Vụ TISCO: Luật sư đề nghị tuyên Phó tổng giám đốc Hoàng Ngọc Diệp không phạm tội

Bị cáo có 2 "vai" ở TISCO

Trình bày quan điểm bào chữa cho bị cáo Hoàng Ngọc Diệp – cựu thành viên HĐQT Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO), Phó Tổng Giám đốc TISCO, luật sư Lê Minh Toàn cho rằng, cáo buộc và luận tội của VKSND TP.Hà Nội với thân chủ là không có căn cứ.

Theo luật sư Lê Minh Toàn, những cáo buộc không tuân theo nguyên tắc suy đoán vô tội, không theo tinh thần của một số nghị quyết liên quan đến việc không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự nhằm tạo niềm tin, thu hút đầu tư vào Việt Nam, cũng như tinh thần dám nghĩ, dám làm của các doanh nhân Việt Nam.

Cáo trạng quy kết, bị cáo Diệp là Ủy viên HĐQT TISCO, có nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định tại điều lệ tổ chức và hoạt động của TISCO.

Khi nhận được tờ trình số 405 ngày 4/11/2009 của Tổng Giám đốc TISCO xin phê duyệt điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư dự án, trong đó có nội dung dự phòng cho phần C của hợp đồng EPC số 01# là 15,57 triệu USD, bị cáo Diệp đã thiếu trách nhiệm, không yêu cầu những người có trách nhiệm cung cấp hồ sơ, tài liệu để nghiên cứu và cho ý kiến giải quyết phù hợp với quy định của pháp luật.

Hoàng Ngọc Diệp đã cho ý kiến đồng ý với tờ trình 405, hành vi của bị cáo đã gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước.

Bào chữa cho thân chủ, luật sư Lê Minh Toàn lập luận, bị cáo Hoàng Ngọc Diệp không phạm tội như cáo trạng của Viện Kiểm sát cáo buộc. Hành vi khi nhận được tờ trình 405 bị cáo Hoàng Ngọc Diệp đã làm đúng trách nhiệm với tư cách Ủy viên HĐQT.

Luật sư Lê Minh Toàn phân tích, khi cho ý kiến, bị cáo Hoàng Ngọc Diệp không vi phạm như cáo trạng quy kết, rằng đã không yêu cầu những người có trách nhiệm cung cấp hồ sơ, tài liệu để nghiên cứu và cho ý kiến giải quyết phù hợp với quy định của pháp luật.

Bởi lẽ, tất cả các hồ sơ, tài liệu cần thiết phải có đã được gửi kèm tờ trình 405, gồm văn bản từ VNS (Tổng Công ty thép Việt Nam).

Hành vi đồng ý với tờ trình số 405 bị cáo Diệp không phải là vi phạm pháp luật và đương nhiên không phải là hành vi phạm tội.

Cũng cho rằng cáo buộc này không có căn cứ, luật sư Toàn trình bày, không có bằng chứng nào khẳng định bị cáo Diệp không yêu cầu cung cấp tài liệu.

Ở văn bản được gửi, bị cáo Hoàng Ngọc Diệp đã xem tờ trình, xem văn bản của VNS; bản thân bị cáo Diệp không có chức trách nhiệm vụ gì ở Ban quản lý dự án giai đoạn 2, cũng như dự án giai đoạn 2 nhưng cũng tự tìm hiểu các văn bản của Chính phủ về việc giải quyết khó khăn của dự án này. Hơn nữa, tờ trình 405 đã được các phòng, ban chức năng thẩm định.

Theo vị luật sư, bị cáo Hoàng Ngọc Diệp là Ủy viên HĐQT của TISCO, ông Diệp có 2 "vai", thứ nhất là ủy viên, thứ hai là Phó Tổng Giám đốc TISCO.

Theo quyết định số 24 ngày 1/7/2009, với vai trò Ủy viên HĐQT TISCO, ông này phụ trách công tác quản lý thiết bị, công tác sửa chữa và xây dựng cơ bản (chỉ tập trung vào tài sản cố định), chỉ đạo hoạt động văn hóa thể thao.

Với vai trò Phó Tổng Giám đốc TISCO, bị cáo Diệp phụ trách quản lý thiết bị; sửa chữa lớn, sửa thường xuyên; bảo vệ dân quân tự vệ địa phương; văn hóa thể thao y tế; Trưởng Ban vì sự tiến bộ của phụ nữ; từ thiện; Chủ tịch hội đồng quân sự; Trưởng Ban phòng chống tệ nạn xã hội;…

Luật sư Lê Minh Toàn phân tích, căn cứ vào các văn bản này, mặc dù là Ủy viên HĐQT TISCO, Phó Tổng Giám đốc TISCO nhưng bị cáo Diệp không được phân công bất kỳ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn gì tại dự án đầu tư mở rộng sản xuất giai đoạn 2 của TISCO.

Cũng theo luật sư bào chữa cho bị cáo Diệp, thân chủ của ông không được phân công nhiệm vụ gì tại Ban Quản lý dự án, cũng không giúp việc cho bất kỳ một người nào trong Ban Quản lý dự án.

