Dịch chuyển công nghệ 4.0: Bước nhảy vọt cho ngành giấy Việt Nam

DN sản xuất thời công nghệ 4.0: Nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức

Cách mạng công nghệ 4.0 diễn ra ở các ngành, sản phẩm và dịch vụ ICT (công nghệ thông tin và truyền thông) có thể mang lại cho Việt Nam nhiều cơ hội để bứt phá. Theo dự báo của nhiều tổ chức quốc tế, công nghệ có thể giúp GDP Việt Nam tăng thêm 3.750 nghìn tỷ đồng trong 20 năm tới và tăng trưởng thêm 1,3% mỗi năm. Không chỉ giúp tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, theo Phó thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại Hội nghị các quan chức cao cấp APEC lần thứ 2 ở Hà Nội, cách mạng công nghiệp 4.0 và kỷ nguyên số còn giúp tăng năng suất lao động cho DN. Theo đó, DN có nhiều cơ hội để nâng cao chất lượng, đa dạng hoá sản phẩm, tăng sản lượng, tối ưu hóa nguồn lực, sử dụng hợp lý tiết kiệm nguyên vật liệu.

 Ứng dụng công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng thị trường và nâng cao năng lực sản xuất của DN Ảnh: Internet.

Bên cạnh đó, các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) mở ra nhiều cơ hội cho các DN tham gia vào sân chơi quốc tế, tuy nhiên, nếu DN không có đường hướng phát triển đúng đắn thì sẽ khó bắt kịp trình độ của thế giới và khu vực. Vì vậy, yêu cầu đặt ra là DN cần phải nâng cấp trang thiết bị sản xuất mới có thể nâng sức cạnh tranh. Quyết định phê duyệt kế hoạch cơ cấu lại ngành CN giai đoạn 2018 – 2020, xét đến năm 2025 của Thủ tướng chính phủ cũng đề cập đến việc triển khai theo hướng tăng tỷ trọng các ngành công nghiệp CN cao trong công nghiệp chế biến, chế tạo. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, vẫn còn ít DN mạnh dạn đầu tư thay đổi CN, chỉ có 23% số các DN trong nước thực hiện cải tiến công nghệ. Hầu hết các DN giấy Việt Nam đều có dây chuyền sản xuất ở mức trung bình, lạc hậu, sử dụng máy móc, thiết bị đã hết khấu hao. Ngược lại, những DN lớn, ứng dụng công nghệ hiện đại có thể giải quyết vướng mắc này, thúc đẩy ngành giấy phát triển theo hướng quy mô và hiện đại hoá hơn.

Thiếu hụt đầu tư công nghệ đang gây cản trở cho sự phát triển của ngành giấy nội địa.

Vai trò tiên phong của các DN giấy lớn ứng dụng công nghệ cao

Theo Hiệp hội giấy và Bột giấy Việt Nam (VPPA), vì những vướng mắc trong công nghệ, so với các nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia thì sức cạnh tranh của ngành giấy trong nước vẫn còn hạn chế. Tuy phần lớn các DN đều nhận thức được đổi mới công nghệ trong sản xuất là vấn đề quan trọng, nhiều DN đôi khi vẫn gặp khó do hạn chế về nguồn vốn.

Trong khi đó, các doanh nghiệp giấy FDI có tiềm lực tài chính mạnh được nhận xét có nhiều lợi thế hơn để đầu tư máy móc, công nghệ hiện đại. Điển hình như nhà máy giấy Lee & Man tại Hậu Giang đã chi 650 triệu USD vào dây chuyền sản xuất hiện đại, giúp tiêu thụ năng lượng và nước ở mức rất thấp. Ngoài ra, Lee & Man cũng là DN tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ sản xuất giấy từ nguyên liệu giấy tái chế phù hợp với xu hướng phát triển kinh tế tuần hoàn, đồng thời hướng đến sự phát triển bền vững. Mặt khác, để nhà máy hoạt động với hiệu suất cao và hạn chế những sai sót trong kỹ thuật, Lee & Man cũng thiết lập quy trình đóng gói sản phẩm, hệ thống điều khiển tự động.

Lee & Man có hai năm liên tiếp nằm trong Top 100 DN bền vững tổ chức bởi Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD) và VCCI.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ trong mọi quy trình sản xuất còn có ý nghĩa trong việc giảm thiểu tác động môi trường. Phát biểu tại Hội nghị toàn quốc về Phát triển bền vững năm 2019, ông Patrick Chung - TGĐ Lee & Man Việt Nam cho biết: “Để xử lý khí thải tại nhà máy nhiệt, DN đã sử dụng công nghệ lò hơi tầng sôi tuần hoàn và công nghệ xử lý khí thải lưu huỳnh bằng đá vôi, lọc bụi bằng túi vải, hệ thống xử lý Nox... Ngoài ra, công ty cũng đầu tư hàng chục tỷ đồng cho hoạt động xử lý tiếng ồn, mùi và đảm bảo chất lượng nước thải hợp quy định, với mong muốn đầu tư sản xuất an toàn môi trường hơn là lợi ích kinh doanh”.

Nỗ lực đổi mới công nghệ từ những DN giấy lớn như Lee & Man giúp ngành giấy phát triển hiệu quả và bền vững.

Giấy bao bì cao cấp vốn là sản phẩm đòi hỏi sự đầu tư công nghệ cao để sản xuất. Ngoài ra, nhu cầu thị trường đối với sản phẩm này đang ngày càng tăng cao, nhưng lại rất ít các DN giấy trong nước có thể đáp ứng được. Có thể nói, trong tương lai, với những tiềm lực sẵn có, Lee & Man là DN giấy có nhiều triển vọng để mở rộng quy mô sản xuất, góp phần đáp ứng nhu cầu thị trường, đồng thời lan tỏa ứng dụng công nghệ, khuyến khích các DN Việt đầu tư đổi mới sản xuất.