Bà Cao Xuân Thu Vân: HTX đang bơi giữa dòng chảy rất lớn, chương trình đầu tư không có "bóng dáng" của HTX

Linh Anh
31/05/2025 14:02 GMT +7
Theo Chủ tịch Liên minh HTX Cao Xuân Thu Vân, hiện nay HTX đang bơi giữa dòng chảy rất lớn, chưa ra được biển lớn, bởi vì HTX không đủ nguồn lực để thực hiện số hoá. Tất cả chương trình đầu tư không có bóng dáng của HTX, chỉ dành cho doanh nghiệp tư nhân và các lĩnh vực khác.

Sáng 31/5 tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc Tọa đàm với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Toạ đàm có sự tham dự của các thành viên Chính phủ, nhiều lãnh đạo tập đoàn, doanh nghiệp lớn đất nước cùng bày tỏ ý kiến, đề xuất với Chính phủ.

Chủ tịch Liên minh HTX Cao Xuân Thu Vân kiến nghị có cơ chế ưu tiên cho sự liên kết giữa doanh nghiệp tư nhân và HTX trong việc tiếp cận các nguồn vốn tín dụng và thực hiện chuỗi sản xuất ra hàng hoá chủ lực - Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Tại tọa đàm, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã (HTX) Cao Xuân Thu Vân nhấn mạnh, phát triển kinh tế tư nhân cũng chính là phát triển kinh tế tập thể hợp tác xã. Đây là một mối quan hệ cộng sinh.

Theo bà Vân, một nền kinh tế hiện đại không thể chỉ phát triển dựa trên sự chia tách, cần theo hướng kết cấu dọc ngang, ở đây là doanh nghiệp tư nhân và hợp tác xã, để mở ra một không gian tăng trưởng mới.

Doanh nghiệp tư nhân có thể xem HTX là đối tác cung ứng bền vững, có khả năng tập trung vùng nguyên liệu, sản phẩm năng lượng sạch, chất lượng cao, đảm bảo được truy xuất nguồn gốc. HTX có thể xem doanh nghiệp là bệ đỡ công nghệ, có kinh nghiệm về quản trị, thị trường, tài chính để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Phát triển kinh tế tập thể là một cách bền vững, cũng chính là phát triển HTX, cũng như phát triển doanh nghiệp tư nhân. Mối quan hệ này không chỉ mang tính tương hỗ mà còn tạo ra một hệ sinh thái cộng sinh mang lại giá trị cao cho 2 phía.

Cụ thể, thứ nhất, HTX là bệ đỡ vững chắc cho kinh tế tư nhân ở khu vực nông thôn. HTX tổ chức sản xuất, giúp cho hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ tiếp cận được đầu vào, đầu ra, tín dụng và kỹ thuật với chi phí hợp lý.

Doanh nghiệp tư nhân có thể đặt hàng cho HTX để sản xuất theo quy chuẩn, phục vụ xuất khẩu hoặc phân khúc tiêu dùng cao cấp. Doanh nghiệp tư nhân chính là động lực để nâng cấp HTX từ sản xuất truyền thống, nhỏ lẻ sang đầu tư cho HTX phát triển theo kiểu mới, hiện đại.

Nhiều HTX kiểu mới cũng được dẫn dắt bởi doanh nghiệp tư nhân, bởi doanh nhân có điều kiện phát triển, đầu tư công nghệ, quản trị, logistic, giúp HTX hoạt động như doanh nghiệp thực thụ. Việc góp vốn, chia sẻ mô hình HTX vệ tinh đang tạo nên một cụm liên kết quy mô sản xuất lớn.

Thứ hai là cùng phát triển hệ sinh thái ở từng địa phương, vùng kinh tế, nhiều nơi đã thành công khi phát triển 3 trụ: HTX, doanh nghiệp tư nhân và chính quyền địa phương, chứng minh có hiệu quả khi mỗi bên phụ trách thực hiện 1 mảnh ghép, đó là sản xuất, chế biến và thực hiện chính sách, hạn chế việc làm gãy chuỗi cung ứng.

Thứ ba, kinh tế tư nhân giúp cho HTX tiến nhanh vào nền kinh tế số. Sàn thương mại điện tử do kinh tế tư nhân vận hành đang tích cực đưa sản phẩm của HTX lên sàn, hỗ trợ truy xuất nguồn gốc và hỗ trợ livestream, marketing. Đây là cơ hội cho HTX tăng giá trị và cần có nguồn lực lớn để thực hiện.

Theo bà Vân, hiện nay, HTX và nông dân chỉ đặt ra vấn đề liên minh HTX và chính quyền địa phương giúp 2 việc: Cách nào để tiếp cận vốn? Cách nào để sản xuất ra tiêu thụ được sản phẩm? Mặc dù câu hỏi của HTX, của doanh nghiệp đặt ra rất giản đơn nhưng đây là bài toàn khó.

Nội dung thứ tư, khi chuyển sang chuyển đổi số, không ai có thể đi 1 mình. Trong bối cảnh hiện nay, khi các tiêu chuẩn môi trường càng khắt khe và điều kiện để xuất khẩu, nhu cầu của người dân đòi hỏi chất lượng sản phẩm cao, thì càng đòi hỏi sự hợp tác giữa HTX và doanh nghiệp tư nhân là bắt buộc.

Doanh nghiệp tư nhân có thể cung cấp giải pháp, HTX cung cấp nguyên liệu, cùng nhau đáp ứng các nhu cầu khắt khe của thị trường hiện nay.

Cuối cùng, bà Vân có các kiến nghị:

Một là, có cơ chế ưu tiên cho sự liên kết giữa doanh nghiệp tư nhân và HTX trong việc tiếp cận các nguồn vốn tín dụng và thực hiện chuỗi sản xuất ra hàng hoá chủ lực, thế mạnh của Việt Nam.

Hai là, xây dựng cơ chế tín dụng đặc thù cho HTX có đối tác chiến lược là doanh nghiệp tư nhân, hỗ trợ số hoá và chuyển đổi xanh cho HTX thông qua mô hình liên kết đầu tư tập trung, tránh đầu tư manh mún giàn trải.

Bà Vân nhấn mạnh, hiện nay HTX đang bơi giữa dòng chảy rất lớn, chưa ra được biển lớn, bởi vì HTX không đủ nguồn lực để thực hiện số hoá. Tất cả chương trình đầu tư không có bóng dáng của HTX, chỉ dành cho doanh nghiệp tư nhân và các lĩnh vực khác.

Thứ ba, thí điểm mô hình HTX mới theo cụm, ngành. Liên minh HTX đang kiến nghị thành lập Liên đoàn HTX Lúa gạo Đồng bằng sông Cửu Long và nhiều dạng HTX khác. Vì trong thực tế, Luật cho phép HTX được thành lập công ty nhưng công ty lại không thành lập được HTX.

Do vậy, nếu chúng ta phát huy được 33.000 HTX thì có thể có 33.000 công ty, doanh nghiệp tư nhân và với 8 triệu thành viên tham gia HTX, đây là nguồn rất lớn để hình thành 8 triệu doanh nghiệp tư nhân.

Thứ tư, về chính sách thuế, bà Vân kiến nghị xem HTX là doanh nghiệp, nhưng các chế độ, chính sách như chính sách hỗ trợ tiếp cận về pháp luật, tiếp cận về nghiên cứu khoa học công nghệ thì không có đối tượng là HTX.

Tags: