ECB vừa công bố quyết định cắt giảm lãi suất và gói nới lỏng định lượng QE trong bối cảnh kinh tế giảm tốc

Một chương trình nới lỏng định lượng quy mô khổng lồ đã được ECB tung ra hôm 12/9, theo đó Ngân hàng này sẽ chi khoảng 20 tỷ EUR (tức khoảng 21,9 tỷ USD) mỗi tháng để mua trái phiếu và các tài sản ròng khác. Bên cạnh đó, ECB cũng quyết định cắt giảm lãi suất 0,1%, đưa mức lãi suất huy động xuống -0,5%, mức thấp kỷ lục trong nhiều năm qua. Với những động thái kích cầu kinh tế mạnh mẽ này, các quan chức ECB hy vọng mức lãi suất sẽ giúp cứu vãn tăng trưởng kinh tế, đẩy lạm phát lên mức gần sát 2% mục tiêu.

Trong cuộc họp báo ngay sau cắt giảm lãi suất, quyền Chủ tịch ECB, ông Mario Draghi đã kêu gọi các Chính phủ các nước có điều chỉnh chính sách tài khóa phù hợp để tiếp thêm động lực cho kích thích tiền tệ, phục hồi nền kinh tế khu vực đồng EUR.

“Trước quan ngại triển vọng kinh tế giảm tốc và rủi ro sụt giá trên thị trường tài chính, đã đến lúc Chính phủ các nước với dư địa tài khóa hành động một cách kịp thời và hiệu quả” - ông Draghi nhận định. Tuy nhiên, với các quốc gia đang gánh nợ công cao, “Chính phủ cần theo đuổi chính sách tài khóa thận trọng để tạo điều kiện cho sự vận hành ổn định của nền kinh tế” - ông nói thêm.

ECB cũng thay đổi lãi suất TLTRO (lãi suất chương trình tái cấp vốn dài hạn theo mục tiêu) nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động vay vốn của các ngân hàng Châu Âu, qua đó bù đắp mức giảm lãi suất 0,1% mà cơ quan này vừa công bố. Cùng với đó, ECB đồng thời đề xuất kế hoạch phân bậc lãi suất theo 2 cấp bậc, một biện pháp được nhiều ngân hàng lớn ở Châu Âu và thị trường kỳ vọng. Hệ thống lãi suất hai bậc sẽ giúp giảm bớt phần nào áp lực từ lãi suất thấp kỷ lục -0,5% lên bảng cân đối kế toán của các ngân hàng, vốn đã chứng kiến lợi nhuận giảm mạnh do chính sách lãi suất thấp kéo dài.

Draghi và hành động cuối cùng trên cương vị Chủ tịch ECB

Quyền Chủ tịch ECB Mario Draghi, người sẽ rời ghế lãnh đạo ECB vào 31.10 tới

Mario Draghi sẽ nắm giữ quyền Chủ tịch ECB đến hết 31/10. Có thể nói, lần cắt giảm lãi suất và nới lỏng định lượng mới đây là nỗ lực cuối cùng của Draghi trên cương vị này,để kích thích nền kinh tế Châu Âu vốn đang trên đà giảm tốc. Dù chỉ số thu mua PMI vẫn cho thấy sự ổn định, nhiều dữ liệu kinh tế khác đều thể hiện sự yếu kém trong lĩnh vực công nghiệp. Tăng trưởng kinh tế đi lùi, lạm phát kéo dài và những tác động cay đắng từ chiến tranh thương mại Mỹ Trung buộc Draghi phải làm gì đó. Đây cũng là lần thứ hai ECB thực hiện nới lỏng định lượng, sau lần QE vào năm 2015 để đối phó với sự hỗn loạn sau khủng hoảng nợ công khu vực đồng tiền chung Châu Âu.

Mario Draghi hy vọng quyết sách cuối cùng của ông có thể đưa Châu Âu thoát khỏi bờ vực suy thoái, đưa tăng trưởng kinh tế và lạm phát trở lại đúng hướng. Christine Lagarde, người kế nhiệm Draghi trên cương vị Chủ tịch ECB mới đây đã kêu gọi những kích thích tài khóa từ các Chính phủ để tiếp thêm động lực cho chính sách cắt giảm lãi suất và nới lỏng định lượng mà ông Draghi vừa công bố.

Carsten Brzeski, chuyên gia kinh tế từ ING cho hay bất chấp sự hân hoan của thị trường sau cắt giảm lãi suất, việc mức cắt giảm này cùng gói nới lỏng định lượng có đủ để cứu vớt nền kinh tế Châu Âu lúc này hay không vẫn là một câu hỏi lớn. Bởi chính sách tài khóa mới là chìa khóa quan trọng mở ra lối thoát lúc này. “Rõ ràng là nếu không có kích thích tài khóa, nỗ lực cuối cùng của Draghi có khả năng sẽ chẳng ích gì.”

Đồng EUR trượt giá

Ngay sau khi ECB công bố chính sách cắt giảm lãi suất và nới lỏng định lượng, chỉ số Europe STOXX 600 của Châu Âu đã tăng 0,6% với những kỳ vọng lạc quan của thị trường.

Lợi suất trái phiếu khu vực đồng EUR đã sụt giảm và đồng EUR thì suy yếu. 

Trước đó, tỷ giá EUR giao dịch ở mức 1,1032 USD đổi 1 EUR. Nhưng ngay sau khi ECB công bố chính sách mới, đồng EUR rớt giá xuống mức 1,0957 USD đổi 1 EUR. 

Trên thị trường Đức, lợi tức trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm đã giảm 0,08% xuống -0,64%, trong khi tỷ giá đồng EUR đã rớt xuống dưới mức 1,10 USD đổi 1 EUR.

Chương trình nới lỏng định lượng QE của Draghi cũng được Tổng thống vô cùng mong đợi dù gói QE có giới hạn tối đa 20 tỷ EUR, chỉ bằng một nửa so với dự kiến của giới phân tích. Bù lại, ECB không đưa ra thời hạn kết thúc QE. 

Cổ phiếu mảng ngân hàng lao dốc 0,9% do quyết định cắt giảm lãi suất chắc chắn sẽ tác động mạnh mẽ đến lợi nhuận mảng ngân hàng vốn đã mong manh vì lãi suất âm.

Artur Baluszynski, nhà nghiên cứu Henderson Rowe cho biết hành động cắt giảm lãi suất của ECB chẳng khác nào một sự đánh thuế các ngân hàng trong khu vực vốn đã suy yếu.

×