Bầu cử tổng thống Pháp: Cuộc đối đầu nảy lửa vì nữ quyền

Đó cũng là yếu tố to lớn trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống đương nhiệm. Bình đẳng giới không mang nhiều đặc điểm trong chiến dịch tranh cử đang bị chi phối bởi cuộc chiến ở Ukraine và liên quan đến các chi phí sinh hoạt, nhưng các tổ chức nữ quyền và nhiều học giả vẫn đang không ngừng tìm ra những thách thức lớn mà phụ nữ nước này phải đối mặt trong 5 năm tới, bao gồm cả nạn tự sát, chứng sợ hãi, trả lương bất bình đẳng và việc làm bấp bênh.

Trong 5 năm cầm quyền, chính phủ của Macron đã ban hành một số chính sách giúp cuộc sống của phụ nữ trở nên dễ dàng hơn, từ việc miễn phí phương pháp tránh thai cho những người dưới 25 tuổi đến kéo dài thời hạn được phá thai, tăng cường các chế độ nghỉ thai sản và mở rộng hỗ trợ sinh sản cho các cặp đồng tính nữ và phụ nữ độc thân lần đầu tiên. Tuy nhiên, các tổ chức nữ quyền của Pháp cho rằng bình đẳng giới vẫn đòi hỏi sự thay đổi cấu trúc quan trọng và nguồn tài chính lớn.

Một báo cáo của Oxfam Pháp được công bố vào tháng trước đã diễn tả như sau: "Bình đẳng giới: yếu tố lớn, kết quả nhỏ". Báo cáo lưu ý rằng 1,3 tỷ euro được phân bổ cho tất cả các biện pháp trong bình đẳng giới chỉ chiếm 0,25% tổng ngân sách quốc gia. Ngược lại, một tập thể các nhóm nữ quyền đang kêu gọi tổng thống tiếp theo, dù có thể là ai, đầu tư 1 tỷ euro chỉ riêng cho bạo lực gia đình trong vòng 100 ngày đầu tiên họ nhậm chức.

Đây là cuộc bầu cử tổng thống đầu tiên kể từ khi phong trào #MeToo bắt đầu vào năm 2017, cùng với các chiến dịch liên quan như #MeTooIncest, đã dấy lên làn sóng lấy lời khai từ những người sống sót và khiến chính phủ thắt chặt luật về độ tuổi chấp thuận, nâng nó lên 15 tuổi nói chung và 18 trong các trường hợp loạn luân.

Maëlle Noir, một thành viên của tập thể #NousToutes (Tất cả chúng ta), tổ chức chiến dịch chống bạo lực dựa trên giới tính ở Pháp, cho biết: "Đã có nhiều tiến bộ. Chúng ta không thể phủ nhận điều đó." Tuy nhiên, Noir nói rằng việc "ban hành" các chính sách liên quan đến bạo lực đối với phụ nữ, bao gồm đưa ra các khoản phạt về quấy rối trên đường phố, sẽ không thành công nếu không có những cải cách sâu sắc hơn, chẳng hạn như giải quyết vai trò của hệ thống tư pháp.

Thuộc một phần của cuộc điều tra quốc gia về bạo lực gia đình vào năm 2019, một phân tích của chính phủ cho thấy 80% các khiếu nại đã bị bỏ qua. Bộ Nội vụ từ chối trả lời về việc lực lượng cảnh sát xử lý các trường hợp bạo lực gia đình do những hạn chế được đặt ra đối với các đại diện chính phủ trong thời kỳ tranh cử tổng thống.

Đối với nhiều nhà nữ quyền Pháp, việc Tổng thống Macron chọn Gérald Darmanin làm bộ trưởng Nội vụ vào năm 2020 là một điều khó có thể tha thứ. Darmanin đã bị điều tra về tội hiếp dâm khi ông được giao nhiệm vụ chịu trách nhiệm cho lực lượng cảnh sát. Sự bổ nhiệm này đã thúc đẩy hàng trăm phụ nữ xuống đường biểu tình.

