Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Bộ GDĐT không thể chỉ đạo từng hiệu sách

Tại phiên họp toàn thể lần thứ 4 của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội ngày 19/10, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn đã có những chia sẻ về nhiều vấn đề dư luận bức xúc như: Thiếu giáo viên, thiếu sách giáo khoa…

Trong bài phát biểu, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định, Bộ GDĐT không thoái thác trách nhiệm nhưng quy trách nhiệm cần phải đúng.

Chúng tôi chỉ có thể khẩn khoản, nài nỉ các UBND khi thiếu sách

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, việc thời gian qua dư luận xã hội về sách giáo khoa chỗ này chỗ kia có "sạn", Bộ chắc chắn phải giám sát, thẩm định tốt hơn nữa.

Với việc thiếu sách giáo khoa thời gian qua, Bộ trưởng Bộ GDĐT cho rằng, không thể chỉ đạo các hiệu sách trong việc phát hành.

"Chúng tôi chỉ yêu cầu được UBND các tỉnh làm việc với các hiệu sách làm sao điều phối sách giáo khoa đến được các trường.

Chúng tôi không thể chỉ đạo các cửa hàng sách mang cuốn A,B,C đến trường nọ, trường kia.

Bộ chỉ có thể báo cáo trường này có sách này, có sách kia hay chưa và khẩn khoản, nài nỉ các tỉnh phân phối ngay để sách giáo khoa có thể tới được tay các học sinh", Bộ trưởng chia sẻ.

Bộ trưởng Bộ GDĐT khẳng định, ông nói thế không có nghĩa là thoái thác trách nhiệm mà phải cùng nhau tăng cường trách nhiệm.

"Chúng ta phải cùng nhau tăng cường trách nhiệm chứ không phải thoái thác trách nhiệm, nhưng trách nhiệm phải đúng chứ không Bộ trưởng lại đi hứa và không thực hiện lại thuộc về người khác", Bộ trưởng nói.

Ngành giáo dục nắm tất cả, trừ vấn đề giáo viên và tài chính

Liên quan đến vấn đề thiếu giáo viên, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, ngành giáo dục nắm tất cả mọi thứ, trừ vấn đề giáo viên và tài chính. Ở cả hai vấn đề này, ngành giáo dục chỉ với tư cách là người luôn luôn đi kiến nghị, đề xuất.

Bộ GDĐT không bổ nhiệm được hệ thống dọc, không điều động giáo viên chỗ này chỗ kia. Chỗ thiếu thì vẫn cứ thiếu mà chỗ thừa thì vẫn cứ thừa mà không điều động được.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, vấn đề này không phải Bộ GDĐT mà giám đốc Sở GDĐT ở địa phương cũng không có quyền điều động giáo viên từ huyện này sang huyện kia.

"Về ngành dọc, biên chế giáo viên do Bộ Nội vụ quản lý. Sau vài năm tha thiết đi xin, chúng tôi đã xin thêm được hơn 65.000 biên chế cho ngành giáo dục từ nay đến năm 2025.

Trong khi đó, năm nay dự kiến sẽ tuyển 27.850 giáo viên thì 2 năm vừa rồi đã có gần 29.000 giáo viên bỏ việc.

Không những thế, nhiều địa phương còn không dám tuyển, để dành chỉ tiêu trừ đi các suất giảm biên chế vì nhỡ tuyển rồi lại phải giảm biên chế thì biết trừ vào ai nên có trường nói với chúng tôi: "Thôi giao cho em ít chỉ tiêu để em trừ dần thế là xong", Bộ trưởng cho hay.

Trước thực tế này, Bộ trưởng cũng đặt câu hỏi, chúng ta phải làm thế nào đây khi ai cũng nói rằng cần phải có giáo viên, có biên chế.

"Cứ mỗi buổi chiều trong đầu tôi có vô số những chữ "phải phải phải", ập đến nhưng tôi mong chúng ta hãy nói tiếp về vấn đề này, hãy nói sâu sắc thêm để trở thành trách nhiệm chung của quốc gia chứ không phải chỉ có một ông bộ trưởng trừu tượng nào đó", Bộ trưởng nói.

Về tài chính, ông Nguyễn Kim Sơn cho rằng, cần sòng phẳng bởi khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã ghi rõ trách nhiệm đảm bảo các điều kiện là chủ tịch UBND các tỉnh, thành. Cần có trường, lớp, có trang thiết bị, dụng cụ dạy học, đủ giáo viên, còn giáo viên trình độ như thế nào thì ngành GDĐT lo.

Các tỉnh phải tính toán cần bao nhiêu tiền để mua sắm trang thiết bị và nếu ngân sách địa phương không cân đối được thì nhờ Trung ương hỗ trợ.

"Tuy nhiên, thực tế hàng năm các tỉnh làm việc với Bộ Tài chính và các cơ quan, Bộ GDĐT không biết được tiền ấy phân bổ như thế nào, nơi nào thiếu, nơi nào thừa. Do vậy, không thể nói Bộ GDĐT cầm tiền đó đi mua cái máy tính để làm phòng tin học cho các trường được", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Muốn chương trình phổ thông giải quyết tất cả khi thiếu mọi thứ

Trả lời ý kiến các đại biểu về chương trình giáo dục phổ thông mới, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, chúng ta mong muốn chương trình này làm được mọi thứ trong khi thiếu mọi thứ.

"Chúng ta làm "cách mạng" trong bối cảnh thiếu tất cả mọi thứ, đấy là một thách thức và phải cùng nhau giải quyết.

Tôi từng nói, chừng nào ngành giáo dục chưa được tự chủ thì vẫn chưa thực sự có tự chủ bên trong.

Các cháu muốn được chăm sóc chu đáo thì phải đủ giáo viên, nơi nào chưa đạt thì phải cố gắng đạt chứ không phải làm đẹp lòng nhau mà hạ xuống.

Nếu đổi mới mà cả triệu giáo viên đều thấy hạnh phúc, sớm chiều không kêu ca gì, đổi mới mà không ai cảm thấy áp lực thì liệu có hay không?

Giáo viên mà không có áp lực trước đổi mới thì chúng ta không kỳ vọng con em có gì mới", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói.