“Liên Hợp quốc sẽ hỗ trợ Việt Nam vì hạn hán, xâm mặn”

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết như vậy khi chia sẻ với báo giới bên hành lang Quốc hội sáng nay.

Thưa Phó Thủ tướng, hiện Tây Nguyên và ĐBSCL đang phải đối phó với tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn nghiêm trọng. Chúng ta có vận động các nước tài trợ cho các nước hạn hán xâm nghập mặn và các nước phản ứng ra sao, thưa ông?

- Hiện giờ chúng ta cũng mới đang vận động các nước. Muốn làm được điều này một cách bài bản, cần phải có Liên hiệp quốc đứng ra hỗ trợ cho các nước bị hạn hán và xâm nhập mặn. Vừa qua tình hình hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng như vậy, chúng ta phải vận động các nước trên lưu vực sông Mê Kông hỗ trợ. Việc Trung Quốc xả lũ cũng được coi là động thái tích cực.

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh chia sẻ với báo giới bên hành lang Quốc hội sáng 28.3.

Sau Trung Quốc, Lào cũng xả nước ở các đập thủy điện trên các dòng sông nhánh của sông Mê Kông, nhờ vậy lượng nước được tăng lên đáng kể. Hy vọng đây không phải là lần đầu. Vấn đề là sử dụng làm sao cho hiệu quả nguồn nước sông Mê Kông. Hiện nay chúng ta đã có cơ chế của Ủy hội sông Mê Kông gồm 4 nước thành viên (Việt Nam, Lào, Thái Lan và Campuchia) và hợp tác Mê Kông - Lan Thương (với Trung Quốc).

Dự kiến chúng ta sẽ đề cập với Liên Hợp quốc chính sách hỗ trợ thế nào, thưa Phó Thủ tướng?

- Liên Hợp quốc sẽ có đợt vận động hỗ trợ các nước hạn hán do năm nay biến đổi khí hậu, El Nino xảy ra ở rất nhiều nơi trên thế giới. Trong khu vực, Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề. Liên Hợp quốc đã đưa các nước bị hạn hán, ngập mặn vào diện hỗ trợ nhưng hiện nay chưa nói rõ chính sách cụ thể thế nào.

Tại Hội nghị Mê Kông - Lan Thương vừa qua, Ủy hội sông Mê Kôngvốn có 4 nước, hiện muốn đưa thêm Trung Quốc và Myanma vào?

- Trong Ủy hội sông Mê Kông có một số vấn đề quan trọng trong đó có quy định sử dụng bền vững nguồn nước sông Mê Kông vì điều này tác động trực tiếp đến tất cả các nước.

Hiện Myanma và Trung Quốc chưa thuộc Ủy hội này nhưng chúng ta thống nhất một cơ chế hợp tác mới này. Cơ chế này là hợp tác giữa sông Lan Thương với Mê Kông và trên thực tế 6 nước trên dòng Mê Kông đang hợp tác, trong đó có 5 lĩnh vực ưu tiên, đáng lưu ý có phát triển cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm nghèo, quản lý bền vững nguồn nước... Đây là cơ chế hợp tác mới, các nước đang đưa ra các dự án cụ thể để hiện thực hóa hợp tác này.

Nhìn chung, chúng ta đề nghị cần phải có cơ chế quản lý sử dụng bền vững nguồn nước Mê Kông vì đó là vấn đề quan trọng, tác động đến toàn bộ nguồn nước. Đây là cơ chế mới hoàn toàn. Trung Quốc cũng đã dành một số nguồn tài trợ để các nước trao đổi với nhau chứ không phải tài trợ cho không. Theo đó, các nước phải lập quỹ, phải có cơ chế hợp tác làm sao phục vụ tốt nhất cho việc phát triển dựa trên 5 ưu tiên hợp tác này.

Nhưng nếu phía thượng nguồn Trung Quốc vẫn tiếp tục xây đập thì Ủy hội sông Mê Kông có cơ chế gì để hạn chế, thưa Phó Thủ tướng?

-  Ủy hội sông Mê Kông đã có quy định phát triển thủy điện, sử dụng nguồn nước phải thông báo cho các nước còn lại và phải tôn trọng quốc gia khác. Nhưng vì Trung Quốc và Myanma chưa vào Ủy hội, chỉ là đối tác nên vấn đề quản lý sử dụng nguồn nước, xả nước trên thượng nguồn Lan Thương vẫn chưa có.

Xin cảm ơn Phó Thủ tướng!