Lợi nhuận nhiều ngân hàng sụt giảm mạnh quý II, có dư địa đầu tư "cổ phiếu vua" nửa cuối năm 2023?

Lợi nhuận nhiều ngân hàng sụt giảm trong quý II, nợ xấu gia tăng 

Theo BCTC mới công bố, Techcombank (HoSE: TCB) trong quý II ghi nhận thu nhập lãi thuần hơn 6.456 tỷ đồng, giảm 17% so với cùng kỳ. Khoản lãi trước thuế trong quý đạt hơn 5.649 tỷ đồng, giảm 23% so với cùng kỳ, do nhà băng này dùng hơn 807 tỷ đồng để dự phòng rủi ro tín dụng, tăng tới 93% so với cùng kỳ.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, thu nhập lãi thuần của Ngân hàng giảm 19% so với cùng kỳ, còn 12.822 tỷ đồng, do tăng chi trả lãi tiền gửi (gấp 2,8 lần) và lãi tiền vay (gấp 4,2 lần).

Nửa đầu năm 2023, Techcombank trích gần 1.342 tỷ đồng để dự phòng rủi ro tín dụng, gấp 2 lần cùng kỳ, do đó lãi trước thuế đạt chỉ còn hơn 11.272 tỷ đồng, giảm 20% so với cùng kỳ. 

Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) cũng mới công bố kết quả kinh doanh quý II/2023 với lợi nhuận trước thuế giảm mạnh so với cùng kỳ, chỉ còn 67 tỷ đồng (quý II/2022 là hơn 1.086 tỷ đồng).

Lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận hợp nhất trước thuế của ABBank đạt gần 679 tỷ đồng, giảm 59% so với cùng kỳ năm trước.

Đáng chú ý, nợ nhóm 3 đến nhóm 5 của ABBank tăng 61,5% so với cuối năm trước lên 3.820 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ tăng từ 2,88% cuối năm 2022 lên 4,55%. Tuy vậy, báo cáo của ABBank có ghi chú rằng tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ của ABBank ở mức 2,86%, theo hướng dẫn của NHNN tại Thông tư 11.

Tại TPBank, nửa đầu năm, nhà băng này ghi nhận lợi nhuận trước thuế gần 3.400 tỷ đồng, thấp hơn so với mức 3.788 tỷ đồng của cùng kỳ năm ngoái. 

Lợi nhuận trước thuế của Ngân hàng TMCP Bắc Á (BacABank) trong quý II/2023 cũng đạt 139 tỷ đồng, giảm 25% so với cùng kỳ năm 2022. Lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế của nhà băng này đạt 474 tỷ đồng, tăng 10%. Tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ cho vay của BacABank cũng tăng từ 0,55% lên 0,7%.

Còn tại Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LPBank), trong quý II, nhà băng này ghi nhận lợi nhuận trước thuế 880 tỷ đồng, giảm 51% so với cùng kỳ. Lũy kế nửa đầu năm, LPBank ghi nhận lợi nhuận chỉ 2.446 tỷ đồng, giảm 31,8% so với cùng kỳ năm 2022. 

Sự suy giảm về lợi nhuận của nhiều ngân hàng được lý giải là do bối cảnh tín dụng tăng thấp khi điều kiện cho vay thắt chặt hơn với lĩnh vực bất động sản và cầu tín dụng thấp ở nhóm doanh nghiệp xuất khẩu do thiếu đơn hàng. Thực tế cho thấy, tín dụng toàn hệ thống đến cuối tháng 6/2023 chỉ tăng 4,7%, thấp hơn đáng kể so với mức tăng 9,35% cùng kỳ năm 2022, do nhu cầu sử dụng vốn của doanh nghiệp và cá nhân yếu đi trong bối cảnh lãi suất cao.

Còn theo Chứng khoán Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (VCBS), yếu tố ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh toàn ngành ngân hàng là sự sụt giảm thu nhập ngoài lãi ở hầu hết các hoạt động chính so với cùng kỳ. Các hoạt động dịch vụ, đầu tư chứng khoán, thu hồi nợ xấu ngoại bảng đều gặp khó khăn.

Thêm vào đó, thu nhập từ bán chéo bảo hiểm (bancassurance) - vốn chiếm khoảng 30% thu nhập dịch vụ - bị ảnh hưởng do việc các cơ quan quản lý đẩy mạnh hoạt động thanh kiểm tra và thu nhập của người dân giảm sút.

Cổ phiếu ngân hàng vẫn còn nhiều dư địa nửa cuối năm 2023?

Trong báo cáo triển vọng nửa cuối năm, VCBS dự báo, lợi nhuận trước thuế ngành ngân hàng giảm tốc trong năm 2023, tốc độ tăng chỉ đạt khoảng 10%. Đồng quan điểm, Công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC) cũng ước tính lợi nhuận trung bình của nhóm ngân hàng nghiên cứu chỉ tăng khoảng 12-15% trong năm 2023.

Tuy nhiên, chuyên gia tài chính Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao Chứng khoán KIS Việt Nam nhận định, từ nay đến cuối năm, triển vọng đầu tư vào cổ phiếu ngân hàng sẽ tốt dần. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý là giữa cổ phiếu tốt và giá trị của cổ phiếu ngân hàng sẽ khác nhau.

Ông Phương khẳng định: Cổ phiếu ngân hàng rất tốt, vì lãi suất hạ thì huy động hạ và lãi suất cho vay khoản vay mới giảm. Còn lãi suất cho vay với các khoản vay cũ đang hạ rất chậm, thậm chí không hạ.

Một chuyên gia tài chính (xin giấu tên) cũng nhận định, hiện tín dụng đang tăng chậm, nhưng với sự hỗ trợ của NHNN và Chính phủ, kinh tế dự kiến hồi phục sẽ thúc đẩy cầu tín dụng quay trở lại. Nền lãi suất huy động giảm, NIM của ngành ngân hàng vì thế cũng phục hồi nên đầu tư cổ phiếu ngân hàng là có triển vọng.

Cũng theo chuyên gia này, xét trên thực tế thì khả năng những tháng cuối năm lợi nhuận nhóm các ngân hàng sẽ tăng trưởng vì các ngân hàng vẫn còn dự địa rất lớn. 

Ví dụ như một người đi vay đang có khoản vay mua xe hơi, mua nhà với lãi suất 12%-13% thì các ngân hàng cũng đang "ầu ơ ví dầu" chứ không hạ. Trong khi người dân đi gửi tiền mới thì lãi suất chỉ còn 6%-7%, rõ ràng GAP (khoảng trống) vẫn rất lớn. Tính ra ngân hàng vẫn còn lời rất nhiều.

"Nhiều người tưởng rằng lãi suất hạ thì NIM lợi nhuận các NH sẽ giảm, không có điều này đâu, thậm chí NIM còn tăng nữa. Chỉ có người đi vay mới bây giờ thì mới hưởng lãi suất giảm, nhưng hiện tại thì người vay mới cũng không nhiều và cũng không chiếm dư nợ nhiều bằng những khoản vay cũ", chuyên gia này phân tích.