HLV Troussier và "phiên bản nâng cấp" so với thời HLV Park Hang-seo

Chứng kiến thất bại nặng nề của U23 Việt Nam tại giải U23 Doha 2023, nhiều người hâm mộ Việt Nam đã tỏ ra rất lo lắng cho tương lai bóng đá Việt Nam. Đội đã thất bại cả 3 trận, nhận 7 bàn thua và không ghi được bàn thắng nào. Xét về mặt thành tích đơn thuần, đây là kết quả rất tệ.

Nhiều ý kiến nghi ngờ năng lực cầm quân của HLV Phillip Troussier. Số khác thì cho rằng lối đá áp đặt, kiểm soát bóng mà HLV này đang yêu cầu các học trò thực hành không phù hợp với cầu thủ cũng như thực tế bóng đá Việt Nam. Thậm chí còn có ý kiến cho rằng bóng đá Việt Nam bị loạn "triết lý" …  Rất nhiều người lo lắng rằng bóng đá Việt Nam sẽ mất phương hướng và quay trở về thời kỳ trước khi có HLV Park Hang-seo.

Chúng ta sẽ cùng nhau nhìn nhận vấn đề này.

Đầu tiên, giải đấu này là một giải giao hữu, nó được tổ chức để các đội bóng tham gia có chỗ luyện quân, thực hành chiến thuật, thử nghiệm đội hình, với U23 Việt Nam cũng vậy. HLV Troussier đã sử dụng giải đấu này đúng như chức năng của nó và không đặt nặng vấn đề thắng thua, bất chấp đòi hỏi thành tích của số đông người hâm mộ, không chiều lòng những người luôn muốn thấy đội bóng chiến thắng ở mọi trận đấu. Biểu hiện rõ nhất của điều này là việc khi đội bóng mất người ở giữa hiệp 1 trong trận gặp U23 Iraq, thay vì phòng ngự để giữ tỷ số hòa 0 – 0 như mọi đội bóng vẫn làm khi rơi vào tình thế thiếu người, U23 của ông Troussier vẫn tiếp tục duy trì lối đá kiểm soát bóng, tham gia kiểm soát khu vực giữa sân. Số liệu thống kê cho thấy, dù để thua 0 - 3, nhưng thời gian kiểm soát bóng của U23 Việt Nam là ngang bằng với U23 Iraq.

Để áp đặt, kiểm soát trận đấu, các cầu thủ phải có bóng trong chân, phải kiểm soát được bóng. Đó là lý do HLV Troussier muốn các học trò của mình thực hành việc phối hợp kiểm soát bóng. Mà theo lẽ đương nhiên, để kiểm soát bóng trước các đối thủ mạnh của châu lục khó hơn việc kiểm soát bóng trước Philippines hay Malaysia nhiều, chính vì thế đây là cơ hội để luyện tập và thực hành.

Chúng ta cứ tạm gọi lối đá kiểm soát bóng nhiều, tấn công bằng các pha phối hợp nhiều đường chuyền là lối đá áp đặt, thì thực tế, đá áp đặt hay phòng ngự phản công chỉ là những vũ khí mà một đội bóng phải có để chiến thắng đối phương. Mà áp đặt cũng chỉ là một trong những phương án để xử lý trận đấu. Trong trận đấu, đội bóng có lối đá áp đặt sẽ vẫn có các cơ hội phản công, và chả đội bóng nào từ chối khai thác các tình huống phản công cả. Không phải ông Troussier từ chối lối đá phòng ngự phản công mà HLV Park Hang-seo từng thành công với bóng đá Việt Nam, chỉ là ông muốn trang bị thêm vũ khí cho đội bóng. Để không chỉ có vũ khí thay đổi trước từng đối thủ cụ thể, mà còn thay đổi trong từng thời điểm cụ thể của một trận đấu. Đó là tư duy của bóng đá hiện đại.

Thực tế thì HLV Park Hang-seo cũng đã nỗ lực làm điều này. Chúng ta còn nhớ 3 trận sau cùng của vòng loại Wold Cup 2020, ĐT Việt Nam đã thực hành lối đá áp đặt trước các đội bóng mạnh hơn nhiều. Tuy nhiên, như thế là chưa đủ, do chỉ quen đá phòng ngự phản công, chưa được luyện tập thành thạo, chưa nhuần nhuyễn, chưa có các miếng đánh sắc xảo, hoặc do chưa tìm được các cầu thủ phù hợp cho lối đá áp đặt, nên trở về Asian Cup, các cầu thủ Việt Nam dù cầm bóng gần hết trận đấu nhưng vẫn bất lực trước Philippines phòng ngự triệt để.

HLV Park Hang-seo đã đưa bóng đá Việt Nam đến những thành công chưa từng có. Ông là bậc thầy về chiến thuật phòng ngự phản công, lấy yếu chống mạnh. Nhưng nhìn nhận 1 cách công bằng thì ông chưa chứng tỏ được khả năng của mình trong việc xây dựng một đội bóng có thể thi đấu với tâm thế một đội bóng mạnh. Cụ thể là một đội bóng có lối đá áp đặt, có thể kiểm soát bóng, kiểm soát trận đấu trước các đối thủ mạnh.

Chúng ta muốn có một đội bóng mạnh, chứ không chỉ muốn có một đội bóng yếu nhưng tỏ ra giỏi trong việc làm cho các đội bóng mạnh cảm thấy khó chịu khi đối đầu. Và HLV Troussier đang cố gắng tiếp tục thực hiện việc làm cho các đội tuyển Việt Nam trở thành một đội bóng mạnh, với khả năng áp đặt trận đấu cũng như phòng ngự phản công khi cần. Ông hay một HLV nào đó sau ông có thể sẽ thất bại khi đi theo con đường này, nhưng để trở thành một đội bóng mạnh lại không còn con đường nào khác.