Nhiều vấn đề "nóng" về nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng khẳng định sẽ được giải quyết

Cử tri tỉnh Hòa Bình đã có kiến nghị tới Bộ Xây dựng về vấn đề liên quan tới nhà ở xã hội. Nội dung cụ thể: “Hiện nay, đời sống của cán bộ, công chức còn khó khăn, do vậy nhu cầu mua nhà ở xã hội là rất lớn. Tuy nhiên, tiêu chuẩn, điều kiện để được vay vốn mua nhà ở xã hội còn khó tiếp cận. Đề nghị quan tâm, điều chỉnh các tiêu chí, điều kiện để người có thu nhập thấp, đặc biệt là cán bộ, công chức ở cấp huyện, cấp xã có cơ hội dễ dàng tiếp cận nguồn vốn hơn”.

Về vấn đề này, Bộ Xây dựng đã có công văn trả lời cử tri tỉnh Hòa Bình. Bộ Xây dựng cho biết tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua dự án Luật Nhà ở (sửa đổi). Trong đó, dự án Luật đã quy định theo hướng giảm bớt các thủ tục hành chính, quy định các điều kiện, tiêu chí để các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội có thể dễ dàng được vay vốn mua nhà ở xã hội. 

Cụ thể, các đối tượng là người thu nhập thấp tại khu vực đô thị và cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức để được mua, thuê mua nhà ở xã hội thì phải đáp ứng các điều kiện về nhà ở và thu nhập theo quy định (tại điểm a, b khoản 1 Điều 78) và được vay vốn để mua, thuê mua nhà ở xã hội thì phải có hợp đồng mua, thuê mua nhà ở xã hội và phải đáp ứng điều kiện vay vốn theo quy định của pháp luật về các tổ chức tín dụng (điểm a khoản 3 Điều 78). Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục nghiên cứu dự thảo Nghị định của Chính phủ hướng dẫn cụ thể về nội dung này, đảm bảo các quy định có hiệu lực đồng bộ từ ngày 01/01/2025.

Luật Nhà ở (sửa đổi) có hiệu lực sẽ giải quyết nhiều vướng mắc về nhà ở xã hội

Trước đó, cử tri tỉnh Bắc Giang cũng đã có kiến nghị gửi Bộ Xây dựng về việc quy định các dự án nhà ở xã hội phải dành tối thiểu 20% diện tích nhà ở để cho thuê và chủ đầu tư chỉ bán lại sau 5 năm đưa vào sử dụng rất khó thực hiện. Thực tế có nhiều dự án không cho thuê được phần diện tích này, dẫn đến các căn hộ để không gây lãng phí. Các ưu đãi cho chủ đầu tư như miễn tiền sử dụng đất, giảm 50% thuế, được dành 20% tổng diện tích đất ở (hoặc diện tích sàn xây dựng) để kinh doanh nhà ở thương mại (hoặc sàn kinh doanh thương mại), được vay vốn với lãi suất ưu đãi,... không thực chất vì chủ đầu tư không được hưởng, mà là người dân được hưởng do theo quy định không được tính các khoản ưu đãi của Nhà nước vào giá bán, giá cho thuê, giá cho thuê mua nhà ở xã hội. 

Mặt khác, việc quy định về khống chế tỷ lệ lợi nhuận trên thực tế giá bán, cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội chưa tính đến các chi phí hợp lệ, hợp lý như chi phí tổ chức bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp,... trong khi lợi nhuận định mức không vượt quá 10% nên khó khăn về huy động vốn đầu tư của các cổ đông, thời gian thực hiện dự án kéo dài làm tăng chi phí sử dụng vốn đầu tư. Cử tri tỉnh Bắc Giang đề nghị tham mưu Chính phủ trình Quốc hội nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở và các luật liên quan cho phù hợp.

Về vấn đề này, Bộ Xây dựng cho biết Luật Nhà ở (sửa đổi) đã bãi bỏ quy định tại khoản 3 Điều 54 Luật Nhà ở năm 2014, theo đó chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội không phải dành tối thiểu 20% diện tích nhà ở xã hội trong dự án để cho thuê.

Bên cạnh đó, Luật Nhà ở (sửa đổi) có quy định tại điểm e khoản 1 Điều 89 như sau: Sau thời hạn 05 năm, kể từ ngày đã thanh toán đủ tiền mua nhà ở, bên mua nhà ở xã hội được bán lại nhà ở này theo cơ chế thị trường cho đối tượng có nhu cầu nếu đã được cấp Giấy chứng nhận; bên bán không phải nộp tiền sử dụng đất và phải nộp thuế thu nhập theo quy định của pháp luật về thuế, trừ trường hợp bán nhà ở xã hội là nhà ở riêng lẻ thì bên bán phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định của Chính phủ và phải nộp thuế thu nhập theo quy định của pháp luật về thuế.

Luật Nhà ở (sửa đổi) có quy định chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để bán, cho thuê mua, cho thuê được hưởng các ưu đãi. Trong đó, được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; được miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp…; được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, tổ chức tín dụng đang hoạt động tại Việt Nam…

Ngoài ra, chủ đầu tư còn được UBND cấp tỉnh hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật…; được hưởng lợi nhuận định mức tối đa 10% tổng chi phí đầu tư xây dựng đối với phần diện tích xây dựng nhà ở xã hội. 

Bên cạnh đó, được dành tỷ lệ tối đa 20% tổng diện tích đất ở để đầu tư xây dựng công trình kinh doanh dịch vụ, thương mại, nhà ở thương mại hoặc 20% tổng diện tích sàn nhà ở để kinh doanh dịch vụ, thương mại; được hạch toán riêng và được hưởng toàn bộ lợi nhuận đối với phần diện tích công trình kinh doanh dịch vụ, thương mại, nhà ở thương mại. Do đó, các kiến nghị của cử tri tỉnh Bắc Giang sẽ được giải quyết sau khi Luật Nhà ở (sửa đổi) có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025.