Trung Quốc sắp soán ngôi nền kinh tế lớn nhất hành tinh từ tay Mỹ

Nghiên cứu của CEBR chỉ ra rằng Trung Quốc có thể vượt mặt Mỹ vươn lên trở thành nền kinh tế lớn nhất hành tinh vào năm 2028, tức sớm hơn 5 năm so với dự báo một năm trước đó. Nguyên nhân là do Trung Quốc đã sớm kiểm soát thành công đại dịch Covid-19, tạo đà cho sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ.

Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh CEBR cũng ước tính Trung Quốc sẽ lọt vào hàng ngũ các nền kinh tế có thu nhập bình quân đầu người cao ngay sau năm 2023 do đà tăng trưởng mạnh mẽ của quốc gia này. Trước đó, các tổ chức nghiên cứu đã dự báo Trung Quốc sẽ là nền kinh tế lớn duy nhất trên toàn cầu ghi nhận tăng trưởng dương trong năm 2020.

Chỉ một tháng trước, ông Lian Weiliang, Phó chủ tịch Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia - cơ quan thiết lập kế hoạch kinh tế hàng đầu của Bắc Kinh - đã đưa ra triển vọng tầm nhìn cho nền kinh tế Trung Quốc giai đoạn 2020 - 2035, trong đó tham vọng Trung Quốc sẽ sớm trở thành thị trường tiêu dùng lớn nhất hành tinh. “Doanh số bán lẻ của Trung Quốc đã lần đầu tiên vượt ngưỡng 40 nghìn tỷ NDT trong năm 2019, tức tăng hơn 42% so với năm 2015. Dự kiến, con số này sẽ sớm vượt Mỹ, qua đó đưa Trung Quốc trở thành thị trường tiêu dùng hàng đầu thế giới” - ông Lian Weiliang phát biểu trước Diễn đàn Cải cách Trung Quốc cuối tháng 11 qua. “Chúng ta cần tận dụng tối đa lợi thế từ thị trường khổng lồ trong nước nhằm xây dựng một hệ thống thị trường chất lượng cao trong 5 năm tiếp theo (2021-2025)”.

Các nhà chức trách Trung Quốc từ lâu đã kỳ vọng thị trường nội địa tỷ dân của quốc gia này sẽ tạo nên tiềm năng lớn thu hút các nhà đầu tư quốc tế, qua đó bù đắp lại những thiệt hại từ cuộc chiến tranh thương mại và những biện pháp hạn chế cấm vận từ Washington. Các nhà hoạch định chính sách Bắc Kinh cũng đang tìm cách khởi động nhiều động lực tăng trưởng mới bằng cách tập trung vào thị trường nội địa, hiện đại hóa công nghệ sản xuất trong nước.

Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia từng đặt ra mục tiêu tăng gấp đôi quy mô GDP từ nay đến năm 2035. Điều này ngụ ý Trung Quốc sẽ vượt mặt Mỹ trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới trong vòng 15 năm tiếp theo, dù rằng các quan chức Bắc Kinh nhiều lần khẳng định nước này không có ý định soán ngôi Mỹ. Nhưng theo dự báo của Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh CEBR mới đây, quy mô kinh tế Trung Quốc có thể sẽ vượt Mỹ sớm hơn tới 7 năm so với tham vọng của Bắc Kinh.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và chính khách vẫn tỏ ra quan ngại về đà tăng trưởng bứt phá của Trung Quốc. Một cựu quan chức Trung Quốc từng đảm nhiệm cương vị Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển thuộc Quốc vụ viện nhận định thị trường tiêu dùng Trung Quốc có khả năng vượt qua Mỹ ngay trong năm nay, nhưng cảnh báo rằng tiêu dùng nội địa vẫn đang chịu sức ép từ đại dịch Covid-19, mức nợ hộ gia đình cao và khoảng cách thu nhập giàu - nghèo ngày càng lớn. Theo quan chức này, nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ dịch bệnh là người lao động thu nhập thấp và doanh nghiệp nhỏ, theo đó làm giảm khả năng tiêu dùng.

Còn ông Han Yongwen, Phó tổng giám đốc Trung tâm Trao đổi Kinh tế Quốc tế Trung Quốc thì gợi ý chính phủ nên tập trung mở rộng tầng lớp trung lưu trong 5 năm tới, đưa dân số có thu nhập trung bình từ mức 29% dân số hiện nay lên khoảng 40% dân số, tương đương 600 triệu người. “Điều đó sẽ tạo nên động lực lớn với thị trường tiêu dùng Trung Quốc cũng như tiềm năng tăng trưởng kinh tế”.