Vụ cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi: 2 cựu lãnh đạo VEC lĩnh tổng 13 năm tù

Công trình trọng điểm quốc gia nhưng vừa sử dụng đã hỏng

Sau nhiều ngày xét xử, chiều nay, Hội đồng xét xử (HĐXX) sơ thẩm, Tòa án nhân dân TP.Hà Nội đã tuyên án 2 cựu lãnh đạo Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) và 34 bị cáo ở vụ "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng".

Các bị cáo bị truy tố, xét xử trong vụ án liên quan đến các sai phạm ở đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.

2 cựu lãnh đạo VEC bị xét xử trong vụ án là Nguyễn Mạnh Hùng, cựu Phó Tổng giám đốc VEC; Lê Quang Hào, cựu Phó Tổng giám đốc VEC.

Bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng bị Viện Kiểm sát nhân dân TP.Hà Nội đề nghị từ 7 đến 8 năm tù về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng", quy định tại Khoản 3, Điều 224 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Cũng với tội danh bị truy tố như bị cáo Hùng, bị cáo Lê Quang Hào bị đề nghị từ 6 đến 7 năm tù.

Trong vụ án này có bị cáo Takao Inami, Tư vấn trưởng, Giám đốc Văn phòng Nhà thầu tư vấn giám sát được đề nghị miễn trách nhiệm hình sự, trục xuất bằng con đường ngoại giao.

HĐXX sơ thẩm kết luận, đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi là một dự án trọng điểm quốc gia, là dự án hợp tác quan trọng giữa Việt Nam và đối tác nước ngoài.

Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi do VEC làm chủ đầu tư, có tổng chiều dài toàn tuyến là 139,204km.

Con đường bắt đầu từ TP.Đà Nẵng đến TP.Quảng Ngãi (Quảng Ngãi). Giai đoạn 1 của dự án dài 65km, từ TP.Đà Nẵng đến TP.Tam Kỳ (Quảng Nam), có các gói thầu số 1, 2, 3A, 3B, 4, 5, 6, 7 (gói thầu 3A thi công cầu).

Giai đoạn 2 của dự án dài 74,2km, từ TP.Tam Kỳ đến Quảng Ngãi. Dự án khởi công ngày 19/5/2013, đến ngày 1/8/2017 hoàn thành thông xe, đưa vào khai thác sử dụng đoạn đường giai đoạn 1. Ngày 2/9/2018 hoàn thành thông xe, đưa vào khai thác sử dụng đoạn đường thuộc giai đoạn 2.

Công trình dự án được thiết kế, phê duyệt là đường cao tốc loại A, tốc độ thiết kế 120km/h, có thời gian tính toán dự báo giao thông khoảng 20 năm kể từ năm đầu tiên đưa đường vào sử dụng, trong đó thời hạn tính toán cho mặt đường là khoảng 10 năm.

Mặc dù mới đưa vào khai thác, từ ngày 26/9/2018 đến ngày 31/10/2020, đoạn đường 65km đã xảy ra 380 điểm hỏng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc vận hành khai thác, an toàn khi tham gia giao thông, gây ra bức xúc trong dư luận.

Mặc dù là công trình trọng điểm quốc gia, có chi phí đầu tư rất lớn (34,5 nghìn tỷ đồng) nhưng quá trình thi công, quản lý giám sát thi công xây dựng, từ Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án, nhà thầu thi công, nhà thầu tư vấn giám sát và các đơn vị liên quan đã không tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng, tổ chức thi công, nghiệm thu hạng mục, nghiệm thu công trình để đưa vào khai thác sử dụng không đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.

Hội đồng xét xử nói gì về kết quả giám định tư pháp?

Bị cáo đầu vụ Nguyễn Mạnh Hùng được nhận định đã không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao.

Ông này được xác định có các sai phạm: Không có hồ sơ chấp thuận vật liệu nguồn của chủ đầu tư cho kết quả thí nghiệm mỏ đất tại 7 gói thầu; một số gói thầu không có hồ sơ thi công thử; không có hồ sơ chấp thuận nguồn đá làm vật liệu cấp phối;

Một số nhà thầu thi công đã tiến hành thi công trước khi có kết quả chấp thuận cho thi công thử của nhà thầu tư vấn giám sát; không thực hiện nghiệm thu chuyển giai đoạn sau khi thi công xong lớp đất K98…

Với Lê Quang Hào, ông này cũng được xác định có nhiều vi phạm: Nghiệm thu công trình, hạng mục công trình hoàn thành đưa vào sử dụng không đúng quy định của pháp luật; không có hồ sơ nghiệm thu cơ sở lớp đất nền K98, không tổ chức nghiệm thu cơ sở lớp bê tông nhựa tạo nhám Novachip/VTO;

Cho áp dụng công nghệ thi công lớp bê tông nhựa tạo nhám VTO sang công nghệ thi công Novachip trong điều kiện VEC và các đơn vị liên quan chưa nghiên cứu, thử nghiệm hiệu quả của công nghệ này…

Nhóm bị cáo thuộc Ban Quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi cũng được xác định có các vi phạm khiến công trình không đảm bảo chất lượng; vi phạm các quy định của Nhà nước…

Quá trình điều tra và xét xử tại phiên tòa, các bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội.

