Máy xét nghiệm "vỏ Đức, ruột Trung Quốc": Lo ngại chất lượng điều trị

Chưa thấy sai sót

Năm 2010, Sở Y tế Hà Nội cấp 6 chiếc máy xét nghiệm sinh hóa nhãn hiệu Greiner GA 240 cho 6 BV huyện. Chỉ sau 1 năm hoạt động, 2 máy (của BV Hoài Đức và Thường Tín) đã nằm xếp xó sau một thời gian hỏng hóc liên tục.

Để khắc phục tình hình, Sở Y tế đã điều chuyển thêm máy xét nghiệm sinh hóa khác đến 2 BV này, tuy nhiên các máy này được chính lãnh đạo BV khẳng định: “Hỏng liên tục, phải sửa chữa nhiều lần, tốc độ xét nghiệm quá chậm, không đảm bảo về cả chất lượng lẫn số lượng của công tác khám chữa bệnh”.

Lấy lý do đó, BV Thường Tín đã “mượn” của Công ty Cung cấp hóa chất một máy sinh hóa không có nguồn gốc xuất xứ. Sở Y tế đã tịch thu và tiêu hủy máy này.

Trước những nghi vấn về độ chính xác của hàng nghìn kết quả xét nghiệm do máy xét nghiệm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, hỏng hóc thường xuyên thực hiện tại BV Hoài Đức, Thường Tín (Hà Nội), bà Đỗ Thị Hằng - Phó Trưởng khoa Xét nghiệm sinh hóa (BV Xanh Pôn, Hà Nội) khẳng định, bà đã từng hỗ trợ chuyên môn ở các BV này nhưng chưa phát hiện trường hợp kết quả xét nghiệm bị sai lệch khi máy hỏng. “Nếu máy hỏng thì phải sửa chữa mới dùng được, còn nếu ngừng thì lại chuyển sang máy khác sử dụng”- bà Hằng nói.

Ông Nguyễn Việt Cường – Chánh thanh tra Sở Y tế Hà Nội cũng trấn an: “Dù máy có hay trục trặc, hay hỏng hóc nhưng các BV đều đã tiến hành nội kiểm, ngoại kiểm các xét nghiệm theo đúng quy trình nên các xét nghiệm từ các máy này vẫn đảm bảo, người dân an tâm”.

Về lo ngại chất lượng xét nghiệm sinh hóa sẽ sai sót nếu máy móc hỏng hóc thường xuyên, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định: “Máy móc là phải automatic (tự động), nếu có sai sót gì sẽ báo error (lỗi), sẽ ngừng máy ngay, hoặc hỏng hóc thì máy cho ra kết quả chậm thôi chứ sai thì khó”.

Máy dễ hỏng sẽ dễ sai

Tuy nhiên, PGS-TS Phạm Minh Thông - Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, Phó Giám đốc BV Bạch Mai (Hà Nội) cho rằng, máy xét nghiệm sinh hóa thường xuyên trục trặc thì khó cho kết quả xét nghiệm chính xác.

Ngoài ra, trên thị trường có nhiều hãng sản xuất máy móc, trang thiết bị y tế, nhưng công ty lớn có thương hiệu toàn cầu thì độ chính xác về kỹ thuật của máy móc bao giờ cũng cao hơn. Các máy nhập lậu, thế hệ cũ, đương nhiên không đảm bảo về chất lượng.

Kết quả sinh hóa còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác. Tuy nhiên, kết quả sai lệch rất nguy hiểm cho người bệnh. Bởi hiện nay các bác sĩ hầu như phụ thuộc vào các xét nghiệm cận lâm sàng để đưa ra phác đồ điều trị cho bệnh nhân.

Nếu như kết quả sinh hóa không chính xác thì việc điều trị cho người bệnh cũng không chính xác. Nhất là khi đây là xét nghiệm mà hầu hết bệnh nhân đều có chỉ định thực hiện thì số lượng bệnh nhân bị ảnh hưởng không nhỏ.

Cùng quan điểm này, ông Phạm Tuấn Dương – Phó Viện trưởng Viện Huyết học Truyền máu T.Ư cho biết: Để đảm bảo chất lượng kết quả xét nghiệm thì cần cả tổ hợp những yếu tố như nhân lực, hóa chất, quy trình xét nghiệm và yếu tố quan trọng không kém là máy móc.

“Trang thiết bị y tế là sản phẩm quan trọng, quyết định nhiều đến kết quả xét nghiệm. Thông thường, trách nhiệm bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế thiết bị này là các nhà cung cấp, nhà sản xuất. Nếu như nhà cung cấp không có chuyên môn mà chỉ bán máy cũng dẫn đến nguy cơ sai lệch kết quả xét nghiệm.