Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Điều hành chính sách tiền tệ rất khó khăn
Đó là chia sẻ của Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2024 do báo Người Lao động tổ chức ngày 25/4.
Điều hành chính sách tiền tệ rất khó khăn
Ông Tú cho biết thêm, tín dụng trong 2 tháng đầu năm bị âm, không tăng trưởng được, dù cơ chế, bộ máy, chính sách vẫn như vậy. Cầu tín dụng không có, cầu đầu tư, tiêu dùng đều thấp khi doanh nghiệp vẫn còn khó.
Các doanh nghiệp cũng chịu nhiều tác động khó khăn, đơn hàng có tăng nhưng giá cả tăng trưởng rất lớn. Đến tháng 3 và thời điểm này, một số địa phương tăng khá lớn, tích cực và hiện tại khoảng 1,5% tăng trưởng tín dụng. Hiện tại, cùng với chính sách tiền tệ, các chính sách hỗ trợ khác từ Chính phủ và các bộ ngành cũng đang triển khai tích cực để thúc đẩy nhu cầu đầu tư, cầu tiêu dùng, cầu tín dụng.
Về vấn đề vốn, thanh khoản của các tổ chức tín dụng vẫn dồi dào. Doanh nghiệp nếu có dự án hiệu quả, đáp ứng điều kiện tín dụng tối thiểu chắc chắn sẽ được cho vay.
Ngay từ đầu năm, NHNN đã chủ động các biện pháp giao hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại. Theo đó, mục tiêu năm nay tín dụng sẽ tăng trưởng 15% và nếu cần thiết và chỉ số kinh tế vĩ mô cho phép sẽ tăng thêm.
Về lãi suất hiện đã rất thấp trong vài chục năm nay, nhất là các khoản vay mới. Điều hành lãi suất đòi hỏi phải hợp lý, vì có liên quan tới chính sách tỷ giá. Do đó, NHNN đưa ra quan điểm là hạ lãi suất nhưng phải phù hợp bối cảnh kinh tế vĩ mô và áp lực lạm phát.
NHNN khẳng định, chưa đặt vấn đề điều chỉnh lãi suất, dù tăng hay giảm mà duy trì lãi suất điều hành hiện nay và khuyến khích các tổ chức tín dụng giảm lãi suất cho vay nhất là ở các lĩnh vực ưu tiên.
Chính sách giãn, hoãn các khoản nợ doanh nghiệp chưa trả được sẽ kéo dài tới hết năm nay thay vì chỉ tới 30-6 khi NHNN sửa đổi Thông tư 02. Đồng thời, các ngân hàng thương mại sẽ tiếp tục triển khai các gói tín dụng ưu đãi, tạo ra các nguồn vốn ưu đãi cho doanh nghiệp
NHNN cũng chỉ đạo các ngân hàng thương mại ứng dụng công nghệ để giảm bớt chi phí cho doanh nghiệp. Đây là một yếu tố cấp bách, theo Phó Thống đốc.
Ngoài ra, các ngân hàng cũng đẩy mạnh tín dụng tiêu dùng, giải quyết cầu tiêu dùng, tồn kho ngay trong thị trường nội địa. Đồng thời, đẩy mạnh đẩy mạnh kết nối ngân hàng và doanh nghiệp, mà TP HCM là nơi đi đầu.
Tỷ giá là một vấn đề rất lớn
Về tỷ giá, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, thời gian qua đang có những dao động và VND cũng chấp nhận mất giá so với đầu năm. Năm 2023, VND mất giá khoảng 2,6% nhưng so với các nước xung quanh việc giữ được mức này là rất nỗ lực.
Họp báo đầu năm 2024, NHNN có thông tin trong trường hợp cần thiết để ổn định tỷ giá sẽ dùng quỹ dự trữ ngoại hối để bán can thiệp. Đến giờ, tỷ giá trung tâm của NHNN cũng giảm còn 4,8% so với năm 2023. Dù vậy, mức mất giá này vẫn là tích cực so với nhiều thị trường như Đài Loan (Trung Quốc) 5,96%; Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thụy Sĩ đều mất giá cao hơn nhiều…
"Do độ mở của nền kinh tế nên việc điều hành tỷ giá lúc này rất quan trọng, NHNN sẽ điều hành tỷ giá một cách hợp lý", ông Tú nhấn mạnh.
Tỷ giá là một vấn đề lớn của nền kinh tế nếu không quản lý hiệu quả, sẽ tác động tới lạm phát. Do đó, NHNN, cũng đặt vấn đề quản lý tỷ giá và điều hành trong thời gian tới.
"Chúng ta ổn định tỷ giá, chứ không cố định, bảo đảm trạng thái ngoại tệ bằng 0 chứ không thể âm. Có những giải pháp để thực hiện điều này như: điều tiết lượng tiền trong lưu thông để hài hòa; điều hành lãi suất hợp lý để hài hòa với tỷ giá, tính toán mức độ hợp lý để đạt cả 2 mục tiêu", Phó Thống đốc thông tin.
Cũng theo Phó Thống đốc, NHNN vẫn duy trì chính sách cho vay ngoại tệ đối với hàng hóa ưu tiên vì có xuất khẩu mới có ngoại tệ. Do vậy, những lĩnh vực như xuất khẩu cà phê đang được giá nên các ngân hàng phải ưu tiên cho vay; gói 30.000 tỷ đồng cho xuất khẩu thủy sản; xuất khẩu gỗ… cũng được NHNN phối hợp với các hiệp hội doanh nghiệp triển khai quyết liệt. Tương tự, NHNN cũng chỉ đạo đẩy mạnh cho vay kinh doanh lúa gạo cho khu vực lúa gạo vùng ĐBSCL và những lĩnh vực khác.