Trong một dòng tweet gần đây, ứng cử viên tổng thống Marine Le Pen, đã miêu tả đề xuất của bà về "cuộc chiến chống chủ nghĩa cộng đồng" vào hiến pháp Pháp bằng hình ảnh một người phụ nữ che kín mặt với khuôn mặt mờ đi. Le Pen, người tự mô tả mình là một nhà nữ quyền, đã cố gắng làm dịu hình ảnh của mình trong những năm gần đây.

Một phân tích về các chính sách bình đẳng giới trong bản tuyên ngôn của tất cả 12 ứng cử viên tổng thống của một nhóm sinh viên cao học tại trường đại học Sciences Po đã mô tả chính sách của Le Pen là tập trung vào các biện pháp bình đẳng giới, là "nữ quyền". Trong "Thư gửi phụ nữ Pháp" vào Ngày Quốc tế Phụ nữ, Le Pen cam kết sẽ trục xuất những người nhập cư có hành vi quấy rối trên đường phố nếu bà trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Pháp.

Trong bối cảnh lạm phát gia tăng, bà Le Pen đang vận động mạnh về chi phí sinh hoạt. Nhưng bà là một trong số ít ứng cử viên không đề xuất tăng lương tối thiểu, một chính sách có thể gây ảnh hưởng quá lớn đến phụ nữ, những người chiếm 59% số người làm việc với mức lương này. Bộ trưởng Kinh tế của Macron, Bruno Le Maire, đã cam kết tăng lương tối thiểu €25 một tháng kể từ mùa hè này.

Ứng cử viên cánh tả Jean-Luc Mélenchon đã đề xuất mức tăng nhiều hơn, là €131 mỗi tháng. Trong một chương trình bình đẳng giới trên phạm vi rộng, ông cũng hứa sẽ phân bổ 1 tỷ euro mà các tổ chức nữ quyền yêu cầu để giải quyết vấn đề bạo lực gia đình.

Nhiều phụ nữ hưởng lương tối thiểu đã trở thành "lao động thiết yếu" vào thời kỳ đại dịch trong các ngành nghề mà lực lượng lao động hầu như hoàn toàn là nữ giới, chẳng hạn như nội trợ, điều dưỡng và công việc xã hội.

Nhà kinh tế Rachel Silvera từ Đại học Paris-Nanterre, người chỉ đạo nhóm nghiên cứu Thị trường Lao động và Giới tính, cho biết: "Trong cuộc khủng hoảng sức khỏe, chúng ta hoan nghênh và ca ngợi công lao của tất cả những công việc thiết yếu này, vốn là những công việc mà 80 đến 90% phụ nữ đảm nhiệm. Nhưng chúng ta đã không nhận ra giá trị của chúng".

Silvera chỉ ra rằng trong khi phụ nữ bị ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19 trong hai năm qua, Pháp cho đến nay đã thoát khỏi tình trạng bỏ học hàng loạt từ lực lượng lao động đã chứng kiến ở các nước khác nhờ việc gia hạn thanh toán một phần thất nghiệp trong suốt cuộc khủng hoảng y tế. Nhưng ở mức 16%, chênh lệch lương theo giới của Pháp vẫn cao hơn một chút so với mức trung bình của EU là 13%.

Đối với nhiệm kỳ tổng thống tiếp theo, Silvera nói rằng cách tốt nhất để giảm bất bình đẳng kinh tế giữa đàn ông và phụ nữ là tăng lương trong những ngành nghề bị nữ giới hóa nặng nề này. Cho đến nay, các chính sách bình đẳng giới của Macron chủ yếu giúp phụ nữ có thể "ở trên đỉnh kim tự tháp".

Diễn đàn Kinh tế Thế giới ước tính sẽ mất 52 năm để thu hẹp khoảng cách giới ở Tây Âu. Con số này nhiều hơn mười lần so với việc tổng thống tiếp theo sẽ phải giải quyết vấn đề bất bình đẳng giới. Có thể phải có thêm vài "yếu tố lớn" nữa sẽ  xảy ra trước khi nước Pháp đạt được lý tưởng bình đẳng giới.