Thời điểm và tác nhân khiến Nga kết thúc chiến tranh ở Ukraine

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov hôm Chủ nhật cho biết: "Hơn 150 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng trong các cuộc không kích ở tiền tuyến, và 6 xe tăng, 5 khẩu pháo cùng 10 xe quân sự bị phá hủy. Hai máy bay chiến đấu Su-25 của Ukraine bị máy bay chiến đấu Nga bắn hạ, một chiếc SU-25 khác của Ukraine bị trúng đạn phòng không".

Trong vài ngày qua, ông Zelensky và các chính trị gia Ukraine khác đã kêu gọi các đồng minh phương Tây gửi thêm vũ khí hạng nặng và tên lửa càng sớm càng tốt, bởi vì cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine đang phát triển thành một cuộc đọ súng mà quân đội Nga đang có lợi thế nhờ kho vũ khí và đạn dược lớn hơn. 

Theo ước tính của Ukraine và phương Tây, quân đội Nga tiếp tục ghi nhận tổn thất cao. Trong bài phát biểu video hàng ngày của mình vào thứ Bảy, Zelensky cho biết khoảng 32.000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng cho đến nay. Một ngày trước đó, một trong những cố vấn của ông ta đã đưa ra con số thương vong của quân đội Ukraine vào khoảng 10.000 người kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào 24/2.

Theo các chuyên gia Phương Tây, quân đội Nga đang chuẩn bị cho cuộc chiến dài hơi ở Ukraine cho đến tận mùa thu. Các chuyên gia quân sự của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) của Mỹ, trích dẫn thông tin từ phó giám đốc cơ quan mật vụ Ukraine cho rằng, Nga đang dự kiến kéo dài cuộc chiến đến hết tháng 10. Theo thông tin, bất kỳ thay đổi nào đối với kế hoạch này đều phụ thuộc vào kết quả ở Donbass. 

Cơ quan mật vụ Ukraine cho biết Nga thậm chí còn đang chuẩn bị cho một chiến dịch dài hơn. Viện Nghiên cứu Chiến tranh GUR có thông tin rằng giới lãnh đạo quân đội Nga đã điều chỉnh kế hoạch trong 120 ngày nữa. Việc thiếu nhân sự vẫn là một vấn đề, và Tổng thống Putin không còn lượng lớn quân dự bị. Các chuyên gia đang đưa ra giả định rằng đến nay đã có 103 tiểu đoàn chiến đấu được triển khai ở Ukraine. Bộ Tổng tham mưu Nga cũng điều chỉnh mục tiêu hàng tháng.

Theo Giáo sư, Tiến sĩ Thomas Jäger (nguyên giáo sư Chính trị Quốc tế và Chính sách Đối ngoại tại Đại học Cologne) nhận định, Vladimir Putin không bao giờ có thể chấp nhận rằng đất nước của mình sẽ chỉ là một cường quốc trong khu vực. Vì vậy, vị tổng thống này sẽ hướng sang Châu Âu.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ tổng thống, ông Putin đã đưa ra thông điệp địa chiến lược trọng tâm trong bài phát biểu của ông tại Thượng viện Đức hai mươi năm trước: "Châu Âu phải tách mình khỏi Hoa Kỳ để có thể đóng vai trò của mình trong nền chính trị toàn cầu".

Tham vọng của Nga là trở thành một cường quốc trên thế giới và bắt kịp Mỹ, Trung Quốc. Bởi vì hiện nay tuy lớn về lãnh thổ và vũ khí hạt nhân nhưng về nhân khẩu, kinh tế và công nghệ chưa đủ khả năng để trở thành cường quốc thế giới.

Tuyên bố chính trị toàn cầu của Nga vượt ra khỏi vị thế của một cường quốc khu vực Châu Âu hiện chỉ dựa trên sức mạnh hạt nhân quân sự. Ở khía cạnh nào khác, Nga vẫn có tiềm năng quyền lực thế giới cho dù nước này không cai trị Châu Âu một cách táo bạo mà có thể sử dụng các nguồn lực kinh tế và công nghệ của mình.

So với nỗ lực chinh phục Châu Âu của Pháp và Đức, sự tồn tại của vũ khí hạt nhân Nga thể hiện một thực tế hoàn toàn mới. Do đó, ngay cả khi đang trong thời kỳ chiến tranh, biên giới của Nga vẫn chưa bị đe dọa và các quốc gia ủng hộ Ukraine đang đảm bảo rằng vũ khí được cung cấp chỉ được sử dụng để chống lại quân đội Nga trên lãnh thổ Ukraine. Lãnh thổ của Nga là điều cấm kỵ.

Cuộc chiến ở Ukraine là một phần của cuộc xung đột quy mô lớn. Trong quá trình tổ chức lại trật tự nhà nước Châu Âu trong ba thập kỷ qua, Ukraine đã bị bỏ lại trong một vùng đất an ninh. Chiến sự ở Ukraine bùng nổ vào tháng 2 do Putin đánh giá tình hình Ukraine, EU và Mỹ là thuận lợi. Tuy nhiên, nguyên nhân của nó lại bắt nguồn từ năm 2008, khi 5 ngày xung đột với Gruzia, lần đầu tiên cho thấy sự lạc hậu của vũ khí và chiến thuật Nga, buộc nước này thúc đẩy quá trình hiện đại hóa.

Trong lúc này, Thủ tướng Olaf Scholz cũng đang phải đối mặt với một quyết định quan trọng mà ông đã trì hoãn trong nhiều tuần. Thứ nhất, ông cần phải nắm rõ xung đột trật tự ở Châu Âu, thứ hai, hình thành các lợi ích của Đức, vốn phụ thuộc vào EU, và thứ ba, xác định phạm vi cho chính sách đối ngoại dựa trên giá trị. Đồng thời, Scholz cũng thừa nhận sai lầm vì phụ thuộc vào nguồn cung cấp năng lượng từ Nga quá lâu.

Phát biểu tối 12/6, Thủ tướng Đức Olaf Scholz (SPD) nói: "Chúng ta đã phụ thuộc vào nguồn cung cấp năng lượng từ Nga quá lâu và quá phiến diện. Phương thức cũ rằng Nga là một đối tác kinh tế đáng tin cậy ngay cả trong các cuộc khủng hoảng không còn được áp dụng. Vì vậy, mục tiêu rất rõ ràng: Đức phải trở nên độc lập với nhập khẩu năng lượng của Nga càng nhanh càng tốt, nhưng cũng phải an toàn khi cần thiết".