DNNN Trung Quốc liên tiếp vỡ nợ, nhà đầu tư đổ tiền vào trái phiếu chính phủ

Hồi tháng trước, thông tin hàng loạt doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc vỡ nợ trái phiếu đã làm chao đảo thị trường tín dụng, khiến các nhà đầu tư hoang mang. Ba cái tên tiêu biểu được nhắc tới là Tập đoàn than điện Yongcheng (Yongcheng Coal and Electric), nhà sản xuất chip Tsinghua Unigroup và tập đoàn ô tô Huachen Automotive Group (đối tác liên doanh của BMW tại Trung Quốc), đều là những doanh nghiệp được hậu thuẫn bởi chính quyền địa phương Trung Quốc.

Sở dĩ 3 vụ vỡ nợ này khiến thị trường quan ngại là bởi từ lâu, nhà đầu tư thường coi trái phiếu công ty quốc doanh như một lựa chọn an toàn vì đằng sau nó có sự ngầm hậu thuẫn của chính quyền. Nhưng sau hàng loạt vụ vỡ nợ trái phiếu của các doanh nghiệp nhà nước thời gian qua, khái niệm ‘lựa chọn an toàn’ đang được giới đầu tư định nghĩa lại.

Thị trường trái phiếu Trung Quốc hiện có quy mô lên tới 13 nghìn tỷ USD, là thị trường lớn thứ hai thế giới chỉ sau Mỹ. Vụ vỡ nợ trái phiếu trị giá  1 tỷ NDT (151,9 triệu USD) của Tập đoàn than điện Yongcheng gần đây nói riêng cũng như hàng loạt doanh nghiệp nhà nước khác nói chung đã gây ra hiện tượng bán tháo trên thị trường trái phiếu khổng lồ này.

 Bo Zhuang, nhà kinh tế trưởng về các vấn đề Trung Quốc tại TS Lombard nhận định: “Nhà đầu tư nên đổ tiền vào mua trái phiếu chính phủ hoặc trái phiếu chính quyền địa phương… Những trái phiếu này có rất ít khả năng xảy ra vỡ nợ… Hãy gắn bó với trái phiếu chính phủ”.

“Ngay cả trái phiếu các doanh nghiệp nhà nước giờ đây cũng không thực sự thoát khỏi rủi ro vỡ nợ, mặc dù rủi ro này thấp hơn so với các doanh nghiệp tư nhân” - ông  Bo Zhuang nói thêm.

Đồng tình với ông Bo Zhuang, hồi tuần trước các nhà phân tích từ CreditSights cũng nhận nhận định: “Các vụ vỡ nợ trái phiếu gần đây đã cho thấy chính phủ Trung Quốc có xu hướng chấp nhận các vụ vỡ nợ. Các doanh nghiệp nhà nước không thuộc những ngành công nghiệp chiến lược có thể không được nhà nước giải cứu (trước nguy cơ vỡ nợ)”.

Tháng 12/2019, vụ vỡ nợ trái phiếu đồng USD của nhà bán lẻ Tewoo Group là vụ vỡ nợ doanh nghiệp nhà nước đầu tiên trong vòng 2 thập kỷ qua tại Trung Quốc. Kể từ đó đến nay, tần suất các vụ vỡ nợ trái phiếu doanh nghiệp nhà nước ngày càng trở nên phổ biến hơn.

Các nhà phân tích từ Jefferies thì lạc quan hơn khi cho rằng trong ngắn hạn, hiện tượng vỡ nợ trái phiếu doanh nghiệp nhà nước có thể gây ra tổn thương tâm lý cho thị trường, nhưng về lâu dài, việc cho phép những “công ty xác sống” như vậy tồn tại sẽ gây bất lợi lớn cho hệ thống tài chính và nhà đầu tư. 

S&P Global Ratings thì cho rằng: “Mặc dù các doanh nghiệp nhà nước nhìn chung được hưởng lợi từ sự hỗ trợ của chính phủ do vai trò chính sách và phát triển của chúng, nhưng chúng tôi kỳ vọng các doanh nghiệp nhà nước yếu kém sẽ chứng kiến tỷ lệ vỡ nợ cao hơn”.

“Trong những năm gần đây, chính phủ Trung Quốc đang chấp nhận nhiều vụ vỡ nợ của doanh nghiệp nhà nước hơn và chúng tôi tin rằng xu hướng này sẽ tiếp tục diễn ra. Nguyên nhân đơn giản là vì các chính quyền địa phương ngày càng có ít nguồn lực hơn để hỗ trợ các doanh nghiệp nhà nước hoạt động yếu kém”.