Metaverse, phiên bản thực tế ảo của internet và nỗi lo vấn đề quyền riêng tư Facebook

Metaverse sẽ tạo ra 'một loạt các mối nguy hiểm hoàn toàn mới'

Đối mặt với hàng loạt dư luận xấu do tiết lộ của Haugen, Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg đã công bố kế hoạch vào cuối tháng trước để tạo ra một thế giới kỹ thuật số nơi mọi người cảm thấy như thể họ đang đối mặt với thực tại, bằng công nghệ thực tế ảo qua khái niệm metaverse.

Mới đây, trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn AP, Frances Haugen, cựu quản lý sản phẩm Facebook (tên mới là Meta) cho rằng, thế giới nên lo lắng về tác động của metaverse (vũ trụ ảo) mà công ty này đang phát triển.

Frances Haugen khẳng định: "Facebook nên có kế hoạch minh bạch trước khi xây dựng metaverse, bởi chúng cho thấy họ có thể ẩn mình phía sau để tiếp tục mắc lỗi, đưa ra những thay đổi nhằm ưu tiên lợi nhuận hơn sự an toàn của chúng ta; Metaverse trong tương lai sẽ buộc người dùng giao nộp nhiều thông tin cá nhân hơn, khiến Facebook củng cố thế độc quyền".

Haugen trước đây đã từng làm việc trong nhóm liêm chính công dân của Facebook, và trước đó đã nói rằng, cô ấy tin rằng công ty luôn đặt sự phát triển lên trước sự an toàn của người dùng, và kế hoạch metaverse cũng vì mục đích tương tự.

Cô ấy còn nói rằng mình "bị sốc" trước quy mô của các kế hoạch "metaverse" của Facebook. Haugen nói: "Tôi đã rất sốc khi biết gần đây Facebook muốn tăng tốc phát triển công nghệ metaverse và họ sẽ thuê 10.000 kỹ sư ở châu Âu để làm việc trên metaverse (vũ trụ ảo)".

Facebook "muốn lấp đầy môi trường của chúng ta bằng các cảm biến, micrô, các cách khác để giám sát chúng ta"

Metaverse được mô tả như không gian ảo để mọi người gặp gỡ, làm việc, thảo luận và giải trí cùng nhau. Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg nói với The Verge vào tháng 7 rằng, anh ấy muốn Facebook trở thành một "metaverse". Từ metaverse được mượn từ khoa học viễn tưởng và dùng để chỉ một phiên bản tương lai của Internet mà mọi người truy cập bằng tai nghe thực tế ảo và thực tế tăng cường, thay vì thông qua máy tính xách tay và điện thoại.

Ngoài việc cung cấp nền tảng, Facebook còn có kế hoạch hợp tác với các hãng game, người nổi tiếng để quảng cáo, kinh doanh sản phẩm trong metaverse. Facebook gần đây cho biết họ sẽ thuê 10.000 người để xây dựng metaverse.

Hiện tại, Haugen đang kêu gọi các nhà lập pháp giám sát kỹ hơn khi Facebook tập trung vào metaverse. Cô cho rằng các môi trường như metaverse "cực dễ gây nghiện, khuyến khích mọi người rời khỏi thế giới thực mà chúng ta đang sống". Haugen cũng lo ngại metaverse yêu cầu gắn nhiều cảm biến trong nhà, gây rủi ro về quyền riêng tư của người dùng.

Facebook muốn lấp đầy môi trường của chúng ta bằng các cảm biến, micrô, các loại cách khác để giám sát chúng ta" và việc công ty áp dụng công nghệ sẽ là "metaverse", Haugen chia sẻ thêm.

