Dự án "đất vàng" Lê Duẩn: Khởi tố ông Nguyễn Thành Tài, KIDO vật lộn gánh lỗ

Ngày 8.12, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt tạm giam đối với ông Nguyễn Thành Tài, cựu Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, nhiệm kỳ 2011 - 2015 về hành vi “Vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” xảy ra tại TP.HCM.

Cựu Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Tài bị khởi tố để điều tra về sai phạm trong việc giao, cho thuê gần 5.000m2 “đất vàng” tại địa chỉ số 8 - 12 Lê Duẩn, Q1, TP.HCM.

Ông Nguyễn Thành Tài sai phạm gì ở dự án "đất vàng" Lê Duẩn?

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ về việc thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn cao cấp, thương mại, dịch vụ, căn hộ cho thuê tại số 8 - 12 Lê Duẩn, Q1, TP.HCM thì khu đất trên có diện tích gần 5.000 m2 thuộc sở hữu Nhà nước. Khu đất này ban đầu do 4 đơn vị thuộc Bộ Công Thương thuê sử dụng làm trụ sở làm việc.

Tuy nhiên, thực hiện phương án sắp xếp các mặt bằng nhà, đất theo Quyết định số 09/QĐ-TTg ngày 19.1.2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước, UBND thành phố có chủ trương sử dụng khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn để xây dựng khách sạn tiêu chuẩn 5 sao và có một phần trung tâm thương mại, giao Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Quản lý Kinh doanh nhà thành phố thu hồi, quản lý mặt bằng.

Để thực hiện dự án, UBND thành phố đồng ý phương án thành lập công ty cổ phần, trong đó công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Quản lý Kinh doanh nhà thành phố góp vốn 50%, 50% còn lại chia đều cho 4 đơn vị thuộc Bộ Công Thương (mỗi đơn vị góp 12,5%).

Dự án "đất vàng" Lê Duẩn, quận 1, TP.HCM

Trong quá trình đó, công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa Tháng Năm có văn bản gửi Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Quản lý Kinh doanh nhà thành phố đề nghị được hợp tác đầu tư.

Nội dung đề nghị này sau đó được trình lên và được ông Nguyễn Thành Tài, lúc này là Phó Chủ tịch UBND TP.HCM ký chấp thuận góp vốn tới tỷ lệ 30% trong khi không thẩm định năng lực tài chính của Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa Tháng Năm.

Năm 2010, 4 công ty thuộc Bộ Công Thương (sau này là cổ đông sáng lập Công ty CP Đầu tư Lavenue) đã đồng ý chuyển nhượng phần góp vốn tại dự án Lavenue cho Công ty TNHH Đầu tư Kinh Đô (nay là Công ty TNHH Đầu tư KIDO) của ông Trần Kim Thành.

Đến tháng 6.2011, UBND TP.HCM đã có quyết định chấp thuận cho Công ty CP Đầu tư Lavenue sử dụng 4.896 m2 đất tại số 8 - 12 Lê Duẩn để đầu tư xây dựng khách sạn cao cấp, thương mại – dịch vụ, căn hộ cho thuê với thời hạn sử dụng đất là 50 năm, hình thức sử dụng đất: Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với khu đất tại số 8 Lê Duẩn và Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê hàng năm đối với khu đất số 12 Lê Duẩn.

Trong đó, duyệt giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng trên đất tại số 8 Lê Duẩn (3.433m2), theo giá trị trường là hơn 621,7 tỷ đồng. Duyệt đơn giá thuê đất tại số 12 Lê Duẩn theo giá thị trường là hơn 3,5 triệu/m2/năm.

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ việc giao đất cho Lavenue khi UBND TP.HCM không tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, đấu giá tài sản trên đất là sai nguyên tắc.

Khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn, Q1, TP.HCM có lợi thế đặc biệt thương mại do 3 mặt tiền giáp các tuyến đường trung tâm quận 1 là Hài Bà Trưng, Lê Duẩn, Nguyễn Văn Chiêm, giá đất từ 400 triệu đồng/m2 nên nếu đấu giá thành công sẽ thu về ngân sách hơn 2.000 tỷ đồng. Trong khi đó, Lavenue không phải là đối tượng được cho thuê đất, nên UBND thành phố đã vi phạm Nghị định số 121/2010 của Chính phủ và Quyết định 140/2008 của Thủ tướng.

Công an khám nhà ông Nguyễn Thành Tài

Ngoài ra, UBND thành phố giao Công ty TNHH MTV Quản lý và kinh doanh nhà thành phố và 4 công ty của Bộ Công Thương thời điểm đó tham gia dự án vượt quá khả năng tài chính của các đơn vị là vi phạm Quy chế quản lý tài chính công ty Nhà nước và quản lý vốn Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác ban hành kèm Nghị định 09/2009 của Chính phủ.

