TikTok đang bị đối xử "bất công"?

Nhiều nước đồng loạt cấm Tiktok, Trung Quốc lên tiếng phản đối

Lệnh cấm này nhấn mạnh mối lo ngại ngày càng tăng rằng Trung Quốc có thể sử dụng công ty có trụ sở tại Bắc Kinh, thuộc sở hữu của ByteDance Ltd, để thu thập dữ liệu của người dùng nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự chính trị, làm suy yếu lợi ích an ninh của phương Tây.

Nó cũng có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng ngoại giao giữa Australia và đối tác thương mại lớn nhất của nước này, sau khi mọi thứ đã dịu đi phần nào kể từ khi Thủ tướng Anthony Albanese nhậm chức vào tháng 5 với tư cách là người đứng đầu chính phủ Lao động.

Phía Trung Quốc đã phản đối lệnh cấm TikTok của Úc đối với điện thoại và thiết bị của chính phủ, mô tả động thái này là "lạm dụng quyền lực nhà nước". Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning đã phát biểu như vậy sau khi Tổng chưởng lý Mark Dreyfus cho biết lệnh cấm ứng dụng gây tranh cãi sẽ bắt đầu "ngay khi có thể".

"Trung Quốc luôn tin rằng an ninh kỹ thuật số không nên được sử dụng như một công cụ để đàn áp các công ty nước ngoài, khi lạm dụng khái niệm an ninh quốc gia và lạm dụng quyền lực nhà nước", Mao Ning nói.

"Chúng tôi kêu gọi Australia nghiêm túc tuân thủ các quy tắc của nền kinh tế thị trường và nguyên tắc cạnh tranh công bằng, đồng thời cung cấp một môi trường công bằng, minh bạch và không phân biệt đối xử cho các công ty Trung Quốc".

Tiếp nối động thái phản ứng mới nhất, vào ngày 8/4 Trung Quốc cho biết lệnh cấm mang tính "phân biệt đối xử" của Úc đối với TikTok từ tất cả các thiết bị thuộc sở hữu của chính phủ liên bang đã làm tổn hại đến lợi ích của các doanh nghiệp và công chúng Úc, đồng thời thúc giục Chính phủ Úc đối xử công bằng với tất cả các công ty, một tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết.

"Úc đối xử với TikTok khác với các nền tảng truyền thông xã hội khác, và áp dụng các biện pháp hạn chế phân biệt đối xử, không có lợi cho việc duy trì an ninh quốc gia của Úc", tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết thêm. Trung Quốc cũng kêu gọi Australia tạo môi trường thuận lợi cho hợp tác kinh tế và thương mại song phương.

"Chúng tôi kêu gọi phía Úc đối xử công bằng và bình đẳng với tất cả các loại hình doanh nghiệp, cung cấp một môi trường kinh doanh cởi mở, minh bạch và không phân biệt đối xử, đồng thời tạo bầu không khí thuận lợi cho sự phát triển hợp tác kinh tế và thương mại Trung Quốc-Úc", một quan chức giấu tên của Bộ thương mại Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố trên trang web của cơ quan chính phủ.

Phía TikTok cho biết họ vô cùng thất vọng trước quyết định của Úc, gọi đó là "do chính trị thúc đẩy, không phải do thực tế". Với lệnh cấm mới của Úc, tất cả các thành viên của cái gọi là mạng chia sẻ thông tin tình báo Five Eyes - bao gồm Úc, Canada, Hoa Kỳ, Anh và New Zealand - đã cấm ứng dụng này khỏi các thiết bị của chính phủ. Pháp, Bỉ và Ủy ban châu Âu đã công bố các lệnh cấm tương tự.

Tính đến đầu năm 2023, Úc có hơn 8 triệu người dùng TikTok từ 18 tuổi trở lên, trích dẫn một báo cáo từ DataReportal, chuyên nghiên cứu các xu hướng kỹ thuật số trên toàn thế giới.

Tiktok không đáng bị cấm?

Một thông báo do Bộ Tổng chưởng lý Úc đưa ra cho biết TikTok gây ra rủi ro về bảo mật và quyền riêng tư do "việc thu thập rộng rãi dữ liệu người dùng và tiếp xúc với các chỉ đạo phi pháp từ chính phủ nước ngoài mâu thuẫn với luật pháp Úc".

Dù cho đến nay, không có bằng chứng nào cho thấy chính phủ Trung Quốc đã truy cập dữ liệu người dùng TikTok và không có chính phủ nào ban hành lệnh cấm rộng hơn nhắm vào TikTok trên thiết bị cá nhân. Tuy nhiên, chính quyền Biden đã đe dọa sẽ làm điều đó ở Hoa Kỳ trừ khi chủ sở hữu Trung Quốc của ứng dụng, Bytedance, đồng ý bán cổ phần của họ trên nền tảng truyền thông xã hội.

Chính phủ Hoa Kỳ lo lắng Trung Quốc có thể sử dụng luật an ninh quốc gia của mình để truy cập lượng thông tin cá nhân đáng kể mà TikTok, giống như hầu hết các ứng dụng truyền thông xã hội, thu thập từ người dùng Hoa Kỳ.

Trong một phiên điều trần cấp cao trước quốc hội về vấn đề này, Giám đốc điều hành TikTok Shou Zi Chew đã rất bức xúc về mối quan hệ bị cáo buộc của công ty công nghệ này với chính phủ Trung Quốc. Chew cho biết chính phủ Trung Quốc chưa bao giờ yêu cầu TikTok cung cấp dữ liệu của mình và công ty sẽ từ chối bất kỳ yêu cầu nào như vậy.

Về phần mình, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết họ sẽ "kiên quyết phản đối" bất kỳ quyết định nào dẫn đến việc buộc phải bán TikTok, đồng thời nói thêm rằng điều đó sẽ "tổn hại nghiêm trọng" đến niềm tin của các nhà đầu tư toàn cầu vào Hoa Kỳ.