"Đào" tiền ảo Bitcoin: Đừng ham lãi ảo mà rơi vào cạm bẫy

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa gửi Văn phòng Chính phủ câu trả lời về tiền ảo Bitcoin, litecoin với nội dung xác định các loại tiền ảo như trên không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định chung của pháp luật Việt Nam.

“Việc phát hành, cung ứng và sử dụng tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng làm tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm”, NHNN cho biết.

Tiền ảo Bitcoin tăng chóng mặt

Từ mức giá khoảng 13 USD trong năm 2013, hiện nay giá tiền ảo Bitcoin đã lên trên 4.000 USD và dân chơi tiền ảo kỳ vọng, giá Bitcoin có thể lên tới 10.000 USD. Đáng chú ý, sau khi chia tách thành Bitcoin Cash và Bitcoin từ ngày 01.8.2017, giá tiền ảo Bitcoin có xu hướng tăng nhanh và liên tiếp lập kỷ lục mới.

Theo dữ liệu của Coindesk, sau khi tăng lên mức giá 4.000 USD vào trung tuần tháng 8.2017 và vượt 4.500 USD vào ngày 18.8, giá Bitcoin trong ngày 29.8.2017 có lúc lên tới 4.693,24 USD.

Tuy nhiên, giá Bitcoin có xu hướng giảm nhẹ trong những ngày đầu tháng 9.2017, sau khi các cơ quan quản lý Trung Quốc bắt đầu giám sát chặt các hoạt động chào bán tiền ảo lần đầu (ICO), việc huy động tiền mặt hoặc tiền ảo khác thông qua tiền mật mã sẽ bị cấm.

Trước đó, các cơ quan quản lý tại Mỹ, Singapore và một số nước khác đã nêu bật những rủi ro về rửa tiền và gian lận mà các nhà đầu tư phải đối mặt khi tham gia mua vào trong một đợt chào bán token kỹ thuật số.

Tính đến nay, tổng giá trị vốn hóa của thị trường tiền ảo đã phình to lên mức 120 tỷ USD, riêng giá Bitcoin đã tăng trên 200% trong năm nay. Tốc độ sinh lời chóng mặt và giá trị vốn hóa tăng cao khiến các tổ chức đầu tư không thể xem nhẹ thị trường tiền ảo, các quỹ đầu tư mạo hiểm và nhiều nhà đầu tư đua nhau đổ tiền vào Bitcoin và những loại tiền ảo khác. Do khả năng chi phối thị trường nhờ vốn đầu tư lớn, họ có thể thu về khoản lợi nhuận 150% chỉ trong vòng một tháng thay vì chỉ thu về 15%/năm trên thị trường chứng khoán.

Ngày càng nhiều nhà đầu tư đổ tiền vào tiền ảo Bitcoin kèm theo đó là những dự báo đầy hưng phấn của các chuyên gia trên thị trường và các cuộc thảo luận trong giới truyền thông đã tiếp sức cho quả bóng Bitcoin khiến giá trị của nó tăng gấp 4 lần, tiến sát ngưỡng 5.000 USD hiện nay.

Ngân hàng Nhà nước cảnh báo tiền ảo

Trước làn sóng tăng giá của tiền ảo Bitcoin, nhiều doanh nghiệp đã nhập máy về để đào tiền ảo. Theo ghi nhận của thị trường máy tính, với giá khoảng 60-70 triệu đồng hiện nay, thậm chí cao hơn, chưa kể chi phí mua sắm phần mềm và thuê “công nhân” đào tiền.

Chi phí đầu tư ban đầu khá cao, nhưng khả năng xử lý dữ liệu rất thấp, tiêu tốn nhiều năng lượng, tuổi thọ trung bình của hầu hết các loại máy “đào” được nhập khẩu về Việt Nam chỉ vỏn vẹn 02-03 tháng, sau đó phải mua sắm lại toàn bộ. Nếu không thay mới, tốc độ xử lý không cao, khả năng đào được Bitcoin rất thấp.

