Giá dầu giảm: Kinh tế lợi nhiều hơn hại

Bộ Tài chính nhận định, thu ngân sách từ dầu thô hiện chỉ còn chiếm khoảng 6% nên giá dầu giảm mạnh sẽ không tác động nhiều tới thu ngân sách, ông nghĩ sao về điều này?

Theo các chuyên gia, giá dầu giảm sẽ có lợi cho tổng thể nền kinh tế.  Ảnh:  I.T

- Bộ Tài chính công bố thu ngân sách từ dầu thô từ đầu năm đến nay đã đạt và vượt, khi đem về khoảng 65.000-66.000 tỷ đồng. Tất nhiên, giá dầu thô giảm thì thu ngân sách vẫn bị ảnh hưởng ít nhiều. Chúng ta phải bù từ các khoản thu khác vào thay thế chứ không còn cách nào khác. Thu từ dầu thô hiện nay đã không còn là nguồn có tỷ trọng quyết định như nhiều năm trước. Với con số 65.000-66.000 tỷ đồng thu từ dầu thô còn thấp hơn cả con số nợ đọng thuế mà Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng công bố trước Quốc hội vừa rồi là 76.000 tỷ đồng. Chúng ta là nước nhập khẩu xăng dầu còn lớn hơn cả xuất dầu thô nên với việc giá dầu giảm chúng ta tiết kiệm được hàng tỷ đồng từ nhập khẩu.

Cụ thể lợi ích của nền kinh tế khi giá dầu giảm như thế nào, thưa ông?

- Các chuyên gia đã tính, nếu dầu giảm 10%, GDP sẽ tăng 1%. Dầu giảm sẽ tạo điều kiện giảm chi phí, phục hồi tổng cầu của nền kinh tế. Nếu doanh nghiệp giảm được chi phí thì lợi nhuận của họ sẽ tăng lên, qua đó Nhà nước thu thuế được tốt hơn. Bằng chứng là giá dầu giảm mạnh, song năm 2015 chúng ta thu ngân sách vẫn đạt cao hơn nhờ thu nội địa tốt hơn.

Vậy thực tế, người dân và toàn xã hội đã được hưởng lợi chưa, thưa ông?

- Giá nhiều sản phẩm trong nước đã giảm hoặc không tăng khiến cho lạm phát từ đầu năm tới nay ở mức thấp và GDP tăng cao. Điều này đã tạo sức cạnh tranh và lan tỏa kéo dài trong nền kinh tế, kích thích tổng cầu, khiến nền kinh tế được kích hoạt và mở rộng. Khi tất cả các doanh nghiệp đều phục hồi thì ngân sách thu được thuế và lợi tức, khi kinh tế sẽ phục hồi trở lại thì thương mại tăng lên, cầu tăng lên còn thu được thuế hàng hóa, thuế giá trị gia tăng. Tức là giảm thu trực tiếp từ dầu nhưng lại tăng thu trực tiếp từ nền kinh tế, mà chắc chắn tăng thu từ nền kinh tế bao giờ cũng lớn hơn từ dầu.

Nhưng các ngành, dự án phụ thuộc vào dầu như dầu khí chắc chắn sẽ ảnh hưởng?

- Nếu giá mỗi thùng dầu giảm 1 USD thì doanh thu của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam giảm 2,5 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, về tổng thể, giá giảm có lợi cho nền kinh tế. Tính toán từ mô hình cân bằng tổng thể cho thấy, nếu giá xăng dầu giảm 20% sẽ khiến chỉ số giá sản xuất giảm ngay trong chu kỳ sản xuất đầu tiên khoảng 0,8 điểm phần trăm. Chu kỳ tiếp theo, sẽ giảm tiếp 0,3-0,5 điểm phần trăm, tính chung, chỉ số giá sản xuất cả năm 2015 sẽ giảm 1,1-1,3%. GDP tăng khoảng 2,2 điểm phần trăm và thuế gián thu sẽ tăng khoảng 3,2 điểm phần trăm, nếu tính cả lạm phát thì thuế gián thu tăng khoảng 8 điểm phần trăm. Để tận dụng cơ hội này, bên cạnh việc làm tốt công tác hành thu thì chúng ta phải cắt giảm chi tiêu thường xuyên hơn nữa vào khu vực hành chính, sự nghiệp.

Xin cảm ơn ông!