Châu Á tụt hậu trong chiến dịch tiêm chủng vắc xin Covid-19 toàn cầu

Benjamin Cowling, giáo sư tại Trường Y tế Công cộng thuộc Đại học Hồng Kông cho biết nhiều chính phủ châu Á đang đối diện với nhiều thách thức trong việc đảm bảo đủ nguồn cung vắc xin. Thêm vào đó, thành công ban đầu trong việc kiểm soát đại dịch ở các nước châu Á khiến các chính phủ dường như cảm thấy việc tiêm chủng vắc xin Covid-19 là nhiệm vụ ít khẩn cấp hơn so với các nước châu Âu hay Mỹ.

“Do châu Á Thái Bình Dương ghi nhận ít ca nhiễm Covid-19 trong suốt năm qua, có một nhận thức phổ biến rằng dịch Covid-19 không phải một nguy cơ quá lớn và họ có thể thoát khỏi nguy cơ dịch bệnh nếu đeo khẩu trang thường xuyên và tránh xa những đám đông tụ tập… Sự do dự này đã trở thành vấn đề lớn” - ông Cowling cho hay.

Cho đến nay, nhiều quốc gia châu Á Thái Bình Dương đang phải vật lộn với một làn sóng dịch Covid-19 gia tăng. Ấn Độ, Nepal, Malaysia, Nhật Bản là những quốc gia đã chứng kiến số ca nhiễm mới hàng ngày tăng kỷ lục trong tháng qua, buộc các nhà chức trách phải đưa ra những hạn chế mới trong nỗ lực kiểm soát sự lây lan đại dịch.

Dữ liệu đăng tải trên tờ CNBC dựa trên tổng hợp của trang web thống kê Our World in Data tính đến ngày 1/6 cho thấy các quốc gia châu Á Thái Bình Dương đã đạt tỷ lệ tiêm chủng khoảng 23,8 liều vắc xin trên mỗi 100 người dân. Con số này thấp hơn nhiều so với mức khoảng 61,4 liều trên 100 người của Bắc Mỹ và 48,5 liều trên 100 người ở châu Âu. Châu Phi hiện là khu vực có tốc độ tiêm chủng chậm nhất với chỉ 2,5 liều trên mỗi 100 người dân.

Các nhà kinh tế tại ngân hàng Pháp Natixis đã theo dõi nguồn cung cấp vắc xin và tiến độ tiêm chủng trên khắp Châu Á - Thái Bình Dương. Họ cho biết trong một ghi chú vào tháng trước rằng thiếu hụt nguồn cung là yếu tố chính khiến khu vực này có tiến độ tiêm chủng chậm như vậy. Chẳng hạn Indonesia và Thái Lan là hai trong số nhiều quốc gia hiện chưa đạt được liều lượng vắc xin cần thiết để tiêm chủng hàng loạt. 

Báo cáo của Natixis cho biết: “Điều đó nói lên rằng nhu cầu tiêm vắc xin của người dân vẫn còn yếu. Sự hoài nghi về các loại vắc-xin mới được phát triển dường như là lý do phổ biến dẫn đến sự do dự của người dân trên toàn cầu. Điều này thậm chí còn xảy ra nhiều hơn ở khu vực châu Á, nơi mà các biện pháp ngăn chặn dịch bệnh trong giai đoạn đầu đã tỏ ra hiệu quả hơn, dẫn đến người dân cảm giác việc tiêm phòng vắc xin ít cấp bách hơn”.

Mông Cổ và Singapore hiện là hai quốc gia đang dẫn đầu tốc độ tiêm chủng ở khu vực châu Á Thái Bình Dương với tỷ lệ tiêm chủng lần lượt khoảng 97 và 69 liều trên 100 người, theo Our World in Data.

Một số quốc gia mới nổi ở châu Á chủ yếu dựa vào nguồn cung vắc xin từ COVAX - một sáng kiến chia sẻ vắc xin toàn cầu, theo báo cáo của công ty nghiên cứu Fitch Solutions. Nhưng nguồn cung từ COVAX hiện đang đối diện nhiều bất ổn do Ấn Độ đã hạn chế xuất khẩu vắc xin khi nước này trở thành ổ dịch Covid-19 lớn thứ hai toàn cầu chỉ sau Mỹ. Ấn Độ là nơi đặt trụ sở của nhà sản xuất vắc xin Serum Institute India, nhà cung cấp chính các liều vắc xin Covid-19 cho sáng kiến COVAX.

Fitch Solutions cảnh báo, nếu hoạt động xuất khẩu vắc xin của Ấn Độ không sớm phục hồi, nhiều quốc gia có thu nhập trung bình và thấp phụ thuộc vào COVAX sẽ “tiếp tục bị trì hoãn” việc tiêm chủng.

Dựa trên tỷ lệ tiêm chủng hiện tại, các nhà kinh tế của Natixis dự đoán rằng chỉ có Singapore và Trung Quốc đại lục là hai quốc gia có thể đạt tốc độ tiêm chủng 70% dân số trong năm nay, một mốc tương tự như các quốc gia phát triển phương Tây, chẳng hạn Mỹ và Anh. Đây là ngưỡng cần thiết mà các chuyên gia y tế lấy làm tiêu chuẩn để một quốc gia đạt đến miễn dịch bầy đàn.

Các nhà kinh tế này cũng cảnh báo thêm rằng một số nền kinh tế châu Á vẫn đang vật lộn để có được nguồn cung cấp vắc xin có thể không đạt đến ngưỡng miễn dịch bầy đàn cho đến ít nhất năm 2025, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ phục hồi kinh tế.