Sau vụ IPO tại Mỹ, hãng gọi xe lớn nhất Trung Quốc hứng chịu 'cơn thịnh nộ' từ Bắc Kinh

Theo Bloomberg, các nhà quản lý Bắc Kinh cho rằng việc Didi Global quyết định IPO tại Mỹ bất chấp sự phản đối của Cục quản lý không gian mạng Trung Quốc (CAC) là một sự thách thức với chính quyền Bắc Kinh. Các quan chức từ CAC, Bộ Công an, Bộ An ninh Nhà nước, Bộ Tài nguyên, Cục Thuế, cơ quan quản lý chống độc quyền cùng nhiều bên liên quan hiện đã bắt đầu cuộc điều tra tại các văn phòng của Didi.

Cũng theo nguồn tin này, giới chức Bắc Kinh đang cân nhắc hàng loạt hình phạt tiềm năng với Didi Global, bao gồm phạt hành chính, đình chỉ một số hoạt động hoặc xem xét đưa Didi về tay một nhà đầu tư thuộc sở hữu Nhà nước. Không loại trừ trường hợp Didi buộc phải hủy niêm yết hoặc thu hồi cổ phiếu đã phát hành tại Mỹ, dù không rõ điều này sẽ diễn ra như thế nào.

Các cuộc thảo luận về án phạt với Didi được cho là đang trong giai đoạn sơ bộ và chưa có kết quả chắc chắn. Nhưng nhiều dự đoán cho rằng Didi có khả năng phải chịu mức phạt nặng hơn rất nhiều so với khoản phạt kỷ lục 2,8 tỷ USD mà Alibaba, gã khổng lồ công nghệ được sáng lập bởi tỷ phú Jack Ma phải gánh chịu sau cuộc điều tra chống độc quyền hồi đầu năm nay.

Minxin Pei, một giáo sư về chính phủ tại Đại học Claremont McKenna College ở California nhận định: “Thật khó để dự đoán hình phạt sẽ được áp dụng với Didi, nhưng tôi chắc chắn rằng nó sẽ vô cùng nghiêm trọng”.

Cổ phiếu Didi niêm yết trên sàn New York của Mỹ đã tụt mạnh 11% xuống 10,20 USD/cp tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch đêm qua 22/7. Giá chào bán cổ phiếu Didi tại thời điểm IPO là 14 USD. 

Didi đã bắt đầu thảo luận về kế hoạch IPO vào cuối năm ngoái, khi các nhà lãnh đạo doanh nghiệp cân nhắc nên chọn địa điểm niêm yết tại Hong Kong (Trung Quốc) hay Mỹ. Đến tháng 3/2021, Didi quyết định niêm yết tại Mỹ do các quy tắc niêm yết dễ dàng, minh bạch hơn cũng như kỳ vọng mức định giá cao hơn tại thị trường vốn lớn nhất hành tinh. 

Thương vụ IPO tại Mỹ hồi cuối tháng 6 đã mang về cho Didi 4,4 tỷ USD, đồng thời biến nhà đồng sáng lập Didi - ông Cheng Wei thành tỷ phú. Nhưng chỉ sau đó hai ngày, CAC lập tức thông báo cuộc điều tra với Didi, viện dẫn lý do “an ninh quốc gia và lợi ích công cộng”, khiến giá cổ phiếu của công ty này giảm mạnh 5,3%. CAC cũng buộc các cửa hàng ứng dụng smartphone như App Store hay CH Play ngừng cung cấp ứng dụng gọi xe của gã khổng lồ gọi xe Didi Global.

Các nhà quản lý Trung Quốc đã thúc giục Didi đảm bảo bảo mật dữ liệu trước khi tiến hành IPO tại Mỹ, hoặc chuyển địa điểm IPO về các sàn Trung Quốc đại lục hay Hong Kong, nơi rủi ro lộ dữ liệu thấp hơn nhiều. Tuy nhiên, gã khổng lồ gọi xe Trung Quốc có vẻ như vẫn tiếp tục kế hoạch IPO tại New York và phớt lờ cảnh báo từ các quan chức. 

Chỉ vài ngày sau vụ việc Didi, Trung Quốc đã đưa ra đề xuất các quy tắc yêu cầu gần như mọi công ty trong nước muốn niêm yết ở nước ngoài phải trải qua các cuộc đánh giá an ninh mạng của CAC. “Bắc Kinh muốn các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp internet hiểu rằng an ninh mạng và bảo mật dữ liệu hiện là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ, và rằng lợi nhuận của cá nhân doanh nghiệp có thể bị hy sinh để đảm bảo sự an toàn của an ninh mạng và bảo mật dữ liệu” - nhận định của ông Feng Chucheng, nhà phân tích tại công ty tư vấn Plenum có trụ sở tại Bắc Kinh.