Còn gì ở dự án khiến nguyên Tổng Giám đốc Công ty Apatit Việt Nam bị bắt?

Như Dân Việt đã đưa tin, ngày 4/1/2022, thông tin từ Công an tỉnh Lào Cai, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lào Cai đã khởi tố bị can, khám xét chỗ ở, bắt tạm giam ông Nguyễn Quang Huy, nguyên Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam (SN 1947, trú tại khu đô thị Vinhome, phường Phúc Lợi, quận Long Biên, TP.Hà Nội) về hành vi "Vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên", quy định tại khoản 2, Điều 227 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Cũng bị khởi tố cùng tội danh như ông Huy là ông Phạm Cao Khiêm, nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam (SN 1955, trú tại khu đô thị Phú Hưng, phường Bắc Lệnh, TP.Lào Cai, Lào Cai).

Khu vực Công ty Lilama từng thực hiện dự án xây dựng nhà hàng, khách sạn ở TP.Lào Cai giờ chỉ là bãi đất trống hoang tàn. Ảnh: Trọng Lộc

Ở diễn biến trước đó, cuối tháng 12/2021, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai đã họp, xem xét, kết luận kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Đảng ủy Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam và một số đảng viên có liên quan trong việc tận thu, thu gom quặng apatit của Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Lilama (gọi tắt là Công ty Lilama) thực hiện dự án khách sạn, nhà hàng (tại TP.Lào Cai).

Đảng ủy Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam giai đoạn 2010 - 2015 được xác định có khuyết điểm, vi phạm đến mức phải xem xét xử lý kỷ luật theo quy định của Đảng.

Cổng vào khu vực được dựng tạm bằng những khung sắt đã "nhuốm màu thời gian". Ảnh: Trọng Lộc

Tài liệu của Dân Việt thể hiện, ngày 11/6/2018, Thanh tra Chính phủ đã ban hành thông báo số 901, thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật trong công tác quản lý, khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2005 – 2015.

Theo Thanh tra Chính phủ, công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã được các đơn vị liên quan quan tâm, chỉ đạo.

Những lán trại, vật dụng được bỏ hoang ở hiện trường. Ảnh: Trọng Lộc

Trong giai đoạn 2005 – 2015, tỉnh Lào Cai đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật nhằm cụ thể hóa các quy định của pháp luật để chỉ đạo, hướng dẫn việc quản lý, khai thác và chế biến khoáng sản.

Tuy nhiên, qua thanh tra còn bộc lộ nhiều khuyết điểm, vi phạm ở một số mặt quản lý.

Đối với dự án xây dựng nhà hàng, khách sạn, Sở Xây dựng tỉnh Lào Cai giới thiệu địa điểm lập dự án với diện tích 3,77ha không thuộc quy hoạch sử dụng đất dịch vụ.

Các thùng container, thùng sắt được vứt trơ trọi giữa trời. Ảnh: Trọng Lộc

UBND tỉnh Lào Cai thời điểm này có văn bản cho chủ trương để chủ đầu tư tận thu, thu gom quặng Apatit khi thực hiện dự án xây dựng nhà hàng, khách sạn là vi phạm Điều 65, Điều 67 Luật Khoáng sản năm 2010.

Đối với Công ty Apatit Việt Nam, Thanh tra Chính phủ nhận thấy, một số khai trường của công ty này đã khai thác nhiều năm, đến thời điểm thanh tra thì Sở Tài nguyên và Môi trường cùng các cơ quan, đơn vị có liên quan chưa thực hiện việc cắm mốc, bàn giao mốc giới tại một số khu vực khai thác, vi phạm Điều 52, Luật Khoáng sản năm 2010.

Khu vực này hiện có một gia đình sinh sống và trông coi. Ảnh: Trọng Lộc

Công ty này đồng thời vẫn khai thác quặng Apatit tại một số khai trường khi giấy phép khai thác đã hết hạn.

Đối với Công ty Lilama, thông báo của Thanh tra Chính phủ cho thấy, UBND tỉnh Lào Cai cho phép công ty này thực hiện dự án nhà hàng, khách sạn, nhưng thực tế lại khai thác apatit trái phép, vi phạm Điều 65, Điều 67 của Luật Khoáng sản năm 2010.

Từ các vi phạm trên, Tổng Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo:

Đối với các nội dung liên quan đến dự án của Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Lilama: Xác định trách nhiệm và tiến hành kiểm điểm nghiêm túc theo thẩm quyền đối với lãnh đạo UBND tỉnh, các cơ quan, cá nhân có liên quan trong việc cho phép công ty thực hiện dự án và chủ trương cho tận thu, thu gom quặng apatit nhưng không kiểm tra đảm bảo việc khai thác, tận thu theo đúng quy định của pháp luật.

Các vật nuôi như lợn, gà cũng xuất hiện tại khu vực này. Ảnh: Trọng Lộc

Tổng Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị xác định trách nhiệm, có hình thức kỷ luật đối với lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường Lào Cai giai đoạn 2009 – 2012; chỉ đạo cơ quan Công tỉnh tiến hành xác minh, làm rõ và xử lý theo đúng quy định của pháp luật về những sai phạm trong việc công ty tận thu, thu gom khoáng sản…

Phó Thủ tướng Thường trực thời điểm đó là ông Trương Hòa Bình cũng đồng ý với các kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, đề nghị các đơn vị liên quan và UBND tỉnh Lào Cao khẩn trương thực hiện các nội dung kiến nghị.

Ở diễn biến mới nhất, theo ghi nhận của PV, dự án khách sạn, nhà hàng tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP.Lào Cai do Công ty Lilama được giao thực hiện trước đó hiện chỉ là bãi đất trống hoang tàn, có dấu hiệu đã dừng hoạt động rất lâu.

Dự án nhà hàng, khách sạn ở đâu chẳng thấy, thay vào đó là những vỏ thùng container, thùng sắt hoen gỉ được để lại hiện trường. Những lán, trại có khung sắt, mái tôn cũng hoen gỉ theo năm tháng.

Cổng vào của khu vực từng là dự án nhà hàng, khách sạn được dựng lên tạm bợ cũng với những khung sắt đã hoen gỉ.

Khu vực có diện tích 3,77 ha tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP.Lào Cai này hiện có một gia đình đang sinh sống, trông coi. Những vật nuôi như lợn, gà cũng xuất hiện tại những lán được lập tạm bằng khung sắt và mái proximang.

Viễn cảnh về một cơ sở hạ tầng khang trang, kiên cố như nhà hàng, khách sạn đã biến mất hoàn toàn, thay vào đó lại là chiêu trò "núp bóng" để khai thác quặng apatit.