Được "trả lương" để sinh đẻ và chăm sóc con cái?

Một chuyên gia về nhân khẩu học ở Trung Quốc đã thúc giục chính phủ đưa ra "lương cho phụ huynh" như một biện pháp để giải quyết tỷ lệ sinh đang giảm ở nước này. Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Trung Quốc đang rất khó khăn để chống lại tình trạng suy giảm dân số, già hóa nhân khẩu học và tâm lý miễn cưỡng sinh con của những người trẻ tuổi Trung Quốc. 

Gần đây, Ấn Độ đã vượt qua Trung Quốc để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới, với dân số ước tính là 1,42 tỷ người, trong khi dân số của Trung Quốc là 1,41 tỷ người vào năm ngoái.

Được "trả lương" để sinh đẻ và chăm sóc con cái?

Theo báo cáo của cơ quan thống kê nhà nước, Trung Quốc đã trải qua đợt giảm dân số đầu tiên trong sáu thập kỷ vào năm ngoái, với chỉ 9,56 triệu ca sinh, thấp hơn đáng kể so với 16,4 triệu được ghi nhận vào năm 2012. Huang Wenzheng, nhà nhân khẩu học và thành viên cấp cao tại Trung tâm Trung Quốc & Toàn cầu hóa (CCG) có trụ sở tại Bắc Kinh, nhấn mạnh rằng tỷ lệ sinh thấp có thể là do thiếu các chính sách và ưu đãi khuyến khích sinh con. Ông đề nghị xem việc nuôi dạy con cái là một nghề xứng đáng được trả công về tài chính, tương tự như tiền lương kiếm được khi làm việc trong các ngành sản xuất vật chất hoặc dịch vụ. Huang nhấn mạnh rằng nếu không có lợi ích tài chính, mọi người sẽ không hứng thú với việc sinh con.

Huang thừa nhận tầm quan trọng của việc sinh sản con người đối với sự phát triển kinh tế và xã hội, ông cho rằng, xã hội không nhận ra giá trị kinh tế của việc nuôi dạy trẻ em. "Nuôi dạy con là một công việc có ý nghĩa, và chẳng có loại trí tuệ nhân tạo nào thay thế được. Vì vậy, các cá nhân nên được trả công khi có con", Huang nhấn mạnh. Tuy nhiên, nhà nhân khẩu học không làm rõ được nguồn tài chính nào sẽ đảm đương khoản lương này cũng như thời hạn mà các cặp vợ chồng sẽ nhận được.

Feng Yuan, người đồng sáng lập Bình đẳng Bắc Kinh, một tổ chức thúc đẩy quyền và bình đẳng của phụ nữ, bày tỏ sự hoài nghi về tính hiệu quả của mức lương dành cho cha mẹ được đề xuất. Cô cho rằng, để giải quyết vấn đề nan giải "hình phạt làm mẹ", tức là phụ nữ thiệt thòi và mất rất nhiều quyền lợi trong xã hội khi làm mẹ thì tiền lương không phải là căn cơ. 

Feng nhấn mạnh sự cần thiết phải giải quyết nhiều vấn đề khác, như chia sẻ trách nhiệm gia đình bình đẳng giữa nam và nữ, các lựa chọn chăm sóc trẻ em hợp túi tiền, bình đẳng giới trong xã hội, giáo dục và nhà ở dễ tiếp cận.

Đề xuất trả lương cho cha mẹ nhanh chóng thu hút sự chú ý trên các nền tảng truyền thông xã hội ở Trung Quốc đại lục sau khi được các hãng tin trong nước đưa tin. Một số người dùng bày tỏ sự ủng hộ đối với ý tưởng này, công nhận nỗ lực và sự cống hiến đáng kể cần có trong việc nuôi dạy con cái. Tuy nhiên, những người khác bày tỏ lo ngại về khả năng chính quyền sẽ ngừng trả lương trong tương lai, khiến các cặp vợ chồng rơi vào tình thế bấp bênh.

Trong những năm gần đây, chính quyền địa phương trên khắp Trung Quốc đại lục đã đưa ra một loạt chính sách nhằm khuyến khích các cặp vợ chồng sinh thêm con. Tại Bắc Kinh, những phụ nữ sinh con thứ hai nhận được "trợ cấp sinh nở" 10.000 nhân dân tệ (1.500 USD), và các cặp vợ chồng cũng nhận được "trợ cấp giáo dục" hàng năm 1.000 nhân dân tệ cho đến khi con của họ hoàn thành 9 năm giáo dục bắt buộc. 

Đối với các cặp vợ chồng có con thứ ba, chính quyền thành phố cung cấp khoản thanh toán tổng cộng 180.000 nhân dân tệ (26.000 USD) được phân bổ trong vài năm. Tương tự, ngày 15/5, chính quyền tỉnh Quảng Đông kêu gọi các công ty trong tỉnh tạo ra "vị trí làm mẹ" với giờ làm việc linh hoạt cho phụ nữ có con dưới 12 tuổi.