Tuyên Quang: Đem loại quả hình thù kỳ lạ này về nướng đen sì rồi làm nộm, thử 1 miếng rồi xơi cả đĩa

Núc nác là một loại cây rừng quen thuộc của người dân nơi đây, vừa là món ăn nhưng cũng là vị thuốc như chống ho, thanh nhiệt... Từ ngọn non của cây tới quả đều được tận dụng làm bữa ăn hàng ngày. Những ngọn non được luộc chấm cùng nước cốt chanh, hay quả núc nác có thể chế biến làm món xào, luộc nhưng ngon nhất vẫn là món nộm.

Không chỉ dùng làm món ăn mà cây núc nác còn là một vị thuốc quý. Hạt, vỏ thân thường được dùng làm thuốc. Hạt dùng trị viêm họng cấp và mạn tính, khan cổ, viêm phế quản cấp và ho gà...

Hiện nay, nộm quả núc nác không chỉ là món ăn yêu thích của đồng bào các dân tộc mà đã trở thành “đặc sản” của một số cơ sở homestay.

Chuẩn bị món này không mất nhiều thời gian. Nguyên liệu gồm có: Núc nác, rau thơm (rau mùi tàu và tía tô thái chỉ), lạc rang giã nhỏ, vài quả chanh, cá nướng băm nhỏ.

Để có món nộm ngon thì quả núc nác phải đang độ “bánh tẻ”, chưa già, còn có màu xanh đậm, quả non có màu xanh nhạt hơn.

Đầu tiên là nướng quả núc nác trên bếp lửa, cho cháy đen vỏ bề ngoài đi. Quả chín dần trong quá trình nướng, tạo ra vị thơm đặc trưng của món ăn. Ảnh trên: quả núc nác sau khi được rửa sạch lớp vỏ nướng cháy đen.

Để món ăn thêm ngon nên có thêm cá nướng hay thịt lợn luộc thái chỉ nộm cùng, nên chọn loại cá chép, sẽ nhiều thịt hơn là cá rô đồng. Nướng vàng cá hai mặt, cho chín tới sau đó băm cá nhỏ.

Tiếp đến, chọn cá hoặc thịt để làm nộm. Nếu là thịt lợn hoặc gà đều phải luộc chín, thái chỉ; còn cá phải nướng chín sau đó bỏ hết xương. Chuẩn bị nước cốt chanh, lạc rang giã nhỏ, rau thơm cùng các gia vị như tỏi, giấm, ớt, bột canh... Khi gần dùng bữa thì trộn các nguyên liệu với nhau để giữ cho mỗi nguyên liệu có vị riêng hơn. Khi ăn, nộm có vị nhặng nhặng đắng của quả núc nác quyện với vị thơm của thịt, cá, rau thơm cùng một chút vị cay nhẹ của ớt tạo nên hương vị khó quên.

Vào mùa thu, các bữa ăn của người dân nơi đây sẽ ngon hơn khi có một đĩa núc nác nộm, với vị mát, đắng nhẹ, hăng hăng của quả núc nắc, vị ngọt của cá chép, vị bùi của lạc rang và rau thơm hòa quyện.

 Người Tày ở miền núi phía Bắc (trong đó có Tuyên Quang) lại đi tìm những quả núcnác mọc trên rừng về làm món ăn ưa thích. Đó là món núc nác nộm (tiếng Tày gọi Phắc cả nỗm), có vị đắng đặc biệt nhưng từ người già tới trẻ em đều thích.