Tên tuổi của  Frances Haugen, cựu quản lý sản phẩm Facebook dần nổi lên từ đầu tháng 10, khi Haugen đã tiết lộ nhiều góc khuất của Facebook bằng cách chia sẻ loạt tài liệu nội bộ cho giới báo chí và nhà lập pháp. Cựu kỹ sư của Facebook đã làm rò rỉ một loạt tài liệu nội bộ cho các phương tiện truyền thông đã làm dấy lên nhiều tuần chỉ trích đối với gã khổng lồ truyền thông xã hội về tác động của nó đối với các nền dân chủ mỏng manh và thanh thiếu niên dễ bị tổn thương.

Cô cáo buộc Facebook ưu tiên tăng trưởng và lợi nhuận thay vì đảm bảo an toàn cho người dùng, khẳng định hệ thống thuật toán của công ty ưu tiên các nội dung kích động thù địch, khiến người dùng trẻ tuổi cảm thấy tiêu cực nhưng không hề có hành động nào khắc phục. Nhiều lãnh đạo Facebook, kể cả Zuckerberg đã lên tiếng phản bác loạt tố cáo của Haugen, cho rằng cô đang tô vẽ bức tranh sai lệch về công ty.

Trong khi đó, Thượng viện Mỹ, các nhà lập pháp tại Liên minh châu Âu cũng làm việc với Haugen để xác nhận những cáo buộc của cô về Facebook. Lời tố cáo từ Haugen đã thúc đẩy nhiều nước xem xét quy định yêu cầu các công ty công nghệ minh bạch về cách sử dụng dữ liệu, phổ biến thông tin đến người dùng.

Như vậy, có thể thấy chuỗi sự cố này đánh dấu một trong những cuộc khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử gần đây đối với Facebook và xảy ra khi các cơ quan quản lý trên toàn thế giới tìm cách kiềm chế sức mạnh và ảnh hưởng tuyệt đối đối với những gã khổng lồ công nghệ của Mỹ.

Về phần mình, Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg đã bác bỏ những ý kiến cho rằng Meta đang ưu tiên tăng trưởng lợi nhuận hơn là an toàn của người dùng. Meta cũng phủ nhận mọi nỗ lực sử dụng metaverse để PR tích cực, khỏa lấp cơn ác mộng khủng hoảng truyền thông và "nhấn mạnh rằng họ đang làm việc để xây dựng sản phẩm một cách có trách nhiệm", theo AP.

Meta nhấn mạnh rằng, họ đang làm việc để xây dựng metaverse một cách có trách nhiệm - về cơ bản là một loạt các cộng đồng ảo được kết nối với nhau sẽ hợp nhất cuộc sống trực tuyến với cuộc sống thực. Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg đã nói rằng, người dùng chẳng hạn sẽ có thể tham dự các buổi hòa nhạc ảo với hình ảnh ba chiều trong metaverse - và anh ấy đang tập trung nó vào mô hình kinh doanh của Meta, bao gồm cả việc đổi tên công ty. Đồng thời, Meta cho biết thêm rằng họ không muốn bị soi xét, hay vì bất kỳ lý do nào, họ cũng sẽ không trì hoãn hoặc hủy bỏ hoàn toàn việc ra mắt dự án.

"Chúng tôi quan tâm sâu sắc đến các vấn đề như an toàn, hạnh phúc và sức khỏe tinh thần của người dùng", Mark Zuckerberg nói trên Facebook vào tháng 10/2021 sau khi Haugen điều trần trước các nhà lập pháp Hoa Kỳ. "Nếu chúng tôi muốn bỏ qua điều này, thì tại sao chúng tôi lại tạo ra một chương trình nghiên cứu hàng đầu trong ngành để hiểu những vấn đề quan trọng này ngay từ đầu?".

Thậm chí, Meta (tên mới của công ty mẹ của Facebook) đã phản bác lời khai của Haugen và cho biết trong một tuyên bố rằng, họ "không hề động cơ thương mại đối với nội dung có hại xuất hiện trên nền tảng". Meta còn nói với NBC News rằng, họ đã chi 13 tỷ USD kể từ năm 2016 để chống lại nội dung xấu và họ thuê 40.000 người làm việc về mảng an toàn và bảo mật cho người dùng.