hàng hóa bình quân 9 tỷ USD bị trì hoãn.

Các nhà chức trách cho biết việc thông hoàn toàn hơn 400 con tàu chờ đợi ở kênh đào trong thời gian con tàu Ever Given mắc kẹt có thể được giải quyết vào ngày 3/4 tới đây. Nhưng những hệ quả lâu dài mà nó gây ra với chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ là chưa đo đếm được.

Ông Osama Rabie cho biết ông kỳ vọng một thỏa thuận bồi thường có thể đạt được trong hai hoặc ba ngày tới, nếu không Ai Cập có thể giữ lại con tàu ở hồ Great Bitter, phía bắc kênh đào Suez, nơi nó đang được kiểm tra và sửa chữa.

“Chúng tôi có thể đạt được một thỏa thuận bồi thường nhất định, nếu không chúng tôi sẽ đưa vụ việc ra tòa. Nếu họ quyết định đưa vụ việc ra tòa, con tàu nên bị giữ lại” - ông Rabie cảnh báo.

Thực tế, nỗ lực giải cứu siêu tàu container Ever Given đã được các nhân viên cứu hộ trực tiếp miêu tả “đầy khó khăn và sợ hãi”. “Chúng tôi làm việc dưới một con tàu có kích thước như một tòa nhà 10 tầng, và mỗi container trên nó có thể rơi trúng chúng tôi” - trích lời Aly Awamy, một thợ cơ khí trên tàu nạo vét Mashhour tham gia nhiệm vụ giải cứu Ever Given.

Một nhân viên cứu hộ khác là Mohammed Sayed thì nhấn mạnh: “Đó là công việc đầy nguy hiểm. Lần đầu tiên trong lịch sử, chúng tôi sử dụng tàu nạo vét để làm nổi và giải cứu một siêu tàu khác”. Điều Sayed lo sợ là các thùng container có thể rơi từ siêu tàu Ever Given xuống khi các nhân viên cứu hộ đào cát và bùn từ bên dưới để làm nổi con tàu.

Còn nhiều tranh cãi về vụ việc tàu Ever Given mắc kẹt

Các nhà điều tra hiện đang nỗ lực  tìm kiếm manh mối mới về nguyên nhân khiến Ever Given mắc cạn ở kênh đào Suez. Theo ông Rabie, có một hộp đen trên tàu, tương tự hộp đen trên máy bay, ghi lại mọi thứ đã xảy ra “từ máy móc, các lệnh trên tàu, những lời nói của thuyền trưởng hay bất kỳ người nào khác”.

Dù gió mạnh được coi là một yếu tố gây ra vụ mắc cạn siêu tàu Ever Given, các nhà chức trách vẫn đang điều tra về lỗi con người và kỹ thuật đằng sau vụ việc. 

Vụ việc đã trở thành tâm điểm của ngành vận tải biển, nhất là liên quan đến trách nhiệm bồi thường bảo hiểm. Vào thời điểm xảy ra vụ việc, tàu Ever Given thuộc sở hữu của một công ty Nhật Bản, công ty này thuộc sở hữu của một tập đoàn Đài Loan, do các nhà khai thác của Đức quản lý, vận hành bởi một nhóm thủy thủ đoàn có quốc tịch Ấn Độ, đăng ký tại Panama và quá cảnh ở Ai Cập. Theo ông Brian Schneider, giám đốc cấp cao tại bộ phận Bảo hiểm của Fitch Ratings, sự phức tạp đó càng làm rắc rối thêm các tầng trách nhiệm bảo hiểm. 

Tập đoàn Evergreen Marine của Đài Loan tuyên bố họ không chịu trách nhiệm về bất kỳ sự chậm trễ nào của khối lượng hàng hóa mà Ever Given đang vận chuyển. Trong khi chủ sở hữu con tàu, công ty Shoei Kisen tiết lộ đang thảo luận khoản bồi thường với cơ quan quản lý kênh đào Suez, nhưng từ chối đưa ra chi tiết.