Không phát triển khu công nghiệp bằng mọi giá

Tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính sáng ngày 19/06/2025, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, đại biểu Nguyễn Văn Dành (Đoàn Đại biểu Quốc hội Bình Dương) đặt câu hỏi: Trong thời gian qua Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã ban hành nhiều quy định để quản lý, khai thác và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn lực này. Tuy nhiên, hiện nay một số cụm, khu công nghiệp đã thành lập nhưng chưa đi vào hoạt động hoặc đi vào hoạt động mà rất khó khăn trong việc thu hút các nhà đầu tư thứ cấp. Một số địa phương có điều kiện phát triển và thu hút tốt các nhà đầu tư thì còn hạn chế về nguồn lực đất đai. Vì vậy, xin hỏi Bộ trưởng có các giải pháp cụ thể nào để sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai này đối với hạ tầng khu công nghiệp, nhất là hạ tầng khu công nghiệp thế hệ mới?

Trả lời chất vấn của Đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết: Giải pháp để đạt 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 đã được đặt ra tại Nghị quyết 68 vừa qua của Bộ Chính trị và Quốc hội cũng đã ban hành nghị quyết để triển khai thực hiện.

Đây là một mục tiêu có ý nghĩa rất quan trọng đối với phát triển kinh tế xã hội, thể hiện khát vọng phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế. Đây cũng là thách thức rất lớn trong bối cảnh xuất khẩu suy giảm, môi trường kinh doanh trong nước cũng còn gặp rất nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là từ bên ngoài.

Năng lực cạnh tranh của nhiều doanh nghiệp thì còn yếu, đòi hỏi một sự quyết tâm cao, nỗ lực rất lớn và hành động quyết liệt. Vừa qua thì chúng ta thấy 5 tháng đầu năm số lượng doanh nghiệp rút khỏi thị trường rất lớn, Bộ Tài chính có ba cái nhóm giải pháp cần quan tâm.

Thứ nhất, đó là cái vấn đề kiến tạo môi trường kinh doanh một cách thuận lợi, minh bạch và hiệu quả, tập trung tháo gỡ cái rào cản để gia nhập và hoạt động trên thị trường và chúng ta phải cắt giảm thực chất các thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ và cải cách điều kiện về kinh doanh.

Thứ hai là phải rà soát, tháo gỡ các vướng mắc trong đầu tư, trong đất đai để trong xây dựng, trong quy hoạch để chúng ta tạo cái hành lang thông thoáng, ổn định, để cho các doanh nghiệp có điều kiện, động lực để mà tham gia và cùng với xu thế hiện nay thì chúng ta cũng phải đẩy mạnh cái chuyển đổi số trong quản lý để tạo điều kiện thuận lợi nhất cùng với cái việc cải cách thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Vấn đề thứ hai lớn đó là chúng ta phải thúc đẩy mạnh mẽ cái quá trình chuyển đổi hộ kinh doanh sang doanh nghiệp. Chúng ta biết là hiện nay thì chúng ta có hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động.

Đây là lực lượng có cái tiềm năng lợi nhuận để mà chúng ta hiện thực hóa cái mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp và Bộ chúng tôi cũng đang rà soát, hoàn thiện đến phương pháp để thu hẹp cái chênh lệch giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp về quản trị, về tài chính, kế toán, triển khai chính sách bãi bỏ thuế khoán từ năm 2026, thúc đẩy cái minh bạch hóa và chuyên nghiệp, hỗ trợ thiết thực, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp.

Về phát triển khu công nghiệp, Bộ trưởng Thắng khẳng định: Phải quán triệt cái nguyên tắc là không phát triển khu công nghiệp bằng mọi giá, tràn lan.

Quy định hiện hành, yêu cầu các tỉnh, thành là chỉ được mở khu công nghiệp mới khi mà tỷ lệ lấp đầy khu nghiệp, khu công nghiệp hiện hữu đạt trung bình là ít nhất là 60% và quy định này thì nhằm đảm bảo phân bổ cái khu công nghiệp, cân đối giữa các vùng, tránh lãng phí về đất đai, về hạ tầng, bỏ hoang tại một số nơi.

Đồng thời khuyến khích các địa phương có lợi thế sẵn có để chuyển sang mô hình khu công nghiệp mới, khu công nghiệp thế hệ mới và thân thiện với môi trường.

Chúng ta phải thể chế hóa một cách linh hoạt đối với các cái vùng mà có những cái khó khăn, các cái tỉnh mà có tổng diện tích khu công nghiệp dưới 1000 héc hecta hoặc là các cái khu công nghiệp nằm ở những địa bàn ưu đãi, các khu công nghiệp trong khu kinh tế rồi khu công nghiệp mô hình mới đó là sinh thái, đó là công nghệ cao.

×