Kiến nghị 3 giải pháp tài chính "cứu" các dự án BOT

Các giải pháp được kiến nghị với các nội dung cụ thể là thành lập tổ chức do Bộ GTVT làm đầu mối cùng các Bộ ngành khác có liên quan phối hợp với các nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án. Ngoài ra, VARSI nghiên cứu và đề xuất hướng giải quyết đối với từng dự án cụ thể và báo cáo kết quả cho Chính phủ chậm nhất là ngày 30/12/2022.

Thứ hai, giao Bộ GTVT, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính phối hợp với UBND cấp tỉnh nơi có dự án đi qua đánh giá kỹ các nguyên nhân dẫn đến các vướng mắc, bất cập của từng dự án.

Hiện nay, bất cập tại các dự án đã có ý kiến của các cơ quan nhà nước như Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước về các vấn đề có liên quan đến tổng mức đầu tư. Cùng với đó là phương án đặt trạm, phương án thu phí, hiệu quả đầu tư của dự án, để trên cơ sở đó kiến nghị các giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện chính sách pháp luật về đầu tư theo phương thức PPP trong thời gian tới.

Thứ ba, các trường hợp các bất cập, vướng mắc tại các dự án PPP xuất phát do các cam kết của phía Nhà nước không được thực hiện hoặc việc thu phí không thể triển khai bởi có sự phản đối lớn từ người dân VARSI kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các Bộ ngành có liên quan xem xét, giải quyết dứt điểm các bất cập tại dự án theo phương án bố trí vốn ngân sách nhà nước thay thế cho quyền thu phí hoàn vốn dự án, chấm dứt hợp đồng dự án trước thời hạn, cơ cấu lại nợ của dự án và bố trí vốn ngân sách nhà nước thanh toán cho nhà đầu tư dự án.

Đến nay, Bộ GTVT cũng đã trình Chính phủ giải pháp xử lý vướng mắc, bất cập tại một số dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức hợp đồng BOT do Bộ quản lý.

Cụ thể, 8 dự án BOT bị vỡ phương án tài chính gồm có: Dự án BOT gồm có hầm đường bộ qua Đèo Cả; Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn); Dự án hạng mục đường vành đai phía Tây thành phố Thanh Hóa đoạn Km0 - Km6; Dự án cải tạo, nâng cấp QL91 đoạn Km14 - Km50+889; Dự án đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh đoạn Km1738+148 - Km1763+610.

Dự án đầu tư xây dựng công trình cầu Thái Hà vượt sông Hồng trên đường nối hai tỉnh Thái Bình và Hà Nam với đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình giai đoạn 1; Dự án cải tạo, nâng cấp luồng sông Sài Gòn đoạn từ cầu đường sắt Bình Lợi tới cảng Bến Súc; Dự án đầu tư xây dựng công trình cầu Việt Trì - Ba Vì nối QL32 với QL32C.

Bộ GTVT cho biết, theo tính toán sơ bộ, nguồn vốn nhà nước dự kiến cần bố trí để xử lý vướng mắc, bất cập khoảng 13.115 tỷ đồng.

Lãnh đạo Bộ GTVT lý giải, cả 8 dự án này đều là các dự án BOT đã hoàn thành đưa vào khai thác nhưng chưa được thu phí; Không thể thu phí do mất an ninh, trật tự, phương án tài chính bị phá vỡ.

Dự án đã thu phí, doanh thu thực tế chỉ đạt 30% so với hợp đồng, nếu tiếp tục thu phí và áp dụng các biện pháp như tăng phí, kéo dài thời gian thu phí... phương án tài chính vẫn bị phá vỡ, dư nợ ngày càng tăng và dự án không thể tiếp tục thực hiện theo hợp đồng do hoàn cảnh thay đổi cơ bản.