Từ đầu đến tận khi dự án đang bị tạm dừng ở hiện tại, bị cáo Diệp không được phân công nhiệm vụ gì. Nhiệm vụ duy nhất mà bị cáo này liên quan đến dự án là ký đồng ý ở tờ trình 405, chính hành vi này đã vướng vào vòng lao lý.

"Ký đồng ý là đúng trách nhiệm, thẩm quyền"

Trình bày quan điểm bào chữa, luật sư Lê Minh Toàn phân tích, suy luận logic theo quan điểm của Viện Kiểm sát, nếu bị cáo Diệp yêu cầu người có trách nhiệm cung cấp tài liệu liên quan nghiên cứu, sau đó ký không đồng ý, nếu làm như vậy thì sẽ được miễn trách nhiệm hình sự, không phải ra tòa như ngày hôm nay.

"Tuy nhiên điều này phi thực tế, bởi chắc chắn bị cáo Hoàng Ngọc Diệp sẽ không thể làm được" – luật sư Toàn nhận định.

Vị luật sư cho biết, TISCO là công ty có vốn của VNS (Tổng Công ty thép Việt Nam), chiếm đa số (65%), còn lại là của các cổ đông bên ngoài. Vốn đầu tư mở rộng sản xuất dự án giai đoạn 2, TISCO không phải vốn của VNS góp vào vốn điều lệ của TISCO.

Theo luật sư Toàn, vốn ở đây là vốn đầu tư chịu sự quản lý của VNS, bị cáo Diệp cùng 3 thành viên khác là những người đại diện cho phần vốn góp của VNS, không phải đại diện cho nguồn vốn đầu tư vào dự án giai đoạn 2.

"Chính vì vậy Tổng Giám đốc TISCO mới lập ra tờ trình 220 ngày 19/8/2009, xin VNS điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án và kế hoạch đầu tư điều chỉnh dự án giai đoạn 2 của TISCO.

HĐQT VNS đã ra quyết định thông qua tờ trình 220 này. VNS bằng văn bản 1343 ngày 23/10/2009, đã chỉ đạo những người đại diện ủy quyền của VNS tại TISCO bỏ phiếu phê duyệt tờ trình số 405 khi HĐQT TISCO lấy ý kiến bằng văn bản.

Sau đó thì TISCO có tờ trình 405 kèm theo phiếu lấy ý kiến, cẩn thận hơn là có công văn 1343" – luật sư Lê Minh Toàn dẫn chứng.

Vị luật sư cho rằng, bị cáo Hoàng Ngọc Diệp và các bị cáo khác bỏ phiếu đồng ý với tờ trình 405 đã thực hiện đúng nhiệm vụ được giao, đúng chức năng, phạm vi ủy quyền, bởi nhiệm vụ ông Diệp được giao trong việc cụ thể và duy nhất ở dự án này là phải bỏ phiếu đồng ý thông qua tờ trình.

"Không thể quy chụp bị cáo Diệp thiếu trách nhiệm được. Tôi khẳng định một lần nữa là bị cáo Diệp không có sự lựa chọn nào khác tại thời điểm đó" – vị luật sư nêu quan điểm.

Luật sư Toàn cũng nhận định, dự án bị đình trệ bởi nhiều nguyên nhân, đến thời điểm hiện tại Chính phủ, Bộ Công thương, VNS, TISCO vẫn đang tìm mọi biện pháp để tháo gỡ cho dự án.

Đáng chú ý, với cáo buộc "Không cho ý kiến phù hợp theo quy định của pháp luật", luật sư bào chữa cho cựu Ủy viên HĐQT TISCO Hoàng Ngọc Diệp nhìn nhận, cáo buộc này thực sự mơ hồ.

Theo ông Toàn, trong phiếu lấy ý kiến có các mục đồng ý, không đồng ý, ý kiến khác. "Vậy Cái nào nào phù hợp, phù hợp với pháp luật gì" – luật sư Toàn nói.

Bên cạnh đó, theo luật sư Lê Minh Toàn, cáo trạng chưa đưa ra được bằng chứng về việc HĐQT TISCO bỏ phiếu đồng ý với tờ trình 405 gây thiệt hại cho dự án giai đoạn 2 của TISCO.

Bởi từ việc phê duyệt đến việc thực hiện dự án còn một khoảng cách rất xa, qua nhiều bước. Một dự án có thể rất tốt khi nghiên cứu, nhưng khi triển khai thực hiện thì phát sinh nhiều vấn đề, thậm chí là thảm họa.

"Tờ trình 405 không thể là nguyên nhân dẫn đến thiệt hại 830 tỷ làm tròn của dự án giai đoạn 2" – vị luật sư nêu quan điểm.

Cuối cùng, luật sư Lê Minh Toàn đề nghị Tòa tuyên bị cáo Hoàng Ngọc Diệp không pham tội, không bị liên đới bồi thường thiệt hại.