Giá dầu lao dốc, những ngành nào được hưởng lợi nhiều nhất?

Trong thời gian gần đây, giá dầu liên tục sụt giảm, thậm chí có thời điểm chỉ còn hơn 20 USD/thùng. Hiện tại, dù đã phục hồi nhưng giá dầu chỉ đạt hơn 30 USD/thùng, thấp tương tự mức "đáy" thiết lập trong đợt khủng hoảng năm 2008.

Giá dầu thấp khiến nhiều tổ chức, ngành nghề lao đao nhưng theo đánh giá của Công ty chứng khoán BSC vận tải, săm lốp, điện và nhựa là những ngành được hưởng lợi nhiều nhất.

Ngành Vận tải

BSC đánh giá ciá xăng Jet A1 và dầu DO/FO để vận hành máy bay và tàu biển có tương quan thuận chiều với giá dầu thô. Theo ước tính, chi phí nhiên liệu chiếm 30 - 50% giá vốn của các doanh nghiệp vận tải 2 loại hình này.

Về lý thuyết, giá dầu giảm sẽ khiến vận tải hàng không HVN (Vietnam Airlines), VJC (Vietjet) và vận tải biển hàng rời VFR, SKG được hưởng lợi lớn. Nguyên nhân là do giá nhiên liệu chiếm 30 - 40% chi phí đầu vào của doanh nghiệp nên giá dầu giảm sẽ tác động tích cực đến biên lợi nhuận gộp của doanh nghiệp.

Tuy nhiên theo đánh giá của BSC, dịch bệnh và áp lực cạnh tranh tạo áp lực lớn lên giá vé/giá cước,làm biên lợi nhuận tăng chậm hơn so với tốc độ giảm của giá nhiên liệu.

Vận tải biển hàng lỏng như PVT chịu tác động theo 2 chiều. Giá nhiên liệu giảm dẫn đến giảm giá vốn. Tuy nhiên các tàu quốc tế ký hợp đồng định hạn T/C nên giá cước cho thuê tàu sẽ diễn biến thuận chiều với giá nhiên liệu. Bên cạnh đó, giá dầu giảm cũng khiến mảng dịch vụ vận hành dầu khí đứng trước rủi ro ký lại hợp đồng với giá thấp hơn vào tháng 5/2020.

Ngành Săm lốp

Giá dầu giảm khiến giá cao su tổng hợp giảm. Đây là sản phẩm thay thế cao su tự nhiên. Đây là 2 nguyên vật liệu đầu vào chính chế tạo săm lốp (cao su tự nhiên - 35% giá vốn, cao su tổng hợp - 11 - 15% giá vốn). Do đó, dự báo giá dầu giảm sẽ có giúp chi phí nguyên vật liệu các doanh nghiệp săm lốp được tiết giảm. Tính đến 11/03/2019, giá cao su đang ở mức 164 JPY/kg, giảm 12% so với trung bình 2019.

DRC là cổ phiếu mà BSC cho rằng nên chú ý vì doanh nghiệp được hưởng lợi từ việc giá đầu vào giảm. BSC ước tính dựa trên kịch bản nếu giá dầu trung bình 2020 ở mức 40 USD/thùng (giảm 37,5%), kéo theo giá cao su nhân tạo (15% giá vốn) giảm dao động 15-20% thì biên lợi nhuận gộp sẽ cải thiện nhẹ từ mức 15,6% lên 16,7%.

Ngành Điện

Giá dầu giảm kéo theo giá khí giảm giúp các doanh nghiệp sản xuất điện khí được hưởng lợi. Tuy nhiên BSC cho rằng tác động của giá khí lên lợi nhuận của các doanh nghiệp điện khí không quá lớn với 85% biến động giá nguyên liệu đầu vào được chuyển sang cho EVN, chỉ có 15% sản lượng điện từ việc giá nguyên vật liệu khí thấp.

Nhóm cổ phiếu cần lưu ý mà BSC đưa ra bao gồm NT2, POW.

Với NT2, BSC giả định kịch bản cơ sở giá dầu khoảng 48 USD/thùng, BSC ước tính doanh thu và lợi nhuận sau thuế của NT2 là 6,441 tỷ (giảm 10% so với kịch bản trước kia) và 706 tỷ (tăng 18% so với kịch bản trước kia).

Đối với POW, doanh thu và lợi nhuận sau thuế lần lượt là 31,4 nghìn tỷ và 3,023 tỷ (tăng 10% so với kịch bản trước kia). BSC cũng lưu ý một số thông tin mới đối với POW đó là POW đã đàm phán lại về cơ chế khí bổ sung cho nhà máy Nhơn Trạch 1, giúp sản lượng điện cả năm của Nhơn Trạch 1 giúp sản lượng NT1 cả năm lên 2.1 tỷ kwh (tăng 65% so với kế hoạch huy động hồi đầu năm của cục điều tiết điện lực).

Ngành Nhựa

Hạt nhưa là chế phẩm dầu mỏ, nên có tương quan cao với giá dầu, đặc biệt là với hạt nhựa PE và PP. Đối với PVC, tương quan với giá dầu ở mức trung bình, tuy nhiên nhạy hơn với những đoạn giảm của giá dầu.

Tính từ đầu năm 2020, giá dầu Brent giảm 34,4%, HDPE và PP cũng giảm tương ứng 5%, nhưng PVC tăng 14%. Xét biến động so với cùng kỳ, giá dầu Brent bình quân tính đến 11/3/2020 giảm 7,5%; giá HDPE và PP giảm lần lượt 20% và 30%. Trái lại, PVC trong 3 tháng năm 2020 tăng nhẹ 2,5%.

PVC chiếm khoảng 90% sản lượng và chi phí NVL (70-75% giá vốn hàng bán), nên giá PVC giảm sẽ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất, cải thiện lợi nhuận trong bối cảnh tăng trưởng ngành chững lại và cạnh tranh cao khiến cho giá bán đầu ra gần như giữ nguyên trong 2-3 năm trở lại đây. NTP sẽ nhạy hơn so với những biến động trong giá hạt nhựa thế giới do hầu hết NVL là nhập khẩu, thời gian tồn kho NVL của NTP khoảng 2 tháng sản xuất. Trái lại, 98% nguồn cung hạt nhựa của BMP là nội địa, chỉ có 2% nhập khẩu nên sẽ có lợi thế hơn nhờ chủ động về sản xuất, giảm thời gian tồn kho (1-1.5 tháng SX).

Với AAA, BSC đánh giá PE giảm sẽ không ảnh hưởng nhiều đến lợi nhuận của AAA đối với mảng bao bì vì công ty xác định giá bán sản phẩm dựa trên giá hạt nhựa đang giao dịch/ tồn kho dùng cho sản xuất, tuy nhiên sẽ ảnh hưởng đến doanh thu do giá bán giảm theo giá hạt nhựa.