Hàng loạt ngân hàng đua nhau hạ lãi suất thấp kỷ lục

Ngân hàng Trung Ương Malaysia (BNM) hôm 3/3 đã cắt giảm lãi suất cơ bản 0,25%, từ 2,75% xuống 2,5%, mức thấp nhất kể từ tháng 3/2011 đến nay trong nỗ lực bảo vệ nền kinh tế trước những tác động tiêu cực từ dịch virus corona và sự gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây là lần thứ hai BNM cắt giảm lãi suất kể từ tháng 1/2020 đến nay.

Động thái cắt giảm lãi suất của BNM đến ngay sau khi chính phủ Malaysia tung gói kích thích tài khóa trị giá 20 tỷ ringgit (khoảng 4,8 tỷ USD) hồi tuần trước nhằm giảm bớt những tác động tiêu cực từ dịch virus corona, hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp bớt lao đao.

Trong quý IV/2019, tăng trưởng GDP Malaysia đạt 3,6%, mức thấp nhất trong một thập kỷ do kim ngạch xuất khẩu và chi tiêu chính phủ đồng thời giảm. Nước này dự kiến tăng trưởng GDP năm 2020 đạt 4,8%, tăng từ mức 4,3% hồi năm 2019 khi áp lực từ thương chiến Mỹ Trung giảm bớt. Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch virus corona làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, các nhà phân tích Moody đã hạ dự báo tăng trưởng GDP Malaysia năm 2020 xuống còn 4,2%.

Ngân hàng Trung Ương Australia (RBA) cùng ngày đã hạ lãi suất cơ bản 0,25% xuống mức thấp kỷ lục 0,5%. Thống đốc ngân hàng trung ương Australia Philip Lowe cho rằng việc cắt giảm là một “quyết định hỗ trợ nền kinh tế trong bối cảnh dịch virus corona bùng phát toàn cầu”. Các nhà kinh tế thậm chí dự đoán RBA sẽ hạ lãi suất cơ bản xuống sâu hơn nữa, khoảng 0,25% trong quý II/2020.

Trước đó, RBA dự báo dịch virus corona có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế Australia khoảng 0,2% trong quý I. Nhưng Thống đốc Lowe cảnh báo thêm những hệ lụy của dịch virus corona có thể kéo dài hơn thế. “Tăng trưởng kinh tế quý III có thể suy yếu đáng kể so với dự báo” - ông Lowe cho hay.

Hôm 2/3, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế OECD đã cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2020 xuống còn 2,4%, giảm 0,5% so với dự báo trước đó là 2,9%. OECD cũng cảnh báo tăng trưởng kinh tế có thể giảm xuống tới 1,5% nếu dịch virus corona tiếp tục lan rộng tại khu vực Châu Á Thái Bình Dương, đặc biệt là các nền kinh tế lớn. “Sự hoảng loạn và các nỗ lực phong tỏa, kiểm soát dịch bệnh sẽ đẩy một số quốc gia bao gồm Nhật Bản và khu vực đồng EUR vào suy thoái” - OECD tuyên bố.

Trước cảnh báo như vậy, các nhà đầu tư đang kỳ vọng Ngân hàng Trung Ương Nhật Bản tiếp bước các ngân hàng khác nới lỏng chính sách tiền tệ, cắt giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế khỏi nguy cơ suy thoái cận kề.

Mặc dù lãi suất cho vay dài hạn của Nhật Bản hiện đã chạm mức 0% còn lãi suất cho vay ngắn hạn hiện ở mức -0,1%, các nhà kinh tế nhận định Ngân hàng Trung Ương BOJ vẫn có thể hành động để làm dịu thị trường đang hoảng loạn và đưa nền kinh tế Nhật Bản ổn định lại trước bờ vực suy thoái. BOJ sẽ có cuộc thảo luận về chính sách tiền tệ vào 18-19/3, một ngày sau cuộc họp chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ FED. Giới chuyên gia cũng đang kỳ vọng FED cắt giảm lãi suất khoảng 0,5% trong bối cảnh thị trường chứng khoán Mỹ biến động mạnh.

Takeo Kamai, chuyên gia giao dịch cổ phiếu ở Ngân hàng đầu tư CLSA Tokyo nhận định: “Chúng ta sẽ thấy cách các ngân hàng Trung Ương đối diện với tình huống hiện tại sớm thôi, nhưng tôi nghĩ BOJ sẽ có hành động hỗ trợ nền kinh tế hợp lý nếu cần thiết”.

Trong một tuyên bố hiếm hoi hôm 2/3, BOJ đã cam kết cung cấp thanh khoản và nỗ lực đảm bảo sự ổn định của thị trường tiền tệ. BOJ cũng tiến hành mua lượng lớn trái phiếu chính phủ trị giá 500 tỷ Yen (khoảng 4,62 tỷ USD) để thực hiện chính sách tiền tệ nới lỏng, ngăn chặn sự trượt dốc trên thị trường chứng khoán Nhật Bản.

Shuichi Ohsaki, chiến lược gia lãi suất tại Merrill Lynch Japan Securities nhận định: “BOJ có thể hạ lãi suất cho vay dài hạn từ 0% xuống -0,1%. Một chương trình cho vay lãi suất âm có lẽ sẽ là sự lựa chọn trong bối cảnh hiện tại. Điều này có nghĩa là các ngân hàng thương mại có thể vay tiền từ BOJ và nhận về lãi suất 0,1% - về cơ bản là khoản trợ cấp của BOJ”. 

Tuy nhiên, Merrill Lynch không mong đợi những thay đổi đối với các chính sách tiền tệ khác, chẳng hạn như lãi suất ngắn hạn mục tiêu, hiện đang ở mức -0,1%.