Hướng đến xã hội không dùng tiền mặt, ngân hàng Trung Quốc làm điều đặc biệt

Vào đầu thế kỷ 11, Trung Quốc trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới chính thức đưa tiền giấy vào lưu thông. Giờ đây, trong nỗ lực mới nhất nhằm số hóa nền kinh tế của mình, họ có thể là một trong những quốc gia đầu tiên từ bỏ nó.

Mới đây, hai ngân hàng tư nhân ở tỉnh Liêu Ninh và thủ đô Bắc Kinh thông báo rằng, họ sẽ không còn cung cấp các dịch vụ liên quan đến tiền giấy và tiền xu, có hiệu lực từ tháng 3 và tháng 4 tới đây. Cụ thể, hai ngân hàng tư nhân nhỏ của Trung Quốc đã thông báo rằng, họ sẽ không còn cung cấp các dịch vụ liên quan đến tiền giấy hoặc tiền xu, trong một dấu hiệu mới nhất cho thấy nước này đang tăng tốc tiến tới một xã hội hoàn toàn không dùng tiền mặt.

Ngân hàng Zhongguancun phục vụ khách hàng ở thủ đô Bắc Kinh cho biết, họ sẽ tạm dừng các dịch vụ tiền mặt, bao gồm tiền gửi và rút tiền tiền mặt cũng như dịch vụ rút tiền trên máy ATM bắt đầu từ tháng 4 tới đây.

Zhongguancun Bank là một ngân hàng tư nhân bắt đầu hoạt động vào năm 2017 cho biết, quyết định từ bỏ tiền mặt của họ là để "tăng tốc số hóa và tiếp tục mở rộng phát triển các dịch vụ trực tuyến của mình".

Yang Xinjun, chủ tịch Zhonguancun Bank có trụ sở tại trung tâm công nghệ cao Zhonguancun của thủ đô cho biết: "Hơn 60% hoạt động kinh doanh của ngân hàng được thực hiện trực tuyến tính đến tháng 7 năm 2021".

Quyết định của họ được đưa ra sau một động thái tương tự của một ngân hàng khu vực khác, NewUp Bank of Liaoning, ở tỉnh Liêu Ninh, miền đông bắc nước này sẽ ngừng dịch vụ tiền mặt từ tháng 3/2022. Ngân hàng NewUp của Liêu Ninh, một tổ chức cho vay tư nhân ra mắt vào năm 2017 cho biết, quyết định ngừng dịch vụ tiền mặt của họ đã nhận được sự cho phép của ngân hàng trung ương.

Có thể thấy, các động thái này cũng diễn ra vào thời điểm khu vực ngân hàng tư nhân ở Trung Quốc đang đối mặt với áp lực doanh thu và sự giám sát chặt chẽ hơn của chính phủ. Một số ngân hàng tư nhân cũng đang hy vọng trở thành cái gọi là "ngân hàng internet thế hệ mới", nhưng họ phải đối mặt với nhiều thách thức về quy định do Bắc Kinh đàn áp lĩnh vực internet trong năm qua. Cho đến nay, chỉ có bốn ngân hàng tư nhân được chấp thuận để thực hiện các dịch vụ ngân hàng xuyên khu vực trên internet.

Các thông báo mới nhất cho thấy, các ngân hàng Trung Quốc đang hướng tới ngân hàng kỹ thuật số như thế nào. Cùng với sự gia tăng của các ứng dụng thanh toán kỹ thuật số như WeChat Pay của Tencent Holdings và Alipay của Alibaba Group Holding, Bắc Kinh đã tiến hành một kế hoạch thử nghiệm trên toàn quốc đối với tiền kỹ thuật số của đất nước, còn được gọi là đồng nhân dân tệ điện tử, với hơn 261 triệu những người đã tải xuống ứng dụng ví cho đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, theo tờ South China Morning Post dẫn tin.

Trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đã mở rộng khả năng của họ để cung cấp đồng nhân dân tệ kỹ thuật số. Tencent gần đây đã thêm nhân dân tệ điện tử làm tùy chọn thanh toán cho WeChat Pay trong khi gã khổng lồ thương mại điện tử JD.com hiện hỗ trợ thanh toán bằng đồng nhân dân tệ điện tử cho các giao dịch mua được thực hiện tại các cửa hàng trực tuyến của mình.

Tuần trước, nhà cung cấp dịch vụ theo yêu cầu hàng đầu của Trung Quốc Meituan đã cho phép hơn 200 loại thương nhân ngoại tuyến - bao gồm nhà hàng, cửa hàng tạp hóa, rạp chiếu phim và khách sạn chấp nhận thanh toán bằng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số mới.

Man-Chung Cheung, nhà phân tích nghiên cứu eMarketer và là tác giả của báo cáo này cho biết: "Cuộc hành quân vững chắc của đất nước tỷ dân hướng tới một xã hội không tiền mặt được hỗ trợ bởi Alipay của Alibaba và WeChat Pay của Tencent. Hai hệ thống thanh toán hàng đầu này đã đưa thanh toán được hỗ trợ bằng mã QR vào thói quen hàng ngày của người tiêu dùng".

Còn Biên tập viên kinh doanh của trang SCMP, Eugene Tang cho biết: "Các công ty fintech của Trung Quốc vốn đã vượt qua ranh giới và đặt tiêu chuẩn cao hơn bất kỳ công ty nào khác ở bất kỳ nơi nào khác, dự kiến sẽ mở rộng ra ngoài các bờ biển của Trung Quốc ra thế giới rộng lớn hơn. Đại dịch Covid-19 đã dẫn đến sự thay đổi mô hình trong cách con người kiếm tiền và thanh toán, nó cũng sẽ chỉ đẩy nhanh sự gia tăng của fintech, với sự thèm muốn của nhà đầu tư và người tiêu dùng đối với các dịch vụ tài chính trực tuyến ngày càng tăng trưởng mạnh mẽ, tiện lợi".

Tuy nhiên, một Trung Quốc không tiền mặt sẽ có ý nghĩa gì đối với thế giới?

Một loại tiền kỹ thuật số mới của Trung Quốc có thể giúp nước này tạo ra một giải pháp thay thế cho hệ thống tài chính toàn cầu do Mỹ dẫn đầu. Nhưng việc giới thiệu một loại tiền kỹ thuật số cũng đi kèm với một số lo ngại về an ninh, quyền riêng tư và địa chính trị nhất định mà các chính phủ sẽ cần giải quyết.

Đặc biệt là đối với Trung Quốc, các nhà phê bình lo ngại sự gia tăng quyền hạn giám sát của chính quyền. Và rộng hơn, hậu quả của một loại tiền tệ mới của Trung Quốc đối với nền tài chính toàn cầu do Mỹ dẫn đầu là khả năng bị áp đặt các lệnh trừng phạt của Mỹ.