Cần nghiêm cấm hành vi thâu tóm doanh nghiệp khởi nghiệp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo
Góp ý vào dự thảo Nghị quyết cơ chế đặc biệt của Quốc hội, nhiều đại biểu khẳng định đây là Nghị quyết đột phá, đổi mới của Quốc hội mở đường cho Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân hiện thực hoá.
Theo Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương), Nghị quyết 68 đề cập rằng các doanh nghiệp được tự do kinh doanh những gì pháp luật không cấm và chúng ta là ủng hộ hậu kiểm, không ủng hộ tiền kiểm. Thế nhưng, hiện nay việc đăng ký giấy phép kinh doanh, thậm chí có những mã ngành nghề chưa có, khiến doanh nghiệp không thể triển khai, nhất là các doanh nghiệp về đổi mới sáng tạo.

Ông Huân đề xuất, bổ sung việc xử lý nghiêm hành vi hạn chế cạnh tranh, lạm dụng vị trí thống lĩnh, vị trí độc quyền. Đồng thời làm rõ và bổ sung: “Nghiêm cấm hành vi thúc đẩy kinh doanh độc quyền ép buộc thâu tóm các doanh nghiệp khởi nghiệp khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”.
Về hỗ trợ thuế, ông này đề nghị bổ sung thêm khoản 7 là các cơ quan nhà nước và các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước không được nợ thuế các doanh nghiệp tư nhân quá 12 tháng. Trường hợp các địa phương nợ thuế doanh nghiệp thì cơ quan thu thuế của doanh nghiệp sẽ phải có trách nhiệm tất toán các khoản thuế đó với địa phương nợ thuế.
"Nếu ta quy định như thế này thì không có câu chuyện bắt doanh nghiệp đứng giữa là cứ đi đòi thuế tỉnh nọ để nộp cho tỉnh kia, chỗ này rất bất tiện", ông nói.
Đại biểu Khương Thị Mai (Đoàn Nam Định) cho biết, Nghị quyết 68 làm bước ngoặt, khẳng định vị thế của kinh tế tư nhân và cam kết cải thiện môi trường, thể chế, gỡ bỏ rào cản, tạo điều kiện để kinh tế tư nhân bứt phá trong thời gian tới.
Để Nghị quyết 68 đi vào cuộc sống, điều quan trọng bà cho rằng, phải luật hóa các chủ trương, đồng bộ hóa hệ thống pháp luật, gỡ bỏ các luật chồng chéo hiện nay. Chẳng hạn như việc thay đổi cơ chế để doanh nghiệp tư nhân không bị ràng buộc bởi các điều kiện kinh doanh, chuyển từ cơ chế tiền kiểm sang hậu kiểm.

Nghĩa là các doanh nghiệp tư nhân được đầu tư kinh doanh phát triển tùy theo năng lực, không phải thực hiện các thủ tục hành chính mất thời gian và chi phí ban đầu để nhanh chóng gia nhập thị trường. Nhà nước kiểm tra, giám sát thông qua thanh tra.
"Tôi cho rằng nghị quyết của Quốc hội cần phải cải cách mạnh mẽ về khâu thực thi, đặc biệt là thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư xây dựng đất đai và môi trường. Không để doanh nghiệp chờ chủ trương đầu tư, giải quyết thủ tục hành chính thời gian tương đương với thời gian đầu tư xây dựng dự án", bà nói.
Cũng theo đại biểu này, Nghị quyết 68 đề cập, trong năm 2025 hoàn thiện và rà soát, loại bỏ những điều kiện kinh doanh không cần thiết, quy định chồng chéo không phù hợp, cản trở sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân. Thực hiện cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, ít nhất 30% điều kiện kinh doanh và cắt giảm trong thời gian những năm tiếp theo. Để đạt được mục tiêu này, bà đề nghị bổ sung Điều 4 Chương II các nội dung về bãi bỏ ngành nghề kinh doanh có điều kiện, nghiên cứu bãi bỏ thủ tục đầu tư, chủ trương đầu tư và giấy chứng nhận đầu tư, chỉ giữ lại những chính sách ưu đãi đầu tư, doanh nghiệp, ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Lý do, vì nhà đầu tư hiện nay vẫn đang quản lý theo từng dự án, thông qua thủ tục chấp nhận chủ trương đầu tư.
Chủ trương đầu tư gồm có quy mô, tiến độ, thời gian thực hiện mà doanh nghiệp được tự do kinh doanh, sản xuất bao nhiêu, sản xuất gì và nhà đầu tư khi thay đổi thì lại phải xin phép điều chỉnh chủ trương đầu tư.