Mặt khác, việc cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa Tháng Năm được tham gia dự án mà không quá đấu thầu, việc chuyển tỷ lệ góp vốn tham gia từ 50% của Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Quản lý kinh doanh nhà thành phố xuống còn 20% để Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa Tháng Năm tham gia là trái pháp luật.

 “Trách nhiệm chung thuộc về UBND TP.HCM. Trách nhiệm trực tiếp thuộc về cá nhân ông Nguyễn Thành Tài, nguyên Phó chủ tịch UBND TP.HCM nhiệm kỳ 2011-2015. Ông Tài là người đã ký nhiều, ký nhanh các văn bản chấp thuận cho Công ty Hoa Tháng Năm tham gia dự án”, Thanh tra Chính phủ kết luận.

Lợi nhuận sụt giảm, KIDO gánh lỗ 16 tỷ từ dự án “đất vàng”

Báo cáo tài chính hợp nhất quý III.2018 của Công ty CP tập đoàn KIDO (KDC) thể hiện đang sở hữu 50% vốn trong Lavenue.

Điều này đồng nghĩa, KIDO của ông Trần Kim Thành hiện đang là ông chủ đồng kiểm soát tại dự án Lavenue Crown trên diện tích đất gần 5.000 m2 tại trung tâm Sài Gòn.

Nắm giữ 50% vốn lại Lavenue, Tập đoàn KIDO của ông Trần Kim Thành đã rót hơn 1.087 tỷ đồng vào liên doanh đầu tư khu đất vàng này.

Báo cáo tài chính quý III.2018 của KDC

Do dự án chưa triển khai nên trong năm 2017, KIDO của ông Trần Kim Thành phải chịu khoản lỗ gần 15 tỷ đồng từ dự án, khiến giá trị đầu tư giảm còn 1.072,5 tỷ.

Trong 9 tháng đầu năm 2018, KDC của ông Trần Kim Thành tiếp tục gánh thêm khoản lỗ gần 1,1 tỷ đồng từ dự án này. Tính đến 30.9.2018, giá trị đầu tư của KDC chỉ còn 1.071,4 tỷ đồng.

Tập đoàn KIDO của ông Trần Kim Thành là doanh nghiệp chuyên kinh doanh trong lĩnh vực thực phẩm và cung cấp nông sản, với vốn điều lệ lên tới 2.566 tỷ đồng. KIDO cũng từng được xem là “vua bánh kẹo”, sở hữu thương hiệu nổi tiếng Kinh Đô.

Giai đoạn 2014-2016, tập đoàn này đã bán đứt mảng bánh kẹo cho đối tác Mondelēz của Pháp, với tổng giá trị lên tới hơn 9.200 tỷ đồng. Cũng kể từ thời điểm đó, lợi nhuận của KIDO ngày càng sụt giảm, đặc biệt trong 3 năm trở lại đây

Cụ thể, năm 2016, lợi nhuận trước thuế của KIDO đạt 1.491 tỷ đồng, hoàn thành 99% kế hoạch và giảm 78% so với năm trước. Đến năm 2017, lợi nhuận trước thuế chỉ còn 569,4 tỷ đồng, giảm 62,2% so với năm 2016.

9 tháng đầu năm 2018, doanh thu thuần KIDO vẫn tăng hơn 12% khi đạt 5.975 tỷ đồng chủ yếu đến từ mảng kinh doanh dầu ăn, song lợi nhuận trước thuế chỉ vỏn vẹn 108,6 tỷ.

Do ảnh hưởng từ con số lỗ gần 12 tỷ đồng của quý I.2018 nên lợi nhuận sau thuế của KIDO giảm tới 99% so mức 457 tỷ của cùng kỳ, chỉ còn 4 tỷ đồng.

Báo cáo tài chính cũng ghi nhận vay nợ tài chính ngắn và dài hạn của KIDO không thuyên giảm so với đầu kỳ mà vẫn chiếm khá lớn, lần lượt là 1,325 tỷ đồng và 836 tỷ đồng.

Trong khi đó, tiền và các khoản tương đương của Tập đoàn KIDO lại giảm mạnh, xuống còn 684 tỷ đồng; ngược với đầu tư tài chính ngắn hạn lại tăng thêm 852 tỷ đồng, lên mức 2.227 tỷ đồng. Như vậy, 9 tháng đầu năm, riêng khoản lỗ tại dự án Lavenue Crown cũng đã bằng 1/4 lãi ròng của KDC.

Việc ông Nguyễn Thành Tài bị khởi tố cho thấy số phận dự án Lavenue Crown của KIDO vẫn chưa thể triển khai ngay trong thời gian tới, thậm chí có thể bị thu hồi theo đề nghị của Thanh tra Chính phủ. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, KIDO của ông Trần Kim Thành sẽ tiếp tục gánh “lỗ” từ dự án này đến khi mọi sai phạm liên quan tới khu “đất vàng” được ngã ngũ.