Vì đâu thỏa thuận Mỹ Trung có nguy cơ lùi sang tháng 12?

Một nguồn tin từ Nhà Trắng cho hay việc ký kết thỏa thuận Mỹ Trung nhiều khả năng sẽ trì hoãn đến tháng 12 do hai nền kinh tế lớn nhất thế giới hiện chưa tìm được tiếng nói chung việc thống nhất địa điểm ký kết thỏa thuận cũng như một số điều khoản nội dung.

Trước đó, các nhà đàm phán Mỹ vẫn chia sẻ với giới truyền thông về những giai điệu lạc quan trong các cuộc thảo luận thương mại và khẳng định sẽ cố gắng thúc đẩy thỏa thuận giai đoạn 1 hoàn thành vào giữa tháng 11, đúng như kế hoạch ký kết thỏa thuận tại Chile trước đây. Tuy nhiên, sau khi Chile bất ngờ hủy đăng cai Hội nghị thượng đỉnh APEC khiến cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình bị hủy bỏ, cả Washington và Bắc Kinh vẫn chưa đạt được tiếng nói chung trong việc tìm ra địa điểm ký thỏa thuận mới.

Một nguyên nhân đáng quan ngại gây ra sự trì hoãn là dường như hai chính phủ vẫn chưa thể thống nhất những điều khoản thương mại trong thỏa thuận giai đoạn 1. 

“Ưu tiên đầu tiên của các cuộc thảo luận hiện nay là hoàn tất nội dung thỏa thuận. Địa điểm ký kết thỏa thuận chỉ là một yếu tố nhỏ trong các cuộc thảo luận ấy” - dẫn lời nguồn tin giấu tên của CNBC.

Trong cùng ngày, Reuters đưa tin nhiều khả năng Mỹ và Trung Quốc sẽ xem xét ký kết thỏa thuận thương mại tại một Hội nghị thượng đỉnh diễn ra ở Thụy Điển hoặc Thụy Sĩ. Từ hồi đầu năm nay, Tổng thống Donald Trump đã gợi ý Thụy Sĩ như một địa điểm phù hợp và mang tính trung lập để ký kết thỏa thuận, nhưng không chắc rằng giờ đây ông Trump còn giữ quan điểm này. Hồi cuối tuần trước, vị Tổng thống tiết lộ muốn gặp gỡ Chủ tịch Tập Cận Bình trên đất Mỹ, một số địa điểm như Iowa hay Alaska có thể là lựa chọn. Tất nhiên, phía Bắc Kinh sau đó tỏ ra thận trọng với gợi ý này, quan ngại việc ký thỏa thuận tại Mỹ có thể là biểu hiện của sự thỏa hiệp quá nhiều.

Theo lịch trình, Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ có mặt tại London trong hai ngày 3-4/12 để gặp gỡ các nhà lãnh đạo NATO. Do đó, nhiều ý kiến cho rằng Châu Âu sẽ là địa điểm tiềm năng và trung lập cho một thỏa thuận Mỹ Trung lúc này. Một số nguồn tin thân cận cũng cho hay thỏa thuận có thể được ký kết gần trước hoặc sau lịch trình của Trump tại London.

Còn theo phát ngôn viên của Nhà Trắng - thư ký truyền thông Judd Deere, tiến trình văn bản hóa thỏa thuận Mỹ Trung giai đoạn 1 vẫn đang tiến triển tích cực. Tuy nhiên từ lâu, Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross đã cảnh báo đây là một quá trình đặc biệt phức tạp do cần đảm bảo cả hai bên hiểu rõ ràng, chi tiết và tỉ mỉ về mọi điều khoản sắp ký kết, tránh những căng thẳng leo thang, đàm phán đổ bể như hồi tháng 5.