Đạt thỏa thuận giai đoạn 1, Trung Quốc chấp nhận mua nông sản Mỹ để không bị áp thuế

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 11/10 tuyên bố Mỹ đã nhất trí giai đoạn 1 của một thỏa thuận thương mại quan trọng với Trung Quốc sau những nỗ lực của hai phái đoàn đàm phán trong vài ngày qua.

“Giai đoạn 2 của thỏa thuận sẽ bắt đầu gần như ngay lập tức sau khi thỏa thuận giai đoạn 1 được ký kết xong” - ông Trump phát biểu với giới truyền thông tại Phòng Bầu Dục sau cuộc gặp gỡ Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc.

“Phần đầu tiên của thỏa thuận thương mại sẽ được văn bản hóa trong khoảng 3 tuần tới, trong đó đề cập đến các vấn đề sở hữu trí tuệ, tài chính tiền tệ và nhập khẩu nông sản” - ông Trump tiết lộ. “Trung Quốc cam kết sẽ mua khoảng 40-50 tỷ USD nông sản Mỹ. Đây rõ ràng là một thỏa thuận tuyệt vời với nông dân Mỹ”.

“Một trong những điều đặc biệt trong thỏa thuận thương mại với Trung Quốc là chúng tôi không cần trải qua quá trình phê chuẩn của Quốc hội - một quá trình kéo dài và phức tạp. Khi thỏa thuận được đàm phán xong xuôi, tự tay tôi sẽ thay mặt nước Mỹ ký tên lên đó. Nhanh chóng và hoàn hảo” - Tổng thống Mỹ viết trên Twitter.

Nhận định về quy trình đặc biệt này, chuyên gia David Dollar từ Viện Brookings Institution cho rằng: “Đó là một thỏa thuận thương mại không chính thức, trong đó Trung Quốc cam kết mua nông sản còn Chính quyền Trump thì đồng ý đình chỉ các đợt thuế quan tiếp theo. Do quyết định trừng phạt thuế quan mà Trump đưa ra không cần sự chấp thuận của Quốc hội, nên chính quyền Trump hoàn toàn có thể hoãn hoặc hủy bỏ nó mà không cần Quốc hội thông qua”.

Cùng với Tổng thống, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin cũng tuyên bố Nhà Trắng đã đình chỉ đợt thuế quan tăng cường với 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc mà trước đó dự định có hiệu lực vào 15/10. Ông Mnuchin cũng tiết lộ Mỹ sẽ cân nhắc xem liệu có nên hủy bỏ quyết định dán nhãn thao túng tiền tệ với Trung Quốc hồi tháng 8 hay không.

“Chúng tôi đã đạt được rất nhiều tiến bộ đàm phán trong hai ngày qua.” - ông Mnuchin nhất mạnh. Có thể thấy, vòng đàm phán cấp cao được tái khởi động trong tuần này đã cho thấy những dấu hiệu đầy lạc quan của một thỏa thuận thương mại toàn diện trong tương lai gần.

Tuy nhiên, Đại diện Văn phòng Thương mại Mỹ Robert Lighthizer cảnh báo rằng mức thuế tiếp theo với một phần trong 300 tỷ USD hàng Trung Quốc được ấn định có hiệu lực vào 15/12 không bị đình chỉ. Đồng thời, mức thuế mà Mỹ áp dụng với 112 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc hồi đầu tháng 9 vẫn sẽ được giữ nguyên. Đó là nguyên nhân một số chuyên gia phân tích cảnh báo các nhà đầu tư nên thận trọng vì Trump có thể khơi mào lại những trừng phạt thuế quan bất cứ khi nào.

Nhìn chung, những bước tiến bộ đột phá trong đàm phán Mỹ Trung đang báo hiệu nỗ lực gỡ nút thắt, giải quyết xung đột kéo dài hơn một năm qua giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Nếu thỏa thuận thương mại toàn diện đến sớm, đây chắc chắn sẽ là trợ lực đáng kể cho chiến dịch tái tranh cử Tổng thống nhiệm kỳ 2020-2024 của Donald Trump.