Với các ý kiến bào chữa cho rằng các đơn vị thi công không đạt chất lượng là quan hệ dân sự, HĐXX nhận thấy đây là dự án có mức đầu tư rất lớn, là công trình trọng điểm quốc gia, các bị cáo đã không thực hiện đúng các quy định, các tiêu chuẩn kỹ thuật, không tuân thủ các quy định của Luật Xây dựng, Nghị định của Chính phủ gây hậu quả đặc biệt lớn.

Các bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định, đây không phải là quan hệ kinh tế dân sự như các ý kiến đã nêu.

Một số bị cáo và người bào chữa cho rằng giám định tư pháp chưa đảm bảo khách quan, HĐXX xét thấy quá trình điều tra Cơ quan điều tra đã trưng cầu các đơn vị có trình độ, chuyên môn phù hợp cho giám định.

Quá trình giám định các cơ quan đã nghiên cứu từ thực tế, thu thập mẫu toàn diện, trên cơ sở khách quan, thận trọng sau đó mới đưa ra kết quả. Tại phiên tòa, người giám định tư pháp khẳng định đưa ra kết luận dựa trên sự thật khách quan, khoa học.

Về việc đoạn đường đã đưa vào sử dụng khoảng 2 năm sau đó Cơ quan điều tra mới giám định, HĐXX xét thấy số liệu thực hiện giám định đảm bảo khách quan, toàn diện…

Hành vi của các bị cáo là nguyên nhân trực tiếp gây hậu quả cho đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi vừa đưa vào sử dụng đã hỏng, giảm tuổi thọ công trình, vi phạm các quy định của pháp luật.

Hành vi của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, gây thiệt hại cho VEC đặc biệt lớn (hơn 811 tỷ đồng). Các bị cáo có vị trí, vai trò nhưng không tuân thủ quy định của Nhà nước.

Từ các lẽ trên, HĐXX quyết định tuyên 36 bị cáo phạm tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng".

Về hình phạt, HĐXX sơ thẩm tuyên phạt như sau:

Nguyễn Mạnh Hùng: 7 năm tù; Lê Quang Hào: 6 năm tù; Hoàng Việt Hưng: 8 năm 6 tháng; Nguyễn Tiến Thành: 4 năm 6 tháng tù ; Đỗ Ngọc Ân: 4 năm tù; Lê Nhiều: 4 năm 6 tháng tù; Hà Văn Bình: 5 năm tù;

Vũ Như Khuê: 5 năm tù; Cao Hừng Đông: 4 năm tù; Nguyễn Mạnh Cường: 4 năm tù; Quản Trọng Tuấn: 30 tháng tù; Võ Quốc Thiều: 30 tháng tù, cho hưởng án treo; Phan Ngọc Thơm: 22 tháng tù;

Phan Khánh Toàn: 5 năm 6 tháng tù; Đỗ Tấn Nam: 3 năm 6 tháng tù; Nguyễn Văn Cảnh: 3 năm tù; Vũ Dũng: 24 tháng tù, cho hưởng án treo; Đào Văn Hoành: 30 tháng tù, cho hưởng án treo; Phạm Đình Phú: 5 năm 6 tháng tù; Lương Chung Dũng: 30 tháng tù; Nguyễn Thành An: 4 năm 6 tháng tù; Nguyễn Hồng Phước: 3 năm tù.

Bị cáo Takao Inami: Miễn trách nhiệm hình sự, đề nghị cơ quan chức năng trục xuất bị cáo theo thủ tục ngoại giao.

Bị cáo Hoàng Trung Hậu: 3 năm tù; Nguyễn Tấn Chánh: 24 tháng tù; Lê Công Bằng: 5 năm tù; Quách Văn Phúc: 3 năm tù; Phan Doãn Giang: 3 năm 6 tháng tù; Đào Trọng Hiếu: 3 năm tù; Nguyễn Đức Dũng: 24 tháng tù, cho hưởng án treo;

Nguyễn Bá Giang: 30 tháng tù, cho hưởng án treo; Lã Văn Hải: 24 tháng tù, cho hưởng án treo; Kiều Đức Công: 24 tháng tù, cho hưởng án treo; Nguyễn Trung Thu: 24 tháng tù, cho hưởng án treo; Phạm Lê Bắc: 24 tháng tù, cho hưởng án treo; Phạm Văn Bảo: 30 tháng tù.

Về dân sự, buộc các nhà thầu thi công không đảm bảo chất lượng buộc phải bồi thường cho chủ đầu tư VEC.