Không chỉ chi phí cao do dàn máy đào không đạt chuẩn, số tiền thu được hầu như đều phụ thuộc vào máy đào. Ngay cả khi đào được tiền, cũng chưa chắc sẽ bảo toàn được nguồn vốn đầu tư đã bỏ ra.

Hiện tượng doanh nghiệp đã bỏ ra lượng tiền rất lớn để nhập khẩu ồ ạt các loại máy tính để “đào Bitcoin và một số loại tiền ảo khác” đã từng xảy ra, nhưng sau đó phải bán đồng nát do bị thua lỗ trầm trọng.

Về vấn đề này, NHNN cảnh báo Việt Nam chưa làm chủ được công nghệ khai thác tiền ảo, nên hầu hết các doanh nghiệp và cá nhân tham gia hoạt động kinh doanh tiền ảo đều sẽ bị thất bại. Thị trường Việt Nam đã chứng kiến rất nhiều trường hợp máy tính, điện thoại bị nhà sản xuất cài mã độc để theo dõi hoặc đánh cắp dữ liệu.

Đối với những loại máy tính chuyên dụng để “đào” Bitcoin và rất đắt tiền, khả năng bị cài mã độc là rủi ro khó tránh khỏi, thậm chí có thể bị cài đặt sẵn một số lệnh kinh doanh cơ bản vớ những ý đồ khác nhau.

Do máy “đào” bị cài mã độc, các nhà đầu tư ngờ nghệch sẽ thất bại, những nhà đầu tư có trình độ chuyên môn cũng sẽ chỉ hòa vốn hoặc lãi một chút để an ủi và tiếp tục mua sắm máy móc để tham gia “đào” Bitcoin.

Về tiền ảo Bitcoin, NHNN đã từng cảnh báo đã nhiều lần cảnh báo những rủi ro đến tiền ảo Bitcoin. NHNN cho rằng, sự xuất hiện của Bitcoin đã gây ra nhiều tác hại, rủi ro cho người sử dụng.

Mặc dù tiền ảo Bitcoin được phổ biến trên thế giới, nhưng các giao dịch bằng tiền ảo Bitcoin có tính ẩn danh cao, nên Bitcoin có thể trở thành công cụ cho tội phạm như: Rửa tiền, buôn bán ma túy, trốn thuế, giao dịch và thanh toán tài sản phi pháp. Bên cạnh đó, tiền ảo Bitcoin là tiền ảo được lưu giữ dưới dạng kỹ thuật số nên nguy cơ bị tấn công, đánh cắp, thay đổi dữ liệu hoặc bị ngừng giao dịch là rất lớn. Do giá trị tiền ảo Bitcoin biến động mạnh và phức tạp trong thời gian ngắn nên hoạt động đầu tư vào Bitcoin ẩn chứa nhiều nguy cơ về bong bóng, tiềm ẩn gây thiệt hại cho người đầu tư.

Những người tham gia tiền ảo Bitcoin luôn luôn phải đối mặt với rủi ro vì không một ai đứng ra bảo về quyền lợi cho họ, vẫn phải bỏ tiền thật của mình ra để mua lấy tiền ảo Bitcoin và giao dịch một cách mờ ảo.

NHNN cho biết, do tiền ảo mới xuất hiện và phát triển quá nhanh, nên các cơ quan quản lý tại nhiều nước mới chỉ theo dõi và đưa ra một vài cảnh báo, chưa thể đưa ra được cách thức cụ thể để quản lý hoạt động kinh doanh tiền ảo. Hơn nữa, kinh doanh tiền ảo được hình thành trên nền tảng công nghệ thông tin hiện đại với một số ưu điểm vượt trội không thể bỏ qua.

Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh tiền ảo và nền tảng công nghệ tại Việt Nam trong thời gian qua cho thấy, hoạt động kinh doanh tiền ảo ẩn chứa nhiều rủi ro, và các nhà đầu tư cần tránh bị “cám dỗ” của Bitcoin và những loại tiền ảo khác để không bị rơi vào tình cảnh khốn quẫn.